İş dünyasının en güncel kavramlarından biri olan startup, bugünkü yazı konularımızdan biri olarak karşınıza çıkıyor. Popülerleşen bir kavram olarak start up; yeni girişim, yeni başlangıç anlamlarına karşılık gelir. Kavram, girişimcilikten farklı ele alınarak bir nevi iş dünyasının taze kan ihtiyacını karşılar. Peki daha geniş açıklamalarla startup nedir, bu tarz girişimleri deneyen şirketler nasıl kurulur? Bu soruları ele alan içeriğimize geçelim.
Startup Şirket Nedir?
Startup kavramının geçmişi, 1990’ların sonundaki girişimlere dayanır. O zamanın beklenen gelişmesi ve aslında devrimi olan internet, pek çok teknoloji şirketinin de yeni başlangıçlar içeren girişimlere yönelmesini sağladı. Buna rağmen o dönemde yaşanan dot.com balonu, pek çok teknoloji firmasının borsa hissesini yerle bir etti. Bugün ise startup girişimleri, altın çağlarının başlangıcını yaşayacak bir konuma tekrar yükseldi.
Startup şirket, yalnızca şirketin baştan itibaren girişimciliğe adım atmasını içermez. Startup şirketler, sonradan da yeni fikirler eşliğinde girişimciliğe yönelik çaba ve sermaye harcayabilirler. İşte startup kavramının da en önemli özelliği budur: Yeni ve özgün fikri, girişimcilikle birleştirmek. Kısaca startup şirket, kendi iş çevresi dahilinde kendine bir alan açar.
Bugün çoğu startup şirket, teknoloji ile yakından ilişkili alanlarda girişimciliği gerçekleştirecek fikirleri takip ediyorlar. Startup şirket de genellikle teknoloji yönü yüksek yatırım ve girişimlerle ilişkilendirilir. Başarılı startup şirketleri ise bir alandaki güncel veya süregelmiş sorunu tespit edip bu soruna yönelik denenmemiş bir fikri canlandırırlar. Bu bakımdan startup faaliyetleri, inovasyon ve yaratıcılık ile de yakından ilişkilidir.
Genel olarak startup şirket özellikleri hakkında şunları söyleyebiliriz:
- Bu tür şirketler, sürdürülebilirliği temel alarak kendi alanlarında sosyal girişimciliği de desteklerler.
- Start-up şirketler, düşük bütçelerle de işe başlayabilirler. Önemli olan yeni girişim olarak nitelendirilen iş için ekibi ve bütçeyi yönetebilmektir. Ayrıca şirketler, mali giderleri karşılamak için dış destek de alabilirler.
- Bu tür yeni girişimcilerde belirsizlik ve güvensizlik hat safhadadır. Şirketin bu durumlarda yapacağı şey ise rakip, pazar ve hedef kitle analizine yönelmektir.
- Start-up şirketlerde, takım dayanışması ve çalışması üst seviyelerdedir. Ayrıca bu tür şirketlerde, çalışan kişi sayısında da kısıtlama yoktur.
- Startup şirket, riskleri göze alarak ve riskleri yöneteceğine inanarak yeni fikirler üretir.
- Startup şirketler, yeni fikirlerinin altyapısını oluşturacak kadar alanlarına hakimdirler. Girişimcilik ruhu sadece istekli olmaktan ibaret değildir. İsteği gerçekleştirebilecek bir misyon ve vizyon gereklidir.
- Start-up şirketler daha niş hedef kitlelerine sahiptirler. Bu durum aslında start-up girişimlerin karşılaştıkları en büyük risklerden biridir. Bununla beraber riski fırsata çevirerek niş hedef kitlenin talep ve beklentilerini doğru yöntemlerle analiz edebilmek de mümkündür. Ayrıca start-up şirketler gitgide büyümeleri durumunda, hedef kitlelerini de genişletebilirler.
Görüldüğü üzere start-up şirketler; girişimcilik ruhu dışında alan bilgisi, yeterli bütçe ve en önemlisi fikirler geliştirebilecek bir ekip dahilinde harekete geçebiliyor.
Girişimcilik ile Startup Arasındaki Farklar
İş dünyasının birbirine geçen iki kavramı girişimcilik ve start-up belli başlı konularda birbirinden ayrılırlar. Öncelikle start-uplar, çok daha kapsamlı ve hazır bir durumda ilerlemeyi hedef edinirler. Buna dayalı olarak yatırımcı arayacak ve kendilerini tanıtacak bir keşif macerasına atılırlar. Girişimcilik için de buna söyleyebiliriz.
Bununla beraber girişimcilik faaliyetleri her zaman yeni bir fikir ve alana hakimiyet ile ortaya çıkmaz. Yüksek bir sermayeye sahip kişiler de alan bilgileri olmadan iletişim ağını güçlendirme ve iş birlikleri ile girişimciliğe başlayabilirler. Start-up kurucusu ise farklı veya yeni fikri satacak bir bilgi birikimine sahip olmak zorundadır. İşin özünde de işe gönül vermiş bir takım çalışması ve uzmanlaşmış, dinamik bir ekip vardır. Bu temel farka rağmen girişimciler ve start-up kurucuları, belli bir hedef geliştirerek eyleme geçmeye hazırdırlar. Bu hedef girişimciler için çoğunlukla ticari olsa da günümüzün start-upları, ticari gelir ile beraber marka bilinirliği, sosyal girişimcilik ve sosyal sorumluluk konusunda çok daha hevesliler.
