Mülakat hakkında bilgi edinmeye ihtiyaç duyuyorsanız doğru sayfadasınız. Mülakat nedir ve mülakat nasıl yapılır gibi mülakata dair merak ettiğiniz tüm soruların karşılığını yazımızın devamında bulabilirsiniz.
Mülakat kelime anlamı buluşmak ve görüşmektir. Mülakat, hem gazete ve dergiler için yapılan konuşmaları yansıtan yazı türüne verilen ad hem de iş görüşmesidir. Mülakata dair detaylı bilgileri paylaşmadan önce yazımızda mülakatı iş mülakatı açısından ele aldığımızın ve mülakat nedir sorusunu bu doğrultuda yanıtladığımızın altını çizelim.
Mülakat Ne Demek?
Mülakat, işveren veya işvereni temsil eden kişi ya da kişilerle aday arasında yapılan iş görüşmesidir. Bu görüşmede sağlanan bilgi akışı tarafların iş akdi konusunda fikir birliğine varmasını sağlar. İş görüşmesi sırasında, adayın başvuruda bulunduğu şirket ve pozisyon için uygun olup olmadığını ve karşılıklı olarak beklentilerin uyuşup uyuşmadığını anlamayı sağlayabilecek pek çok konu üzerinde konuşulur.
Şirketler kurum kültürü ve şirket politikası doğrultusunda farklı mülakat türleri uygulayabilir. Mülakatın özellikleri de mülakat türleri doğrultusunda farklılık gösterir. İnsan kaynakları mülakat türleri şunlardır:
- Birebir mülakat
Aday ile insan kaynakları yetkilisi arasında yapılan mülakatlar birebir mülakat olarak adlandırılır. Birebir mülakat türü özellikleri arasında en önemli nokta mülakatın sohbet havasında geçmesidir. Mesafenin korunduğu fakat daha samimi bir görüşmenin gerçekleştiği birebir mülakat adayı daha yakından tanımayı sağlar. Bu nedenle en çok tercih edilen mülakat türüdür. Birebir görüşmeler yapılmasının dezavantajı objektif olmaya engel olabilmesidir.
- Telefon mülakatı
Telefonla mülakatta işe alım sorumlusu, birebir yapılacak mülakat sayısını azaltarak zaman kazanabilmek için telefonda mülakat yöntemini tercih eder. Telefonla mülakat türünde hangi eğitimleri aldınız, daha önce nerede çalıştınız şeklinde sorular sorulur. Beden dilini anlayamamak bu mülakat türünün dezavantajıdır.
- Video konferans mülakatı
Video mülakatı da telefonla mülakat gibi asıl mülakat için eleme görüşmesi niteliği taşır. Daha çok farklı şehirlerde olunması durumunda ve uzaktan çalışma durumunda video mülakatı tercih edilir. Bu mülakat türünde video konferans uygulamalarından yararlanılır. Birebir mülakat için geçerli olan kurallar geçerlidir.
- Grup mülakatı
Birebir görüşme için eleme yöntemi olarak kullanılan grup mülakatı, adayların ekip içindeki uyumu ve davranışını ölçer. Özellikle satış ve pazarlama gibi takım çalışmasının önem taşıdığı birimlere yapılan alımlarda bu mülakat türü kullanılır.
- Panel mülakatı
İşe alımlarda en çok kullanılan mülakat yöntemlerinden biri de panel mülakatıdır. Bu mülakatta görüşme iki veya daha fazla yetkili ile aday arasında yapılır. Genellikle işveren ve insan kaynakları sorumlusu mülakatı gerçekleştirir. Mülakatın tek kişi tarafından yapılmamasının nedeni öznel değerlendirme yapmanın önüne geçmektir.
- Sıralı mülakat
İşverenler mülakat yapılacak kişi hakkında farklı görüşlere ihtiyaç duyar. Bu durumda farklı görüşmeciler bir sıraya göre görüşme yapılan sıralı mülakat türü uygulanır.
Her mülakat türünün özellikleri farklıdır. Bu özellikler aslında mülakat nasıl yapılır sorusuna yanıt niteliğindedir.
Mülakat Teknikleri Nelerdir?
Mülakat türlerinin farklı olduğundan bahsetmiştik. Mülakat türlerini belirleyen mülakatın yapılma biçimidir. Mülakat teknikleri ise mülakatı yapan tarafından mülakatın değerlendirme şeklini ifade eder. Yaygın kullanılan mülakat teknikleri şunlardır:
- Yapılandırılmış mülakat
Mülakat yapan kişinin bireysel ön yargısını azaltmak için yapılandırılmış mülakat tekniğine başvurulur. Bu teknikte adaya önceden belirlenmiş olan sorular verilir ve adayın yanıtları puanlanır.
