100 Temel Eser listesi arayışındaysanız ve bu değerli kitaplar arasından hangisinin öncelikli olarak okunması gerektiği konusunda öneriye ihtiyacınız varsa yazımız tam da size hitap ediyor demektir. Sizler için kitap okuma alışkanlığı üzerinde önemli ölçüde etkili olan 100 temel eser bilgilerini paylaştık.
100 Temel Eser Listesi
Türkiye Cumhuriyeti Milli Eğitim Bakanlığı, geçmiş yıllarda “100 Temel Eser Projesi” adıyla “öğrencilerin Türkçeyi güzel, doğru ve etkili kullanmasını sağlamak ve kelime dağarcığını genişletmek” amacıyla 100 temel eser kitapları listesi paylaşmıştır. 100 Temel Eser, MEB’in Türkçe müfredatıyla ilişkilendirerek seçtiği kaynak niteliği taşıyan eser listesidir.
MEB 100 Temel Eser listesi, dünya edebiyatı ve Türk edebiyatından çok değerli eserlerden derlenmiştir. Romandan hikâyeye pek çok farklı türden oluşan listede Dostoyevski, Aziz Nesin gibi değerli yazarların kaleme aldığı eserler vardır. Liste, anlama düzeyinin yaşa göre farklılık göstermesi nedeniyle yaş ve eğitim kademesine göre sınıflandırılmıştır.
İlkokul 100 Temel Eser Listesi
Bakanlığın ilkokul için hazırladığı seçkide anlatım akıcı ve sadedir. Bu sayede çocuklara okumayı sevdirmek amaçlanmıştır. Anlatımın atasözleri ile hikayeleştirilmiş olması çocukların atasözü hafızasının gelişmesi açısından fayda sağlar. İlkokul öğrencilerine hitap eden seçkideki eserlerde aile ve arkadaşlık ilişkileri gibi konulara odaklanılmıştır. İlkokul 100 Temel Eser seçkisi şöyledir:
1. Dede Korkut Hikayeleri (İlköğretim İçin Uyarlama)
2. Mevlana’nın Mesnevisinden Seçme Hikayeler (İlköğretim Çocukları İçin Seçme Hikayeler)
3. Karagöz ile Hacivat (İlköğretim İçin Seçme Hikayeler)
4. Vatan Yahut Silistre (Namık Kemal)
5. Ömer’in Çocukluğu (Muallim Naci)
6. Gulyabani (Hüseyin Rahmi Gürpınar)
7. Şermin (Tevfik Fikret)
8. Altın Işık (Ziya Gökalp)
9. Yalnız Efe (Ömer Seyrettin)
10. Çocuk Şiirleri (İbrahim Alaaddin Gövsa)
11. Hep O Şarkı (Yakup Kadri Karaosmanoğlu)
12. Peri Kızı ile Çoban Hikayesi (Orhan Seyfi Orhon)
13. Uluç Reis (Halikarnas Balıkçısı-Cevat Şakir Kabaağaçlı)
14. Damla Damla (Ruşen Eşref Ünaydın)
15. Bağrıyanık Ömer (Mahmut Yesari)
16. Domaniç Dağlarının Yolcusu (Şukufe Nihai)
17. Evvel Zaman İçinde (Eflatun Cem Güney)
18. Cumhuriyet Öncesi Yazarlardan Çocuklara Hikayeler (Mehmet Seyda)
19. Gururlu Peri (Mehmet Seyda)
20. Akın (Faruk Nafiz Çamlıbel)
21. Havaya Uçan At (Peyami Safa)
22. Benim Küçük Dostlarım (Halide Nusret Zorlutuna)
23. Sevdalı Bulut (Nazım Hikmet)
24. Kuklacı (Kemalettin Tuğcu)
25. Yer Altında Bir Şehir (Kemalettin Tuğcu)
26. Arif Nihat Asya’dan Seçme Şiirler (Arif Nihat Asya)
27. Sait Faik Abasıyanık’tan Seçme Hikayeler (Sait Faik Abasıyanık)
28. Koçyiğit Köroğlu (Ahmet Kutsi Tecer)
29. Az Gittik Uz Gittik (Pertev Naili Boratav)
30. Aritmetik İyi Kuşlar Pekiyi (Cemal Süreya)
31. Çocuklara Şiirler (Vehbi Cem Aşkun)
32. 87 Oğuz (Rakım Çalapala)
33. Yonca Kız (Kemal Bilbaşar)
34. Bitmeyen Gece (Mithat Enç)
35. Halime Kaptan (Rıfat Ilgaz)
36. Gümüş Kanat (Cahit Uçuk)
37. Vatan Toprağı (Mükerrem Kamil Su)
38. Barbaros Hayrettin Geliyor (Feridun Fazıl Tülbentçi)
39. Eşref Saati (Şevket Rado)
40. Nasreddin Hoca Hikayeleri (Orhan Veli)
41. İnci’nin Maceraları (Orhan Kemal)
