“En iyi” ibaresi göreceli olmakla birlikte bazı kriterler söz konusu olduğunda, anlaşılabilir bir ifadedir. İçeriğimizde yer vereceğimiz en iyi sosyoloji kitapları da sosyolog adaylarının alan bilgilerini artırıcı ve bakış açılarını genişletebilecekleri içeriklere sahip. İşte bu söz konusu kitapları, liste olarak ilginize sunuyoruz. Hadi başlayalım.
Sosyoloji Kitap Önerileri Listesi
Sosyoloji kitapları, aynı sosyoloji bilimi gibi oldukça farklı ve çok yönlü bakış açılarına sahip. Birbirinden farklı konularda farklı görüş ve bakış açısı, en çok da sosyoloji bölümü öğrencilerin ve sosyologların işine yarıyor. Çünkü bir sosyolog, toplumu çerçeveleyen konu ve sorunlara dair bilgi ve fikir sahibi olmak zorundadır. Hatta kendisi, bilgi üreten ve görüş belirten tarafta olmalıdır. Biz de buna uygun olarak sosyolog adaylarının mutlaka okuması gereken 10 sosyoloji kitabını listeledik. Şimdiden bol düşünmeli, keyifli bir okuma deneyimi dileriz.
Bauman- Sosyolojik Düşünmek
Zygmunt Bauman, çağımızın duayen sosyologlarından biri olarak anılıyor. Onu bu denli öne çıkaran özellik ise alanına hakim bir şekilde sosyal bilimci gözlüğünü çıkarmamasıydı. Donanımlı bir sosyal bilimci olan Bauman, Sosyolojik Düşünmek adlı kitabında da tam olarak bu donanımını gösteriyor. Kitap; sosyolojinin önemli konularından birisini, çatışmayı ele alarak bunu birey ve toplum üzerinde inceliyor. Bauman, çok yönlü bakış açısına sahip olarak sosyolojik düşünmeye göz atıyor ve ikili karşıtlıklarda sosyolojinin izlerini arıyor. Özellikle sosyolojiyi kavramak ve sosyoloji bölümü tanımak için bölüm öğrencilerine de Bauman’ın kitabı öneriliyor. Daha ileri okumalar için de -kitabı bitirdikten sonra- Bauman’ın diğer kitaplarına geçebilirsiniz.
Emile Durkheim- İntihar
İntihar olgusunu ilk defa derinlemesine ele alan ve aslında analiz eden Durkheim, sosyolojinin de öncü isimlerinden biri. Durkheim, intiharı ele aldığı eserinde aslında şu soruyu soruyordu: Neden intihar gibi bir olgu toplumdan ayrı düşünülsün? Ondan öncekiler bu olguyu; ırka, medeni duruma veya kişisel psikolojiye bağlamaya eğilimliydiler. Emile Durkheim ise incelediği bilgi ve istatistikler eşliğinde, intiharın arka planını sosyolojik bakış açısıyla irdelemeyi tercih etti. Bu kitaptaki incelemeleri ve görüşleri de bugün intiharın yalnızca psikoloji ile açıklanmaması durumuna kaynak olmayı sürdürüyor.
Toplumsal Cinsiyet Sosyolojisi- AU Açıköğretim Fakültesi
Toplumsal cinsiyet olmadan sosyoloji biliminin tam anlamıyla kendini gerçekleştirebileceği düşünemeyiz. Pek çok alana sirayet eden toplumsal cinsiyet eşitsizliği, başta sosyoloji olmak üzere psikoloji ve kültür araştırmalarının da temas ettiği konulardan. Toplumsal cinsiyet konusunu ve feminist teoriyi ele alan ve giriş niteliğinde olan kitap ise Toplumsal Cinsiyet Sosyolojisi.
Kitap, Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi sosyoloji bölümünün de kaynaklarından biri olarak öğrencilere ulaşıyor. Toplumsal cinsiyet konusuna meraklı olun ya da olmayın, sosyolog olacaksanız bu konu hakkında muhakkak bilgi sahibi olmanız gerektiğini atlamayın.
Türk Medeniyeti Tarihi- Ziya Gökalp
Türk sosyolojisinin kurucu babası olarak lanse edilen Ziya Gökalp, halkçılığı temel aldığı görüşlerini kitaplarına da yansıtan isimlerdendir. Bir sosyolog olarak döneminde öne çıkmış Gökalp, bu kitabında da medeniyet olgusunu inceleyerek Türk sosyolojisinin alanını genişletti. Türk Medeniyet Tarihi, Türk kültürü unsurları ve medeniyet tasavvuru ile ilgili tespitlere yer vererek kültür sosyolojisi alanındaki kıymetli eserlerden biri olmayı başarıyor. Ziya Gökalp’ın bu çalışması dışında Türkleşmek, İslamlaşmak, Muasırlaşmak ve Türkçülüğün Esasları da sosyoloji öğrencilerine tavsiye edilen eserler arasında bulunuyor.
Tek Boyutlu İnsan-Herbert Marcuse
Herbert Marcuse, sosyal bilimcilerinin aşina olduğu Frankfurt Okulu düşünürlerindendir. İleri seviye bir okuma sunan Tek Boyutlu İnsan kitabı, Marcuse’nin eleştirel teoriye katkılarıyla doğru orantılı olarak eleştirel bir üretim perspektifi sunuyor. Kitap, ileri endüstri toplumunun, nasıl tek boyutlu bir topluma evrildiğini konu alıyor. Başta da belirtiğimiz üzere bu kitap, sosyoloji konusunda bilgi birikimi elde edip kendisini geliştirmek isteyenlere yönelik ileri seviye sosyoloji kitapları arasında yer alıyor.
