Zabıta memuru alımlarındaki artış ve statüye göre yüksek maaş alma imkânı zabıtalığı popüler bir meslek haline getirmiştir. Peki, zabıta nasıl olunur? Gelin zabıta olma şartları ve zabıta ne iş yapar gibi konuları birlikte irdeleyerek mesleğe dair bilinmeyenlere açıklık getirelim.
Nasıl Zabıta Olunur?
Zabıtalık mesleği işçi ve memur statüsünde yapılabilir. Belli bir süre çalışanlar görevde yükselme şartlarını sağladığında zabıta müdürü, zabıta amiri gibi unvanlar elde edebilirler. İşçi statüsünde zabıta olmak için şartlar şöyledir:
- Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak
- Yüz kızartıcı suç işlememiş veya hüküm giymemiş olmak
- Kamu haklarından mahrum edilmemiş olmak
- En az lise mezunu olmak
- En az B ya da A2 sınıfı sürücü belgesi sahibi olmak
- 30 yaşını doldurmamış olmak
- Erkeklerde en az 1.67 metre, kadınlarda en az 1.60 metre boyunda olmak (aç karnına, soyunuk ve çıplak ayak ölçüm)
Gelelim zabıta memurluğuna. Bu noktada zabıta memuru nasıl olunur sorusunun yanıtı biraz daha farklı. Yukarıda sıraladığımız şartlara ek olarak KPSS (Kamu Personeli Seçme Sınavı) sonucunda en az 70 puan almak gerekir. 70’in üzerinde puan alanların zabıta memuru pozisyonunda atanmaları daha kolaydır.
Zabıta memuru alımında diğer koşullar farklılık gösterebilmektedir. İstanbul Kadıköy Belediye Başkanlığının, “ilk defa atanmak üzere zabıta memuru alım ilanı” aşağıdaki bölümlerden mezun olma şartlarını bildirmiştir:
- Yerel Yönetimler, Halkla İlişkiler, Adalet
- Gıda Teknolojisi, Gıda Teknikerliği, Fermantasyon Teknikerliği
- Çevre Sağlığı, Çevre Koruma ve Kontrol
- Kamu Yönetimi, İşletme, Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi, Siyaset Bilimi
- İngiliz Dili, İngiliz Dili ve Edebiyatı, Mütercim Tercümanlık (İngilizce)
- Bilişim Teknolojileri ve Muhasebe ve Finansman (ortaöğretim)
KPSS puana göre yapılan sıralama doğrultusunda sözlü mülakat yapılır. Zabıta memurluğu sözlü mülakattan alınan puanın %50’si ile KPSS ‘den elde edilen puanın %50’si toplanır. Zabıta memurluğu mülakatları şu konularda yapılır:
- Türkiye Cumhuriyeti Anayasası
- Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi
- 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu
- Mahalli idareler ile ilgili mevzuat ve yönetmeliklerin temel maddeleri
Zabıta memurluğu mülakat soruları için şu birkaç örneği verebiliriz:
- KKTC cumhurbaşkanının adı nedir?
- Belediye zabıtasının sağlık ve trafik ile ilgili görevleri nelerdir?
- Nobel ödülünün verildiği alan nedir?
- Milletvekili olma yaşı kaçtır?
- Anayasa değişikliği teklifi kaç kez görüşülür?
- Zabıtanın haftalık çalışma saati nedir?
Zabıta memurluğu için başvuruda bulunanlardan nüfus bilgilerinin yanı sıra birtakım evraklar istenir. Zabıta alımı için gerekli evraklar şunlardır:
- Diploma veya mezuniyet belgesinin aslı (noter onaylı örneği veya barkotlu mezuniyet belgesi de geçerlidir)
- KPSS sonuç belgesi çıktısı (ÖSYM sitesinden alınmış olmalıdır)
- Biyometrik fotoğraf
- Erkek adayın askerlikle ilişkisinin olmadığını gösteren belge
- Sürücü belgesinin aslı ya da noter onaylı örneği
- Başvuru dilekçesi (hangi kadroya müracaat edileceğini gösterir)
Kadın Zabıta Nasıl Olunur?