42. Allı ile Fırfırı (Oğuz Tansel)
43. Tiryaki Sözleri (Cenap Şahabettin)
44. Keloğlan Masalları (Tahir Alangu)
45. Billur Köşk Masalları (Tahir Alangu)
46. Osmancık (Tarık Buğra)
47. Balım Kız Dalım Oğul (Ceyhun Atuf Kansu)
48. Falaka (Ahmet Rasim)
49. Bir Gemi Yelken Açtı (Ali Mümtaz Arolat)
50. Üç Minik Serçem (Necati Cumalı)
51. Memleket Şiirleri Antolojisi (Osman Atilla)
52. Ülkemin Efsaneleri (İbrahim Zeki Burdurlu)
53. Anılarda Öyküler (İbrahim Zeki Burdurlu)
54. Aldı Sözü Anadolu (Mehmet Önder)
55. Göl Çocukları (İbrahim Örs)
56. Miskinler Tekkesi (Reşat Nuri Güntekin)
57. Tanrı Misafiri (Reşat Nuri Güntekin)
58. Ötleğen Kuşu (Halil Karagöz)
59. Arılar Ordusu (Bekir Yıldız)
60. Yankılı Kayalar (Yılmaz Boyunağa)
61. Yürekdede ile Padişah (Cahit Zarifoğlu)
62. Serçe Kuş (Cahit Zarifoğlu)
63. Bir Küçük Osmancık Vardı (Hasan Nail Canat)
64. Tekerlemeler
65. Türkçede Deyimler
66. Türk Atasözlerinden Seçmeler
67. Türk Bilmecelerinden Seçmeler
68. Türk Ninnilerinden Seçmeler
69. Türkülerden Seçmeler
70. Türk Manilerinden Seçmeler
71. Küçük Prens (A. de Exupery)
72. Şeker PortakaIı (Jose Mauro de Vasconcelos)
73. 0liver Twist (Charles Dickens)
74. Alice Harikalar Ülkesinde (Lewis Carrol)
75. Gülliver’in Gezileri (Swift)
76. Define Adası (Robert Louis Stevenson)
77. Robin Hood (Howard Pyle)
78. Tom Sawyer (Mark Twain)
79. Ezop Masalları
80. Andersen Masalları I-II
81. Üç Silahşörler (Alexander Dumas)
82. La Fontaine’den Seçmeler (La Fontaine)
83. Pinokyo (Carlo Collodi)
84. 80 Günde Devr-i Alem (Jules Verne)
85. İnci (John Steinbeck)
86. Beyaz Yele (Rene Guillot)
87. Peter Pan (James Matthew Barrie)
88. Uçan Sınıf (Erich Kastner)
89. Yağmur Yağdıran Kedi (Marcel Ayme)
90. Ölümsüz Aile (Natalie Babbitt)
91. Yaşlı Adam ve Deniz (Ernest Hemingway)
92. Mutlu Prens (Oscar Wilde)
93. Şamatalı Köy (Astrid Lindgren)
94. Momo (Michael Ende)
95. Heidi (Johanna Styri)
96. İnsan Ne ile Yaşar (Leo Tolstoy)
97. Sol Ayağım (Christy Brown)
98. Hikayeler (Anton Çehov)
99. Değirmenimden Mektuplar (Alfonse Daudet)
100. Pollyanna (Elaanor Porter)
Liseler için 100 Temel Eser Listesi
Bakanlık lise öğrencileri için Türk Dili ve Edebiyatı dersi müfredatı ile ilişkilendirilerek okutulabilecek temel eserler seçkisi oluşturmuştur. Lise öğrencileri için hazırlanan listede roman ve hikâye türünün yanı sıra söylev, tiyatro, deneme, gezi, şiir, anı, biyografi, fıkra ve masal türünde eserler vardır. 100 Temel Eser lise için şu eserlerden derlenmiştir:
1. Açlık (Knut Hamsun)
2. Aganta Burina Burinata (Halikarnas Balıkçısı)
3. Akdeniz (Panait Istrati)
4. Ayaşlı ile Kiracıları (Memduh Şevket Esendal)
5. Babalar ve Oğullar (Turgenyev)
6. Beyaz Diş (Jack London)
7. Beyaz Gemi (Cengiz Aytmatov)
8. Bir Bilim Adamının Romanı (Oğuz Atay)
9. Cemo (Kemal Bilbaşar)
10. Çalıkuşu (Reşat Nuri Güntekin)
11. Çanlar Kimin İçin Çalıyor (Ernest Hemingway)
12. Derviş ve Ölüm (Mehmet Selimoviç)
13. Dokuzuncu Hariciye Koğuşu (Peyami Safa)
14. Don Kişot (Cervantes)
15. Drina Köprüsü (İvo Andriç)
16. Drina’da Son Gün (Faik Baysal)
17. Esir Şehrin İnsanları (Kemal Tahir)
18. Eskicinin Oğulları (Orhan Kemal)
19. Fareler ve İnsanlar (John Steinbeck)
20. Fatih-Harbiye (Peyami Safa)
21. Gora (Rabindranath Tagore)
22. Gün Olur Asra Bedel (Cengiz Aytmatov)
