İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimi

İş Sağlığı ve Güvenliği Nedir?

İSG kısaltmasıyla bilinen iş sağlığı ve güvenliği, 1980’li yıllar itibarıyla gündeme gelmiş; Türkiye’de 2012 yılında Avrupa Birliği uyum sürecinde yürürlüğe 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile iş hayatına dahil olmuştur. İş sağlığı ve güvenliği, işyerlerinde faaliyet sırasında yapılan çalışmalardır.

Kanun ve yönetmelikler ile desteklenen iş sağlığı ve güvenliği çalışmalarında amaç yalnızca iş kazaları için çalışan güvenliğini sağlamak değil, aynı zamanda işletme ve üretim güvenliğini de sağlamaktır. İş sağlığı ve iş güvenliği birbirinden ayrı değildir.

İş Güvenliği Uzmanı Nedir?

6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununda iş güvenliği uzmanı için şu tanım yapılmıştır: “İş sağlığı ve güvenliği alanında çalışmak üzere Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının yetki verdiği, iş güvenliği sertifikası bulunan teknik eleman.” Bu tanım doğrultusunda iş sağlığı ve güvenliği uzmanı, fiziksel, biyolojik ve kimyasal unsurlardan kaynaklanan sorunları ortadan kaldırmak ve hastalıkları önlemek amacıyla prosedür geliştiren kişidir şeklinde tanımlanabilir.

İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimi Nedir?

İş sağlığı ve güvenliği eğitimi, alan için uzman yetiştiren bir sertifika programıdır. Eğitim sonunda iş güvenliği sertifikası verilir. İş güvenliği uzmanlığı olarak da ifade edilen ve özel sektörde iş sağlığı ve güvenliği kursu olarak hizmet veren eğitim kurumları tarafından verilen bu eğitimler uzaktan eğitim şeklinde de verilir. İş güvenliği uzmanlığı uzaktan eğitim, zaman ve mekân kısıtlamasını ortadan kaldırır.

İş sağlığı ve güvenliği kursuna kimler katılabilir konusunda kesin sınırlamalar vardır. İlgili alanlardan mezun olunması zorunludur. A sınıfı iş güvenliği uzmanı eğitimi için koşul B sınıfı iş güvenliği uzmanlığı belgesi olması ve en az dört yıl bu belgeyle görev yapıldığının belgelenmesidir. B sınıfı için ise C sınıfı iş güvenliği uzmanlığı belgesi olması ve en az dört yıl bu belgeyle görev yapıldığının belgelenmesi gerekir.

İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimi Ders İçerikleri

İSG kursu tarafından verilen iş sağlığı ve güvenliği eğitimi sayesinde iş güvenliği iş yerlerinde bir kültür olarak aşılanmış olur. Ders içerikleri iş güvenliği sertifikasının sınıfı doğrultusunda farklılık gösterebilir. Genel olarak iş güvenliği geniş kapsamlı olarak ele alınır ve iş sağlığı ve güvenliğinin tanımından meslek hastalıklarına, iş sağlığı ve güvenliği yaklaşımlarından yasa ve tüzüklere pek çok konuya değinilir. Temel iş güvenliği ve sağlığı eğitimi ders içeriği şu şekildedir:

• Çalışma mevzuatı
• Çalışanların yasal hakları ve sorumlulukları
• İş yerinin düzeni ve temizliği
• Meslek hastalıklarından doğan hukuki sonuçlar
• Riskler ve önlemler
• Güvenliğe ve sağlığa işaret eden unsurlar
• Meslek hastalıklarından korunmak için uygulanabilecek yöntemler
• Kişisel koruyucu donanım
• Tahliye ve kurtarma

İş Sağlığı ve Güvenliği Sertifikası Ne İşe Yarar?