Startup Nasıl Kurulur?
Startup kurmanın fikre ve vizyona dayalı olduğunu baştan söylemek gerekir. Risk ve riskleri göğüslemek ile ilgili olan start-up, buna ancak güçlü bir fikir, misyon ve vizyonla gerçekleştirebilir. Ayrıca start-up kurmak, gözlemci olmayı da gerektirir.
İş ve sosyal alanlardaki ihtiyacı veya sorunu görmek ve bu sorunu çözebilecek yenilikçi bir fikri geliştirmek gerekir. Start-up kurucu adayı, yenilikçi bir fikre sahip olarak güvenebileceği bir ekip kurarak iş alanına giriş yapabilir. Yani start-up girişimler için muhakkak birbiri ile istişareye açık bir ekibe ihtiyaç vardır. Risklere ve öngörüsüzlüğü tahammül edebilmek de yine takım dayanışması ile mümkündür.
Başarılı start-up fikrini gerçekleştirmek için gerekli bir başka unsur ise iş birliğidir. Fikri gerçekleştirmeye bağlı olarak işi tanıtmak ve büyütmek için gerekli olan iletişim ağını geliştirmek gerekir. Bunun için start-up fikrini besleyecek platformlar veya alanla ilişkili iş ortaklarını geliştirilebilir.
Şimdi geçmişin ve günümüzün start-up fikirlerinden birkaç örneğe bakalım.
Amazon: Bugünün e-ticaret lideri Amazon, 1994 yılında kurulduğunda yalnızca kitap satış işini gündemine almıştı O yılların start-up girişimi olarak çevrimiçi kitap satışını uygulayan Amazon, bugün hemen hemen her satış ürünü akla ilk gelen e-ticaret markası olmayı başardı.
Facebook: Bugünkü adıyla Meta, girişimcilik ve start-up örneklerinin en popüler mecralarından biridir. Bu popülerliğini, start-up fikrinin özelliklerine de borçlu olan Facebook, niş hedef kitleyi hedefleyerek bugüne gelen markalardan biri. Facebook, kurulduğu yıl yalnızca Harvard öğrencilerine açık bir mecraydı. Bugün ise gelinen nokta ortada. Ayrıca Facebook kurucusu Zuckerberg, alanına hakim start-up kurucusu olarak start-up girişimcisi örneğine de uygun bir isim.
Coded Minds: Günümüzün en farklı start-up örnekleri arasında Coded Minds da yer alıyor. Coded Minds; teknoloji, inovasyon ve eğitim konularını bir araya getirerek STEAM becerilerini öğrencilere aktarmayı hedefliyor. Buna yönelik de eğitici laboratuvarlar, kamplar ve akademileri kuruyor.
Trendyol: Bir start-up örneği de Türkiye’den. Türkiye’nin ilk decacorn’u olarak anılan Trendyol, ilk yıllarda yalnızca giyim ve modaya yönelik e-ticaret hizmeti veriyordu. Bugün ise Trendyol, kendi içinde ayrılan müşteri odaklı girişimleriyle tanınıyor.
Kahvegibikahve: Bir başka start-up örneği yine Türkiye’den geliyor. Kahvegibikahve, taze çekilmiş filtre kahveleri ek hazırlık olmadan demleme filtre şeklinde tüketicilere sunuyor. Kahvegibikahve artık pratik filtre kahve sunumu konusunda Türkiye’nin öne çıkan markalarından biri olarak biliniyor.
Netflix: Çevrimiçi platformlarının birbiri ile rekabeti kızıştırdığı günümüzde, lider markalarından biri olmayı başaran Netflix. Bu yılın verilerinde ciddi bir kullanıcı düşüşü yaşasa da bugünkü rekabetin önüne açan şirket, Netflix’dir. Şirket, 2008 yılından sonraki uygulamalarıyla DVD alım-satımından daha fazlasını ifade eden bir platform inşa etti. Netice olarak bugün kendi iş sahasında, kendi içeriklerini oluşturarak rekabetin önüne açan bir konuma yükseldi ve pazarlama açısından her bir adımda da adından söz ettirmeyi başardı.
Startup iş modeli, günümüzün teknolojik ve dijital gelişmelerine uygun olarak yaygınlaşsa da bu işlerin oldukça çaba gerektirdiği belirtmeliyiz. Bazen yeniliği destekleyen bir girişim, hedef kitlenin anlık ilgisizliği veya ekonomik sebeplerden ötürü desteklemeyebilir. Bundan dolayı start-up sürecindeki her bir etkene önem vermek gerekir. Bunun için de bütçe yönetimi ve dış destek yatırımları start-up kültürünün gelişmesi için elzemdir.
Start up nedir, startupların özellikleri nelerdir yazımızın sonuna geldik. Start-up kurma fikirlerinden biri olarak sosyal girişimcilik odaklı işler hakkında bilgiler edinmek isterseniz sosyal girişimcilik nedir adlı yazımıza göz atabilirsiniz.