23. İbrahim Efendi Konağı (Samiha Ayverdi)
24. İki Şehrin Hikayesi (Charles Dickens)
25. Kalpaklılar (Samim Kocagöz)
26. Kaplumbağalar (Fakir Baykurt)
27. Karartma Geceleri (Rıfat Ilgaz)
28. Kayıp Aranıyor (Sait Faik Abasıyanık)
29. Kiralık Konak (Yakup Kadri Karaosmanoğlu)
30. Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç (Hüseyin Rahmi Gürpınar)
31. Kuyucaklı Yusuf (Sabahattin Ali)
32. Küçük Ağa (Tarık Buğra)
33. Madame Bovary (Flaubert)
34. Mai ve Siyah (Halit Ziya Uşaklıgil)
35. Mor Salkımlı Ev (Halide Edib Adıvar)
36. Onlar da İnsandı (Cengiz Dağcı)
37. Ölü Canlar (Gogol)
38. Robinson Crusoe (Daniel Defoe)
39. Sahnenin Dışındakiler (Ahmet Hamdi Tanpınar)
40. Savaş ve Barış (Tolstoy)
41. Sefiller (Victor Hugo)
42. Sergüzeşt (Samipaşazade Sezai)
43. Ses ve Öfke (William Faulkner)
44. Sinekli Bakkal (Halide Edib Adıvar)
45. Sokakta (Bahattin Özkişi)
46. Nutuk (Mustafa Kemal Atatürk)
47. Faust (Goethe)
48. Çağlayanlar (Ahmet Hikmet Müftüoğlu)
49. Dede Korkut Hikayeleri
50. Gazoz Ağacı (Sabahattin Kudret Aksal)
51. Gurbet Hikayeleri (Refik Halit Karay)
52. Gülistan (Sadi)
53. Ömer Seyfettin Hikayelerinden Seçmeler
54. Haldun Taner Hikayelerinden Seçmeler
55. Sait Fait Abasıyanık Hikayelerinden seçmeler
56. Kelile ve Dimne (Beydeba)
57. Kerem ile Aslı
58. Memleket Hikayeleri (Refik Halit Karay)
59. Orhan Veli Kanık’ın Bütün Şiirleri
60. Çile (Necip Fazıl Kısakürek)
61. Divan Şiirinden Seçmeler
62. Dostlar Beni Hatırlasın (Aşık Veysel)
63. Halk Şiirinden Seçmeler
64. Han Duvarları (Faruk Nafiz Çamlıbel)
65. Kendi Gök Kubbemiz (Yahya Kemal Beyatlı)
66. Kutadgu Bilig’den Seçmeler
67. Memleketimden İnsan Manzaraları (Nazım Hikmet)
68. Mesnevi’den Seçmeler (Mevlana)
69. Otuz Beş Yaş (Cahit Sıtkı Tarancı)
70. Safahat (Mehmet Âkif Ersoy)
71. Ahmet Muhip Dıranas şiirlerinden seçmeler
72. Ahmet Kutsi Tecer şiirlerinden seçmeler)
73. Yunus Emre Divanı’ndan seçmeler
74. Beş Şehir (Ahmet Hamdi Tanpınar)
75. Bize Göre (Ahmet Haşim)
76. Boğaziçi Mehtapları (Abdülhak Şinasi Hisar)
77. Boğaziçi Şıngır Mıngır (Salah Birsel)
78. Bu Ülke (Cemil Meriç)
79. Devlet (Platon)
80. Diyorlar Ki (Ruşen Eşref Günaydın)
81. Eğil Dağlar (Yahya Kemal Beyatlı)
82. Gençlerle Başbaşa (Ord. Prof. Dr. Ali Fuat Başgil)
83. Sokrates’in Savunması (Eflatun)
84. Şehir Mektupları (Ahmet Rasim)
85. Türkçenin Sırları (Nihad Sami Banarlı)
86. Anadolu Notları (Reşat Nuri Güntekin)
87. Seyahatname (Evliya Çelebi)
88. Çankaya (Falih Rıfkı Atay)
89. Zeytindağı (Falih Rıfkı Atay)
90. Suyu Arayan Adam (Şevket Süreyya Aydemir)
92. Nasreddin Hoca Fıkralarından Seçmeler
93. Türk masalları (Naki Tezel)
Özetle;
Dijitalin tüm kuralları yeni baştan yazdığı dünyada bilgiye ulaşmanın pek çok yolu vardır. Kitaplar teknolojinin e-halini almış olsa da basılı kitaplar her zaman öncelikli yoldur. Ne var ki kitap okuma oranı ülkemiz için pek de iyi seviyede değildir. Millî Eğitim Bakanlığı100 Temel Eser uygulaması 2018 yılında kaldırılmıştır; fakat bu eserler şüphesiz kitap okuma oranının artmasında önemli ölçüde etkilidir. Biz de bu gerçeği arkamıza alarak eserlerin listesini paylaştık. Türkiye’nin eğitim sitesi eğitim.net olarak dünyayı daha iyi anlayabilmek için bu eserlerden en az birkaçını okumanızı öneririz.