İş sağlığı ve güvenliği eğitim programı sonunda yapılan değerlendirme sınavından önceden belirlenmiş olan geçerlilik puanı ve üzerinde puan alan kursiyerler iş güvenliği sertifikası almaya hak kazanır. Özel ve resmi tüm kurumlarda geçerliliği olan iş güvenliği ve sağlığı sertifikası, iş güvenliğini sağlayabilmek için gerekli bilgiye sahip olunduğunun göstergesidir. Dolayısıyla sertifikanın en önemli avantajı istihdam avantajı sağlamasıdır.

İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı Nerelerde Çalışır?

İş Sağlığı ve Güvenliği mezunlarının iş sağlığı ve güvenliği teknikeri olarak çalışması mümkündür. İlgili kanun, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yapılan iş güvenliği uzmanlığı sınavına katılıp sınavda başarılı sonuç alarak C sınıf iş güvenliği sertifikasına sahip olanlar için de önemli fırsatlar sunar.

İş güvenliği uzmanlığı belgesiyle çalışılabilecek kurum ve kuruluşlar belge sınıfına göre farklılık gösterir. A sınıfı belgesi olan iş güvenliği uzmanlarının iş yerlerinin tümünde çalışması mümkündür. B sınıfı belgesi tehlikeli ve az tehlikeli sınıfta yer alan iş yerlerinde çalışma hakkı verir. C sınıfı iş güvenliği belgesine sahip olan uzmanlar az tehlikeli sınıfındaki iş yerlerinde çalışma hakkına sahiptir. Sektör olarak İSG uzmanlarının çalışabileceği yerler; endüstriyel firmalar, sağlık kuruluşları, inşaat sektöründe faaliyet gösteren şirketler ve mühendislik şirketleridir.

İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı Nasıl Çalışır?

İş sağlığı ve güvenliği, çalışma şartlarında iyileştirme yapmayı gerektiren bir alandır. Bu nedenle iş sağlığı ve güvenliği uzmanları, nitelikli çalışma ortamı olması için çalışır. İş sağlığı ve güvenliği uzmanının görevleri rehberlik etmek, riskleri değerlendirmek, çalışma ortamının güvenli olmasını sağlamak, iş sağlığı ve güvenliği eğitimi için planlama yaparak işverene rapor vermek şeklindedir. İş sağlığı güvenliği uzmanları iş yeri hekimi ile koordineli çalışır.

İş güvenliği uzmanı olmak ve bu görev ve sorumlulukları yerine getirmek ve güvenlik kültürü oluşturabilmek için ekip çalışmasına yatkın olmak, etkili iletişim becerilerine hâkim olmak, stresle mücadele edebilmek, disiplinli olmak ve iyi gözlemci olmak da önemlidir.

Kimler İSG Uzmanı Olabilir?

İş güvenliği uzmanı olma şartları, İSG sınıflandırması doğrultusunda değişkenlik gösterebilir. Bununla birlikte i̇ş sağlığı ve güvenliği sertifikası (iş sağlığı ve güvenliği belgesi) alarak uzman sıfatını kazanabilmek için mühendislik, mimarlık, fen gibi alanlarda eğitim almak veya ilgili bölümden mezun olmak gerekir.

2 yıllık İş Sağlığı ve Güvenliği Bölümü mezunları iş sağlığı güvenliği teknikeri unvanını alır. Teknikerlerin uzman olabilmesi iş güvenliği eğitimi almalarını gerektirir. İSG sınavı başarılı olan teknikler C sınıfı İSG uzmanı olabilir. A sınıfı İSG uzmanı ve B sınıfı İSG uzmanı olmak için belge yükseltme eğitimi almak gerekir.

İlerleyen süreçte çalışan sayısı 50’den az olan (az tehlikeli) sınıfındaki işyerlerinde iş yeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı çalıştırma zorunluluğu hakkındaki yönetmeliğin yürürlüğe girmesi beklenmektedir. Bu durum meslek edindirme kursları kategorisinde yer alan iş güvenliği ve sağlığı kursu için talebin artacağına işarettir.