- Yapılandırılmamış mülakat
En çok kullanılan mülakat tekniği yapılandırılmamış mülakattır. Bu teknik adından da anlaşılabileceği gibi görüşmenin akışına bırakıldığı bir tekniktir. Sorulan sorular önceden belirlenmemiştir; fakat görüşmeyi yönlendiren adayın iş başvuru formu veya özgeçmişidir.
- Yarı yapılandırılmış mülakat
Yarı yapılandırılmış olarak adlandırılan mülakat tekniğinde yapılandırılmış mülakat ile yapılandırılmamış mülakat tekniği harmanlanmıştır. Yani, adaya hem önceden belirlenen sorular hem de özgeçmişe bağlı kalınarak sorulan sorular sorulur.
- Davranışsal mülakat
Farklı mülakat tipleri sırasında kullanılan bu teknik, geçmiş deneyimlerin gelecekteki deneyimler için ışık tutacağı düşüncesine dayanır. Bunun için de geçmiş deneyim odaklı soru sorulur. Davranışsal mülakat tekniği sayesinde adayda takım çalışması, problem çözme, etkili iletişim gibi 21 yüzyıl becerilerinin olup olmadığı tespit edilir.
- Durumsal mülakat
Daha çok büyük ölçekli işletmelerin kullandığı bu mülakat tekniğinde adaya farazi sorular sorulur. Bu sayede benzer durumlar oluştuğunda nasıl geri dönüşler alınacağı tespit edilmeye çalışılır. Durumsal mülakat tekniğinde şu sorular yanıtlanmış olur: Durum veya sorun nedir, bu durumda ne yapmak gerekir ne yapıldığında sonuç ne olur?
- Vaka mülakatı
Vaka mülakatı tekniğinde bir örnek sorundan bahsedilir ve bu sorun için çözüm geliştirilmesi beklenir. Vaka mülakatı tekniği daha çok grup mülakatlarında, danışmanlık pozisyonları için yapılan başvurularda çok kullanılan bu teknikte
- Stres mülakatı
İş dünyasında en önemli yetkinliklerden biri stresle mücadele edebilmektir. Stres mülakatı tekniği bu yetkinliğin adayda olup olmadığını tespit etmeyi sağlar. Rahatsızlık veren ve sinirlendiren sözler karşısında adayın verdiği tepkinin zayıf ve güçlü yönleri anlamak için önemli ipucu olduğu düşüncesine dayanan bu teknik günümüzde pek tercih edilmez.
- Testler ve değerlendirmeler
Standart test ve değerlendirme teknikleri birebir mülakatların öncesinde uygulanır. Bu teknikte iş simülasyonları da kullanılabilir; fakat maliyetli yöntem olması nedeniyle pek tercih edilmez.
Mülakat Hakkında En Çok Merak Edilen Sorular
Mülakat Nedir Nasıl Yapılır?
Mülakat, işverenler veya işveren tarafından yetkilendirilmiş yöneticiler tarafından açık pozisyona başvuran kişilerle yapılan görüşmedir. Adayların yetkinliğinin ölçülmesini ve kısmen de olsa tanınmasını sağlar. Yalnızca eğitim ve deneyime odaklanılmayıp kişi görüşme başında nazik davrandı mı gibi sorulara da yanıt aranarak süreç sonlandırılır. Adayların hangi alanda görüşme yapılacaksa o alanın hakkında bilgi edinmek gibi noktalara dikkat etmesi kritik önem taşır.
Bir Mülakat Kaç Dakika Sürer?
Mülakatın kaç dakika sürdüğü mülakatın türü ve kullanılan mülakat teknikleri doğrultusunda farklılık gösterir. Adayın eğitim geçmişi ve deneyimi de süre üzerinde belirleyicidir. Bununla birlikte genel olarak iş görüşmeleri 30- 45 dakika sürer.
Mülakat Kaç Kişiyle Yapılır?
Mülakatın kaç kişiyle yapıldığı da mülakat türüne göre değişir. Genellikle birebir mülakat yöntemi tercih edilir ve aday yalnızca insan kaynakları sorumlusuyla görüşür.
Özetle;
Mülakat hazırlığındakiler için mülakat nedir ve mülakat nasıl yapılır başlığı altında iş mülakatı konusunu detaylıca ele aldık. Mülakat sürecinin başarıyla sonuçlanabilmesi için; kıyafet seçiminde dikkatli olmanızı, şirket hakkında bilgi edinmenizi, eski iş yerinizi eleştiriden kaçınmanızı öneririz. Görüşme sonrasında ‘teşekkür ederim’ demeyi, görüşme sizin için olumsuzsa veya geciktiyseniz ‘zamanlarınızı aldığım için özür dilerim’ demeyi unutmayın. En çok sorulan mülakat soruları ve cevapları hakkında da tavsiyelere ihtiyaç duyuyorsanız Mülakat Soruları Nasıl Cevaplanır yazımızı okumalısınız.