Lise öğrenimini taçlandıran eğitim programlarından biri de Uluslararası Bakalorya Organizasyonu bilinen kısaltmasıyla IB’dır. International Baccalaureate, (IB) eğitimin küresel boyutuna vurgu yapan ve lise öğrencilerine çeşitli fırsatlar sunan uluslararası bir eğitim programıdır. Bu programa katılan öğrencilere IB diploması verilir. Peki geniş tanımlamalarıyla IB diploması nedir, ne işe yarar ve bu diplomayı ülkemizde hangi okullar verir? Yazımızda bu soruları merkeze aldık. Hadi başlayalım.
IB Diploması Nedir?
Küresel bir eğitim programı sunan IB, İsviçre merkezli bir eğitim derecesidir. Uluslararası Bakalorya Organizasyonu, başlangıçta İsviçre’nin Cenevre kentinde kurulan bir ticari kurumken bugün çoğu ülkede uygulanan bir eğitim programı olarak biliniyor. Küreselleşen dünya koşullarını ve gelişmiş eğitim sisteminin de bir parçası olarak kendi ülkesinden farklı bir ülkede eğitim görmek isteyenlere de kucak açıyor.
IB programı, lise veya üniversite öğrenimini yurt dışında devam ettirmek isteyen öğrencilere yöneliktir. Bu kapsamda, uluslararası geçerliliğe sahip IB eğitim programı aracılığıyla uluslararası öğrenciliğe giden yol açılır. IB diploması esasen öğrencinin ilgili dersler aracılığıyla kendi bilgi düzeyini genişletebileceği ve bu yolla da her ülkede eğitim alabilecek kapasiteye ulaşmasını ifade eder. Ülkemizde lise öğrencilerinin hedeflediği ib, farklı ülkelerde eğitim görmenin önüne açan şartlar arasındadır.
Lise öğrencileri IB diploması almaları durumunda, yurt dışı üniversitelerine kabul alma süreçlerine de katkı sunmuş olurlar. IB diploması almak için ise 16 ile 19 yaş aralığında olmak gerekir. Bu yaş aralığındaki lise ve lise son sınıf öğrencileri, bulundukları lisenin iş birliği kapsamında 2 yıllık eğitim alırlar. Yani 10.sınıftan itibaren IB eğitim programına dahil olma söz konusudur.
IB Eğitim Programı Dersleri Nelerdir?
IB eğitim programı olarak adlandırılan eğitim sürecinde, 6 ders öğrencilere sunulur. Bu 6 dersin üçü zorunlu diğer üçü ise seçmeli ders kategorisinde yer alır. IB diploması almaya yönelik belirlenen dersler şu şekildedir:
- Edebiyat-Ana Dil (Zorunlu)
- Sosyal Bilimler
- Fen Bilimleri
- Matematik (Zorunlu)
- Sanat
- Yabancı Dil (Zorunlu)
Yukarıdaki derslerden yalnızca edebiyat yani ana dil dersi Türkçe dilinde işlenir. IB eğitim programı kapsamında öğrencinin, üç alanda standart diğer üç alanda ise üst seviye ders alması bekleniyor. Öğrencinin standart seviyede aldığı dersler, toplam 150 saat iken üst seviyeyi ifade eden üç alan dersi ise toplamda en az 240 saat sürüyor.
Öğrenciler ayrıca, sanat alanını seçmemeleri durumunda diğer beş alandaki bir dersi seçmeli olarak alabiliyor. İlgili derslerle beraber eğitim programının tamamlanmasının yolunu açan önemli bir aşama daha bulunuyor. Öğrenciler dersleri tamamladıktan sonra bitirme tezi yazarak programı tamamlamış oluyorlar. Buna göre seçmeli olarak alınan dersin bir konusu, bitirme tezi kapsamında en az 4000 kelimelik bir kompozisyon şeklinde ele alınıyor. Yazılan bitirme tezi, akademik bitirme tezi kapsamında olmadığından dipnot ve kaynakça gibi unsurları da içine almıyor.
IB eğitim programı kapsamında önemsenen bir diğer ders konusu ise yaratıcılık becerileri ve bilgi kuramıdır. Ders programı dahilinde öğrencinin, yaratıcılık içeren etkinliklere katılması ve bilginin keşfi ve felsefesi konusunda iki yıllık süreçte ilgili derslere katılması beklenir.
IB Diploması Ne İşe Yarar?
Dünyada kabul gören bir eğitim programı olan IB, lise öğrencisinin çok yönlü gelişimini hedefler. Bu kapsamda düzenlenen dersler, hem temel bilimlere ileri düzey bilgi edinmeyi hem de ana dili ve sanatı etkin kullanmaya yöneliktir. Bununla beraber öğrencilerin kültür, görsel sanatlar, tarih, psikoloji ve işletme bilgisi kazanarak dünyayı ve kültürü anlamlandırmalarına ve eleştirel düşünme yetkinliği edinmelerine önayak olunur. Genel olarak bakıldığında IB eğitiminin öne çıkan faydası, lise öğrencisinin üniversite giden eğitim yolunda bilgi seviyesini artırmaktır. IB eğitimiyle evrensel düzeyde her üniversitede sorun yaşamadan eğitim almak, programın öncelediği hedeflerden biridir. İşin bir de diploma kısmı vardır.