Bonus Kitap Önerisi: Daha giriş seviye ve kolay bir okuma deneyimi için Eric Hoffer’in Kesin İnançlılar kitabına göz atabilirsiniz.
Aydınlanmanın Diyalektiği- Adorno- Horkheimer
Adorno ve M. Horkheimer, sosyolojiye uygun olacak şekilde pek çok alanda adını duyduğumuz sosyal bilimcilerden. Aydınlanmanın Diyalektiği kitabı ise yazarların en çok bilinen ve atıf alınan eserleri arasında. Kitap ise sosyoloji öğrencileri ile beraber sosyal bilimlerin farklı bölüm öğrencilerine de önerilenler arasında sıralanıyor. Aydınlanmanın Diyalektiği eserinde vurgulanan konu ise aydınlanma ve insanın aydınlanma sürecinden itibaren uyguladığı faaliyetleridir. Yazarlar, bu eseri 2. Dünya Savaşında kaleme alarak da aslında aydınlanma olgusunun hayal kırıklıklarını konu almış oluyorlardı. Kısacası Aydınlanmanın Diyalektiği, aydınlanmanın vaat ettiklerini ama kitlelerin de nasıl kandırıldığını konu alarak sosyolojinin en derin kitapları arasında kendine yer açıyor.
İbn-i Haldun- Mukaddime
İslam felsefesi alanında öne çıkan isimlerden olan İbn-i Haldun, sosyoloji henüz ortaya yokken toplum üzerine derin gözlemler yapmış düşünürler arasındaydı. Onun Mukaddime eseri bugün sosyolojik bakış açısına dair kaynak niteliğindeki kitaplardan biridir. İbn-i Haldun eserinde, ümranı (medeniyet) din ve siyaset sosyolojisini içeren görüş ve tespitleriyle ele alarak ilerliyor. Yer verdiği sosyolojik bakış açısıyla da insan toplumunu inceliyor.
Yine ileri seviye ve ağır bir okuma sunan bu eseri, piyasa fiyatından ötürü sosyolog olanları önermek durumundayız. Bununla beraber sosyoloji öğrencisiyseniz İbn-i Haldun’a epey maruz kalacağınızı da hatırlatalım.
Bonus Kitap Önerisi: Daha giriş seviye ve okuması kolay bir sosyoloji kitabı isterseniz A. Giddens’ın Sosyoloji kitabını inceleyebilirsiniz.
Kapitalizm ve Modern Sosyal Teorileri- A. Giddens
En iyi sosyoloji kitapları listemize, Anthony Giddens ile devam ediyoruz. Giddens, bu kitabında yaşamış en ünlü üç düşünürü merkeze alarak onların görüşlerini etraflıca ele alıyor. Bu isimler kim mi derseniz?
Karl Marx, Emile Durkheim ve Max Weber. Sosyoloji öğrencilerini epey meşgul eden bu üç ismin görüşleri tek bir kitapta analiz edilerek okuyucuya sunuluyor. Ayrıca Giddens, söz konusu isimlerin sosyolojik görüşlerini karşılaştırmalı bir inceleme eşliğinde sunarak okuyucunun da işini kolaylaştırıyor. Yine kitap, bu üç ismin görüşlerini öğrenmek isteyenler için de ilk tavsiye edilen kitaplar arasında bulunuyor.
Çağdaş Sosyoloji Kuramları- Alison Wolf- R. A. Wallece
Sosyoloji bölümü öğrencilerinin kitaplıklarını süsleyen bir diğer gerekli kitap ise Çağdaş Sosyoloji Kuramları. Kitap, sosyolojinin güncel kuramlarına ve anlayışlarına değinerek sosyologun kendi bakış açısını nasıl temellendirebileceğine değinir. Bu bakımdan kitap, sosyolog olarak eleştirel düşünme ve bakış açısı kazanmak açısından en değerli kaynaklar arasında yer alır. Yine kitap, sosyoloji bölümü öğrencileri dışında sosyolojiye giriş yapmak isteyenlere de tavsiye edilir.
Gönüllü Kulluk Üzerine Söylev- Etienne de La Boetie
Sosyoloji kitap listemizin son kitabı ise sosyal bilimlerde ilerlemek isteyen herkesin bilmesi gereken eserlerden biri. La Boetie, gönüllü kulluk kavramını kullanarak insanların nasıl olur da tek bir kişinin (tiranın) boyunduruluğu altına girebileceğini işler. Kitap, gönüllü kulluğu, insan ve iktidar ilişkilerinde arıyor ve tahakkümün yarattığı yıkıcılığı konu alarak ilerliyor. La Boetie, kitabın sonlarına doğru yıkılmaya mahkum tahakküme karşı sivil itaatsizlik önermeyi de ihmal etmiyor. Gönüllü Kulluk Üzerine Söylev, bugün siyaset sosyolojisi açısından da en önemli kaynaklar arasında yer alıyor.
Okumanız gereken en iyi sosyoloji kitaplarını listeledik. Elbette sosyoloji söz konusu olduğunda liste uzar gider ama biz en çok işinize yarayacak 10 kitabı derlemek istedik. Bir sonraki kitap tavsiyeleri listesinde görüşmek üzere.
