Bugünkü içeriğimizin konusu MBA. Uzatmalı adıyla Master of Business Administration, Türkçe çevirisiyle İşletme Yönetimi Yüksek Lisansı olan MBA, özellikle işletme yöneticilerini hedefleyen bir programdır. Peki geniş anlamlarıyla MBA nedir, ne işe yarar ve neyi amaçlar? İçeriğimizde bu önemli soruları yanıtlayacağız.
MBA Programı Nedir?
MBA’ın kısa tanımını giriş paragrafında belirtmiştik. Şimdi kavramın ne işe yaradığını daha net anlamak için MBA nedir sorusuna geniş yanıtlar verelim. MBA yani işletme yönetimi yüksek lisansı; pazarlama, işletme ve finans alanında çalışanların hedeflediği bir eğitim programıdır. Bu eğitim programının günümüzde bu kadar pazarlanabilir olmasının ilk adımı ise 1908 yılında Harvard Business School tarafından atıldı. Endüstriyel üretimin gerçekleşmesi ve artık endüstriyel verimlilik istencinin var olmasıyla bu işletmelerin yönetimi de bir konu hâline geldi. Bugün ise tepe yöneticilerden başlayarak üretim sürecinin verimliliği için işletme yönetimi öneriliyor.
İş dünyasında yer alan CEO’ların, yöneticilerin ve yönetici asistanlarına tavsiye edilen işletme yönetimi programı, işletmenin yönetim aşamalarını konu edinir. Program aracılığıyla bir işletme nasıl yönetilir ve işletmeyi yönetecek kişi veya kişiler neler öğrenmeli sorunu yanıtlanır.
İşte işletme yönetimi programının bu amacı, yöneticilerin işletme yönetimi konusunda bir uzmanlık derecesi edinmelerine önayak olur. Bu derece, işletme yönetimi özelinde bilim uzmanı unvanını içerir. Programa katılanlar, edindikleri işletme yönetimi bilgisiyle işletme yöneticiliği hakkında vizyon ve misyon sahibi olurlar. Peki MBA eğitim programına kimlerin özellikle katılması önerilir ve herkes işletme yönetimi yüksek lisansına kabul edilebilir mi? Şimdi bu sorunun yanıtına geçelim.
Kimler MBA Programına Katılabilir?
Genel olarak herkes işletme yönetimi hakkında bilgilenme hakkına sahiptir. Bir yüksek lisans programı olarak işletme yönetimine kabul almak için ise birtakım şartları yerine getirmek gerekir. Ayrıca program devam edip mezun olmak için de işletme yönetimine yakından alaka şarttır.
MBA eğitimine katılması gereken kişilerin başında ise girişimci ve yönetici adayları bulunuyor. Yine pazarlama, marka yönetimi, finans, bankacılık ve danışmanlık faaliyetlerinde bulunanların da MBA eğitiminden geçmesi önerilir. Genel olarak MBA eğitim programına katılması gereken meslek çalışanlarını şöyle sıralayabiliriz:
- Yöneticiler
- Yönetici Asistanları
- Start-up Kurucuları ve Girişimciler
- Pazarlama ve Satış Uzmanları
- Üretim Yönetimi Departman Çalışanları
- Halka İlişkiler Yönetici ve Uzmanları
- Finans Uzmanları
MBA eğitim programının hedef kitlesi içerisinde doğrudan işletme bölüm mezunları da yer alır. Özellikle MBA programına katılmayı mümkün kılan işletme lisans derecesi, bu alanda kendini kanıtlamak ve bilgisini geliştirmek isteyenlere büyük avantaj sağlar. Şimdi kimlerin MBA programına başvurup kabul alabileceğine göz atalım.
MBA İçin Hangi Şartları Yerine Getirmek Gerekir?
MBAS programı için öncelikli grubun kimlerden oluştuğunu aktardık. Bu sonuç aslında MBA programına kabul edilmek için gerekli ön şartlardan biridir. MBA yapmak, işletme yönetimi adında eğitim almayı ve deneyim elde etmeyi içerir. Yani profesyonel iş yapmak ve işletme gibi iktisadi ve idari bölümlerden mezun olmak, programa kabulün önemli şartlarıdır. Tezli işletme yönetimi yüksek lisansı için ayrıca ülkemizdeki geçerli olan sınavlara da katılmak gerekir. Bu sınavlar ALES ve YDS-YÖK-Dil olarak ifade edilir.
İşletme yönetimi yüksek lisansına yer veren çoğu üniversite, ALES EA puan türünden en az 65 puan almaya şart düşer. Aynı şekilde YDS, e-YDS veya YÖK-Dil’den de en az 60 puan almak gerekir. Bu gerekli şartların haricinde ise kimi üniversiteler doğrudan işletme mezunu olmayı da öne çıkarıyor. Yine referans ve motivasyon mektubu da yüksek lisansa kabul için etkili olan faktörler arasındadır. Genellikle ise 100 üzerinden en az 80 akademik ortalama, en az 65 ALES ve dil puanı yeterli görülür. Tezsiz işletme yönetimi ve işletme programlarında ise ALES veya yabancı dil puanı istenmeyebiliyor.
