Çocukluk yıllarından itibaren ormanların mutlaka korunması ve ormanlara sahip çıkılması gerektiği vurgulanır. Ormanların korunması konusunda vatandaşların yapabilecekleri sınırlı olsa da o tam olarak bu göreve uygun bir meslekten bahsetmek mümkündür. İşte karşınızda ormanların koruyucusu orman mühendisleri. Yazımızda orman mühendisi olmak için gerekenleri ve orman mühendisi ne iş yapar sorusunu yanıtlayarak bu oldukça önemli mesleği tanıtacağız.
Orman Mühendisi Nasıl Olunur?
Orman mühendisi olmak için gerekenlere geçmeden önce orman mühendisliğinin kısa bir tanımını yapalım. Orman mühendisliği; orman canlıları, orman ekosistemi ve orman alanı uygulamaları ile bakımı konusunu kapsayan bir mühendislik dalıdır. Diğer mühendislik dallarında olduğu gibi orman mühendisliğinde de analiz ve gözlem olmazsa olmaz yetkinliklerdir. Orman mühendisleri; orman alanları oluşturma, mevcut orman alanlarının bakımı ve iyileştirilme konularında çalışırlar.
İlgili görevleri yerine getirmek için ise üniversitelerin 4 yıllık lisans orman mühendisliğinden mezun olmak zorunludur. Bununla birlikte orman endüstri mühendisliği bölümü de mevcuttur. Bu bölümden mezun olanlar da orman mühendisi olarak çalışma hakkına sahiptirler. Bununla birlikte orman endüstri mühendisleri, orman ürünleri endüstrisine hizmet ederek doğrudan endüstriyel üretim alanında çalışırlar.
Orman mühendisliği bölümünden mezun olanlar ise orman endüstrisinden ziyade ormanlarla ilgilenirler. Lisans 4 yıllık orman mühendisliği mezunları, orman mühendisi unvanına sahip olarak kamu ve özel sektörde iş bulabilirler. Bununla beraber orman mühendisi olarak etkin bir çalışmak için birtakım yetkinlik ve niteliklere sahip olmak gerekir. İşte kamu ve özel sektörde iş bulmayı kolaylaştıran nitelikler şu şekildedir;
- Ekip Çalışmasına Yatkın Olmak,
- Sürücü Belgesine Sahip Olmak ve Seyahat Engeline Sahip Olmamak,
- Sözlü ve Yazılı İletişim Becerilerine Sahip Olmak,
- İngilizce Yabancı Dil Yetkinliği,
- Arazide ve Ormanlarda Çalışmaya İstekli Olmak,
- Sayısal Analiz Yetkinliği,
- AutoCad ve Cad Programlarını Kullanabilmek.
Yukarıdaki gerekli niteliklerinin de ötesinde ormanları sevmek, en belirleyici mesleki niteliktir. Kimileri orman mühendisliğini parası için tercih edeceğinden ormanlara ve canlılara ilgi, es geçilmemesi gereken niteliklerin başında gelir. Bu gerekli niteliği tekrar hatırlattığımıza göre gelin şimdi orman mühendisi ne iş yapar sorusuna yanıt verelim.
Orman Mühendislerinin Görevleri Nelerdir?
Orman Mühendisliği, Orman Endüstri Mühendisliği ve Ağaç İşleri Endüstri Mühendisliği Hakkında Kanun’da orman mühendislerinin görevleri şu şekilde ifade edilir:
- Devlet ormanları, hazine arazileri, kamu kurum- kuruluşlarına ait araziler ile gerçek ve tüzel kişilere ait arazilerde ormanları doğal ve yapay olarak kurma,
- Mevcut ormanlarını bakım ve iyileştirme çalışmalarına katılma,
- Bozuk ormanların imar ve ıslahı ile ilgilenme,
- Enerji ormanlarının tesis ve bakımı ile ilgilenme,
- Orman ağaçları, ağaççık, ve florasına ait tohum üretimi ile ilgilenerek aşılama çalışmalarını yürütme,
- Orman fidanlıklarını kurma, işletme ile orman fidanı ve bitkisi nakli standardizasyonu ile sertifikalandırma faaliyetlerini yapma,
- Ağaçlandırma, sel ve çığ kontrolü, erozyonla mücadele, havza amenajmanı, entegre havza ıslahı ve kırsal kalkınma planlaması ve uygulaması çalışmalarına katılmak,
- Orman topraklarının etüt işleri, analizi, ıslahı ve bonitet belirlenmesi işlerini yapmak,
- Orman alanlarındaki av ve yaban hayvanlarının çoğaltılmasını sağlayacak işleri yürütmek,
- Orman içi su kaynaklarının geliştirilmesi ile etüt, planlama, envanter ve projelendirme çalışmalarını yürütmek,
- Milli parklar, orman içi dinlenme tesisi, mesire alanları ve orman içi rekreasyon alanlarını tespit, tefrik ve envanter ile düzenlemesini ele almak,
- Peyzaj ve çevre düzenlemelerine uygun uygulamaları esas almak,
- Orman kaynaklarının planlaması, orman sınırlaması yapılması, arazilerini yorumlanması ve mülkiyet çalışmalarını yapmak,
- Uydu görüntüleri ve hava fotoğrafları aracılığıyla ormancılık hedefleri doğrultusunda yorumlar yapmak ve son bilgileri haritalar üzerinden işlemek,
- Orman yangınları ile zararlıları ile mücadele etme yollarının araştırmak,
- Orman yangın emniyet yolu ve şeritlerini planlama, etüdünü, yapımı ve bakımını yapmak,
- Orman ekosistemleri, orman gen ve biyosfer rezervleri, biyotop alanlarının kurulumunu ele almak,
- Orman florasına ait gen koruma alanlarının planlamak ve yönetmek,
- Kent ormancılığı kapsamında orman çevre düzenlemesi ve orman alanlarında çevresel etki değerlendirmeleri yapmak,
- Orman ekosistemine ait flora ve faunası ile ilgili işlemleri yerine getirmek.