IB diploması alan öğrenciler, yurt dışı eğitim denkliği şartlarından birini yerine getirirler. Amerika, Kanada ve İngiltere başta olmak üzere IB diploması geçerliliğine sahip yurt dışı üniversitelerine kabul edilebilirler. Yine 10. sınıftan itibaren lise öğrenimini yurt dışında sürdürmek isteyenler de IB eğitim programı aracılığıyla geçerli müfredatı öğrenmiş olurlar. Başvurularına kabul alma sürecini de hızlandırmış olurlar.
Şunu rahatlıkla ifade edebiliriz ki vasatlıktan ötesini göremeyen Türk lise öğrencileri için en faydalı eğitim programından biri ib eğitimidir. İşe yalnızca diploma gözüyle bakmayın. Lise öğrencisinin kendisine ve yaşamına dair bir misyon ve vizyon hedefleyebilmesi, ancak çok yönlü eğitim faaliyetleriyle mümkündür. Ayrıca çoğu Türk gencine korkutucu gözüken uluslararası bilgi arenasında yer almanın ilk şartı da çok yönlü ve beceri odaklı eğitim programlarıdır. Buradan hareketle Türkiye’de hangi liseler ib diploması veriyor bu soruyu yanıtlayalım.
Türkiye’de IB Diploması Veren Liseler
Türkiye’de ib diploması verdiği bilinen liseler şu şekildedir:
- Aka Koleji
- ALKAV Özel Anadolu Lisesi
- Açı İzmir Amerikan Lisesi
- Açı Balıkesir Koleji
- Arı Anadolu Lisesi
- Acarkent Doğa Anadolu Lisesi
- Ankara Türk Telekom Sosyal Bilimler Lisesi
- American Collegiate Institute
- Ankara ABC Lisesi
- Antalya Maya Okulları
- Antalya Toplum Koleji Anadolu Lisesi
- Beşiktaş Sakıp Sabancı Anadolu Lisesi
- İDV Özel Bilkent Lisesi
- İDV Özel Ankara Bilkent Lisesi
- Bodrum Özel Marmara Koleji
- BJK Kabataş Vakfı Özel Anadolu Lisesi
- British International School İstanbul
- Çakır Özel Anadolu Lisesi
- Çemberlitaş Anadolu Lisesi
- Enka Özel Lisesi
- Eskişehir Gelişim Lisesi
- Eyüpoğlu Koleji
- FMV Erenköy Işık Lisesi
- FMW Özel Ayazağa Işık Lisesi
- FMV Ispartakule Işık Lisesi
- FMV Nişantaşı Işık Lisesi
- Gazi Üniversitesi Anadolu Lisesi
- Gaziantep Kolej Vakfı Özel Cemil Alevli Anadolu Lisesi
- Gökkuşağı Anadolu Lisesi
- Hüseyin Avni Sözen Anadolu Lisesi
- Işıkkent Anadolu Lisesi
- IELEV Özel Lisesi
- İstanbul International Community School
- İstek Özel Atanur Oğuz Anadolu Lisesi
- İTÜ Geliştirme Vakfı Özel Ekrem Elginkan Lisesi
- İstek Antalya Lara Anadolu Lisesi
- İstek Özel Acıbadem Anadolu Lisesi
- Özel Jale Tezer Anadolu Lisesi
- Kırmızı Çizgi Koleji
- Kartal Anadolu İmam Hatip Lisesi
- Kültür 2000 Koleji
- Vehbi Koç Lisesi
- Özel Marmara Koleji
- Özel Mef Anadolu Lisesi
- Özel Nesibe Aydın Anadolu Lisesi
- Özel Nun Anadolu Lisesi
- Özel Kocaeli Bahçeşehir Anadolu Lisesi
- Özel Rüzgar Anadolu Koleji
- Özel Kocaeli Marmara Anadolu Lisesi
- Özel Alev Anadolu Lisesi
- Özel Yeni Yol Anadolu Lisesi
- Özel Yüce Koleji
- Nilüfer Anadolu İmam Hatip Lisesi
- SEV Anadolu Koleji
- Sezin Lisesi
- TED Ankara Koleji
- TED Bursa Koleji
- Tenzile Erdoğan Kız İmam Hatip Lisesi
- Terakki Vakfı Şişli Terakki Tepeören Lisesi
- Yusuf Ziya Öner Fen Lisesi
- Zafer Koleji
Türkiye’de 1994 yılında verilmeye başlanan IB programı, üniversiteyi Türkiye’de okumak isteyenlere de önemli bir fırsat sunuyor. Uluslararası iş birliğine açık olan kimi vakıf üniversitesi, IB programımın bilgi kazanımlarından yararlanan başarılı öğrencilere de burs veriyor. Tabii ki burs almak için geçerli olan koşul IB diplomasında yazan not ortalaması oluyor. Genellikle IB diplomasına bağlı ek burs, Bilkent Üniversitesi, Işık Üniversitesi, Kadir Has Üniversitesi, Sabancı Üniversitesi ve Koç Üniversitesi gibi uluslararası niteliğe sahip üniversitelerce veriliyor. Hangi vakıf üniversitesinin, ne gibi koşullarla IB diploma ek bursu verdiğini üniversitenin web sitesinden öğrenebilirsiniz.
Lise öğrencileri için önemli bir bilgi ve bakış açısı kaynağı olan IB diploma programını ele aldık. Eğitim dünyası hakkındaki gelişmeleri ve kavramları doğru yerden öğrenmek isterseniz blog sayfamızı takip edebilirsiniz.