Kamu güvenliğinden sorumlu olunan meslek gruplarında mesleki unvana sahip olmak için koşullar aynıdır. Bununla birlikte erkekler ile kadınlar arasındaki fiziksel farklılıklar nedeniyle, başvuru koşullarında boy ve kilo şartı erkekler ile kadınlar için farklılık gösterir. 165 cm boy sınırının altında kalmayan kadınlar diğer şartları sağlaması durumunda zabıta olabilir.
Zabıta Müdürü Nasıl Olunur?
Teşkilatta hiyerarşi sırası şöyledir: Memur, Amir, Komiser, Daire Başkanı, Müdür ve Şube Müdürü. Zabıtalar için görevde yükselme şartları 5393 sayılı Belediye Kanunu Belediye Zabıta Yönetmeliğinde belirtilmiştir. Zabıtaların yüksek statüye geçebilmesi için kadro durumunun elverişli olması ve görevde yükselme sınavında başarılı olunması gerekir. Ayrıca;
- Dört yıllık yüksek öğrenim mezunlarının iki yıl, iki yıllık yüksek okul mezunlarının üç yıl, lise ve dengi okul mezunlarının ise dört yıl zabıta memurluğu yapmış olması,
- Sicil notu ortalamasının iyi olması gerekir. (son 3 yıl)
Zabıta Ne İş Yapar?
Zabıtalar belediyelerde işçi veya memur statüsünde çalışabilirler. Sabit veya gezici olarak denetim yapan zabıtalar görevlendirildikleri bölgede kamu düzenini sağlamakla yükümlüdür. Zabıtanın görevleri şöyledir:
- Halk sağlığı için olumsuz etki oluşturması olası işlemlerin yapılmasına engel olmak
- Gıda malzemeleri üreticileri ile tedarikçilerini denetlemek
- İş yerlerini ruhsat sahipliği açısından denetlemek ve ruhsatsız iş yerleri için işlem yapmak
- Semt pazarlarını denetlemek
- İzinsiz satış yapan seyyar satıcılar için gerekli işlemleri yapmak
- İziniz olarak afiş ve ilan asma faaliyetlerini önlemek
- Kamu sağlığının korunmasını sağlamak
Zabıta Maaşları Ne Kadar?
Zabıtalık mesleği belediye işçisi ve memur statülerinde icra edilir. Zabıta maaşı da bu doğrultuda farklılık gösterir. Belediyelerdeki işçi maaşları belediyelere göre değişir. Zabıta memuru maaşı ise mezuniyet durumu, medeni durumu, hizmet yılı ve statüsüne göre değişkenlik gösterir. Bekar ve hizmete yeni başlayan zabıta için en düşük maaş Temmuz zammı sonrasında 8.750,00 TL olmuştur.
Zabıtalık Hakkında Sık Sorulan Sorular
Zabıta olma şartları arasında en önemli detaylardan biri de yaş şartıdır. Erkekler ve kadınlar için belirlenen yaş sınırı aynıdır. 30 yaşını geçmemiş olup diğer şartları sağlayanlar zabıta olmaya hak kazanırlar.
Zabıta olmanın şartları arasında boy sınırı da vardır. Erkeklerin boyunun en az 175 cm olması gerekir. Kadınlarda boy sınırı 165 cm’dir. Boy ve kilo arasındaki dengenin belirlenen standartların dışında olmaması önemlidir.
Zabıta olmak isteyenlerin en az lise veya dengi bir okuldan mezun olmaları yeterlidir. Yani, özellikle mezun olunması gereken bir ön lisans veya lisans programı yoktur. Zabıta memuru olabilmek için mezuniyet durumuna göre KPSS puanına sahip olmak gereklidir.
Özetle;
Son dönemlerde, zabıta memuru olarak görev yapanların maaşı ne kadar, zabıta olma şartları neler gibi zabıtalık mesleğine ilişkin detaylar merak ediliyor. Biz de zabıta alımı ilanlarıyla gündeme gelen zabıta nasıl olunur sorusunu yanıtladık. Zabıta ne iş yapar gibi konuları da ele aldık. Zabıta olmak istiyorum diyorsanız belediyelerin kariyer sayfalarını takip etmenizi öneririz. Zabıta olmak üzere KPSS hazırlanmaya karar verdiyseniz KPSS’ye Nasıl Çalışılır yazımızı da okumalısınız.