Yukarıdaki görevlerden de anlaşılacağı üzere orman mühendisleri, orman alanlarını kapsayacak tüm iş ve işlemlerde yer alırlar. Kentsel ormancılıkta çevre düzenlemesi, orman ekosistemini iyileştirici önlemler almak ve orman arazilerinin yasaya ve ekosisteme uygun şekilde değerlendirilmesi, başlıca görevler arasındadır.
Serbest Orman Mühendisi Ne İş Yapar?
Serbest orman mühendisleri, Orman Mühendisleri Odasına kayıtlı ve ruhsatlı olmaları şartıyla eksperlik, danışmanlık ve teknik müşavirlik işlerini bir yere bağlı olmadan yürütebilirler. Bu kapsamda serbest ormancılık büroları ve serbest orman ürünleri işletmeleri kurabilirler.
Orman Mühendisliği, Orman Endüstri Mühendisliği ve Ağaç İşleri Endüstri Mühendisliği Hakkındaki Kanunda serbest mühendis olarak çalışmak için istenen şartlar şöyledir:
- Orman mühendisliği ya da orman endüstri mühendisliği alanında mezun olmak,
- Mesleki deneyim kazanmak için kendi uzmanlık alanında serbest meslek mensubu ya da serbest yeminli meslek mensubu yanında en az 1 yıl çalışmak,
- Serbest meslek mensupluğu sınavını kazanıp serbest meslek mensubu ruhsatı almak,
- Serbest yeminli meslek mensubu sınavını kazanıp serbest yeminli meslek mensupluğu ruhsatını almak.
Serbest orman mühendisi olarak çalışmak isteyenlerin SMM sınavına hazırlanmaları şarttır. Serbest meslek mensubu sınavının her bir konu dahilinde geçme notu 50’dir. Serbest yeminli meslek mensubu sınavının geçme notu da her bir konu dahilinde 60’dır. Sınavlar, mesleki eğitim ve sınav başvurusu hakkında detaylı bilgiler için Orman Mühendisliği Odası Mesleki Deneyim Kazanma ve Meslek Mensupluğu Sınav Yönetmeliğini inceleyebilirsiniz.
Orman Mühendisi Nerede Çalışır?
Orman mühendislerinin istihdam alanlarından biri de kamudur. Orman mühendisi unvanına sahip biri, gerekli şartları yerine getirmesi durumunda aşağıdaki kamu kurumlarında çalışabilir:
- Tarım ve Orman Bakanlığı
- Türkiye Elektrik Dağıtım Genel Müdürlüğü
- Üniversiteler
- Milli Saraylar İdaresi Başkanlığı
- Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı
- Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü
Yukarıdaki kurumlar dışında orman mühendisleri, serbest orman mühendisi unvanına sahip olarak danışmanlık-müşavirlik ofisi de açabilirler. Ayrıca orman ürünleri endüstrisi kapsamında çalışma imkânı da mevcuttur. Orman ürünleri endüstri dahilinde çalışacak kişiler; elektrik dağıtım şirketleri, çevre düzenleme ve peyzaj şirketleri ve mobilya imalat işletmelerinde görev alabilirler. Ayrıca tercih fazla tercih edilmese de orman mühendisliği ve orman endüstri mühendisliği alanında lisansüstü eğitim programlarını tamamlayarak akademisyen olma yolu da tercih edilebilir.
Orman Mühendisi Maaşı Ne Kadardır?
Orman mühendisliği ile ilgili merak edilen sorulardan biri de alınan maaşlardır. Orman mühendislerinin maaşını belirleyen temel etken kamuda mı özel sektörde mi çalışacağıdır. Genel olarak ise orman mühendisleri 10. 000 TL’nin altında gelir elde etmezler. Kamuda çalışan orman mühendisleri de kıdem ve evlilik durumlarına göre daha fazla maaş elde ederler. Özel sektörde danışmanlık çatısı altında da çalışabilen orman mühendisleri ise yine 10.000 TL’nin üstünde maaş alabilirler.
Orman mühendisi nasıl olunur, ne iş yapar ve maaşı ne kadardır sorularını yanıtladık. Mühendisliğinin farklı mesleklerini ve daha fazlasını öğrenmek isterseniz meslekler yazı dizimizi takibe alabilirsiniz.