Türkiye’de MBA Eğitimi Veren Üniversiteler
MBA eğitimi sunan üniversiteleri bilmek, bu programı nasıl katılabileceğinizi de öğrenmenin bir yoludur. Genel olarak ülkemizde işletme yönetimi adıyla yüksek lisans eğitimi veren üniversiteler şöyledir:
- İstanbul Üniversitesi
- Ankara Üniversitesi
- ODTÜ
- Hacettepe Üniversitesi
- Çankaya Üniversitesi
- Medipol Üniversitesi
- Başkent Üniversitesi
- Yaşar Üniversitesi
- Altınbaş Üniversitesi
- Çağ Üniversitesi
- Kadir Has Üniversitesi
- Marmara Üniversitesi
- Arel Üniversitesi
- Gedik Üniversitesi
- Nişantaşı Üniversitesi
- Ticaret Üniversitesi
- Yeditepe Üniversitesi
- İTÜ (İşletme programı adıyla yer alıyor. )
- Nuh Naci Yazgan Üniversitesi
- İzmir Ekonomi Üniversitesi
- Yıldız Teknik Üniversitesi
- İstanbul Bilgi Üniversitesi
- İstanbul Okan Üniversitesi
- İstinye Üniversitesi
- MEF Üniversitesi
- Gebze Teknik Üniversitesi
- Galatasaray Üniversitesi
- Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi
- İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi
- Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi
- Türk Hava Kurumu Üniversitesi
- Ostim Teknik Üniversitesi
- Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
- Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
- Sabancı Üniversitesi
- Türk Alman Üniversitesi
- Koç Üniversitesi
- Haliç Üniversitesi
- İstanbul Kültür Üniversitesi
- Gazi Üniversitesi
- Atatürk Üniversitesi
- Atılım Üniversitesi
- Bilkent Üniversitesi
- Boğaziçi Üniversitesi
- Beykent Üniversitesi
- Işık Üniversitesi
- Ufuk Üniversitesi
- Sakarya Üniversitesi
- TOBB ETÜ
- Özyeğin Üniversitesi
Yukarıdaki bazı üniversiteler tezsiz işletme yönetimi yüksek lisans seçeneğini barındırıyor. Kimisi de işletme yönetimi yerine genel adıyla işletme yüksek lisans olanağı sunuyor. Gerçek bir işletme yönetimi eğitimi için ise önerilen yol tezli yüksek lisans seçeneğidir. Tezli yüksek lisans hem bilgi kazanımı hem de network için daha fazla olanaklar sunuyor. Programı başarıyla bitirenler, eğitim ve yazdıkları tez doğrultusundan işletme yönetimi hakkında bilgi ve fikirlerini genişletebiliyorlar.
MBA Yüksek Lisans Ne İşe Yarar?
Şimdi gelelim MBA eğitime katılmanın işe yarar yönlerine. Öncelikle yüksek lisans derecesini ifade eden bir programın temel faydasından söz açalım. Yüksek lisans MBA eğitiminin temel faydası, işletme yönetimi hakkında bilim uzmanı olabilecek ölçüde bilgi edinmeye önayak olmaktır. Ayrıca endüstriyel üretim ve yöneticilik alanında görev alanlar, ilgili üretim alanlarında uzmanlaşmak için de MBA eğitimini tercih ederler.
İşletme yönetimi programı, yönetim bilgisi ve becerisi kazandırarak kişinin yönetim aşamalarında etkin rol oynamasını sağlar. Ayrıca üst düzey üniversiteler alınan MBA diploması, profesyonel ve istenilen bir kariyeri de desteklemiş olur.
Özellikle ülkemizde Bilkent, ODTÜ, Boğaziçi ve Sabancı gibi üniversiteler ile Harvard Business School, MIT Sloan School of Management gibi yurt dışı kaynaklı okullar, üst düzey yöneticilik pozisyonuna ışık tutan eğitim kaynaklarıdır.
Genel olarak şunu diyebiliriz ki işletme yöneticiliği, pazarlama ve ekonomi gibi alanlarda etkin kararlar verip verimli çalışmak istiyorsanız kendinizi işletme yönetimi eğitiminde değerlendirebilirsiniz. Aldığınız eğitim neticesinde, rol ve sorumluluklarınızı daha başarılı bir şekilde yerine getirebilirsiniz. Ayrıca iş dünyası nezdinde önemsenen network için de MBA programını katılmayı düşünebilirsiniz. Bilhassa yurt dışında katılacağınız MBA eğitimi aracılığıyla bilgi haznenizi genişletebilir ve uzmanlarla bir araya gelebilirsiniz.
