Mesleklere yönelik sorduğumuz ne iş yapar sorusunun muhatabı bu kez harita mühendisliği oluyor. Harita mühendisi ne iş yapar sorusundan hareketle bu mesleğe dair merak edilen sorulara yanıt vereceğiz. Hadi gelin harita mühendisi nasıl olunur, ne iş yapar ve ne kadar maaş alır sorularına yanıt verelim.
Harita Mühendisi Olmak İçin Gerekenler
Bu bölümde harita mühendisliği için gerekli olan eğitim şartından ve mesleki niteliklerden söz edeceğiz. Harita mühendisi olmak için üniversitelerin harita mühendisliği bölümünü bitirmek gerektiğini biliyorsunuzdur. Daha az bilinen eğitim seçeneği ise 2 yıllık harita ve kadastro bölümünü bitirmeniz durumunda da harita mühendisi olma yolunun açılabilmesidir. Tabii ki bunun gerçekleşmesi için DGS aracılığıyla lisans tamamlama şartını yerine getirmek gerekir. Ayrıca bir de geomatik mühendisliği bölümü vardır.
Geomatik mühendisliği, harita mühendisliğinin daha kapsamlı hâlidir. Bununla beraber bölüm dahilinde alınan ders içerikleri benzer olduğunu söyleyebiliriz. Öyle ya da böyle 4 yıllık harita mühendisliği ve alternatif bölümü bitirenler, teorik olarak harita mühendisi olmaya hak kazanırlar. Pratikte harita mühendisi olarak çalışmak için ise mesleki nitelikleri taşımak gerekecektir.
Harita mühendisliği bölüm mezunları, 4 yıllık eğitim sürecinde inşaat ve imar projelerin mekân ile alan kullanımına dair ölçüm ve veri analizi dersleri almış olurlar. Böylece mühendislik ve imar projelerinde yeryüzünün ve belirlenen alanın etkin kullanımı ele alınır. Mezunlar, arazinin ve alanın etkin kullanımı konusunda belli başlı bilgilere sahip olarak görevlerini yerine getirirler. Temel olarak harita ve kadastro mühendisinin aşağıdaki bilgi ve niteliklere sahip olması beklenir:
- Ekip Çalışmasına Yatkınlık,
- CAD-CAM Programlarını Kullanmak,
- Seyahat Engeli Olmamak,
- Ofis Programlarını Kullanmak,
- Matlab Kullanma Bilgisi,
- Aktif Araç Kullanabilmek,
- İngilizce Dil Yetkinliği,
- Problem Çözme ve Analiz Yetkinliğine Sahip Olma.
Harita mühendisleri, görev tanımlarına uygun olarak coğrafi bilgi sistemleri hakkında bilgi sahibidir. CBS yazılımları hakkında bilgi sahibi olan mezunlar, ayrıca analiz yetkinliğine de sahip olarak veri ve bilgilerden çıkarım yapması gerekir. Yine temel mühendislik becerilerine sahip olarak problem çözme, analitik düşünme ve iş akışını şekillendirme konularında öne çıkması beklenir. Peki harita mühendisleri tüm bu niteliklere sahip olarak hangi işleri yerine getirirler?
Harita Mühendisleri Ne İş Yapar?
Harita mühendisleri, yer aldıkları kurumların genel iş tanımına göre hareket ederler. Harita mühendisinin yapacağı işleri belirleyen temel etken, çalıştığı sektör ve deneyimleridir. Kamu sektöründe çalışan bir harita mühendisi ile özel sektörde görev alan bir harita mühendisi aynı iş tanımına sahip olmayabilir. Genel olarak ise harita mühendisi unvanına sahip birinden aşağıdaki görevleri yerine getirmesi beklenir:
- Harita ölçüm cihazlarını kullanarak alanı ve araziyi ölçüm tekniklerine ve imar planına uygun şekilde hesaplarlar.
- Her tür alan, uzunluk, hacim ve salınım hareketlerini ölçerler.
- Yapılan arazi ölçümlerini bilgisayara aktararak gerekli bilgi ve verileri kaydeder.
- Arazi toplulaştırma işlemleri ve dağıtımları ile ilgilenirler.
- Yapım, hizmet, bakım ve onarım gibi yapılması planlanan işler ile ilgili etüt ve projeleri hazırlar.
- Her türlü arazi haritasının zemine uygulanmasıyla ilgilenir.
- Tapu, zabıt, vergi kayıtlarının zemine uygulanmasını sağlar.
- Binalarda, yüksek yapılarda ve barajlarda meydana gelen çökme ve kayma hareketlerini ölçer.
- Yer çekimi kuvvetinin ölçecek modellemeler yapar.
Harita mühendisinin temel işi, imar veya şantiye dahilindeki proje arazinin değerlendirip ölçüm verilerini çıkarmaktır. Yine harita mühendisleri modelleme ve veri analizi için çeşitli CAD programlarını da kullanırlar.
Harita Mühendisi Nerede Çalışır?
Harita mühendislerinin başlıca çalışma yeri, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğüdür. Fakat ülkemizde son yıllarda harita kadastro teknikeri alımı yapılırken mühendis alımı yapılmamaktadır. Bununla beraber harita mühendislerinin çalışma alanları yalnızca Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü ile sınırlı değildir. Son yılların harita mühendisi alımlarına göz attığımızda karşımıza aşağıdaki kamu kurumları çıkar:
- Türkiye Elektrik İletim A.Ş Genel Müdürlüğü
- Tarım ve Orman Bakanlığı
- Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı
- Üniversiteler
- Milli Parklar Genel Müdürlüğü
- Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu Genel Müdürlüğü
- Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
- Karayolları Genel Müdürlüğü
- Vakıflar Genel Müdürlüğü
- Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı
- Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı
- Devlet Demiryolları Genel Müdürlüğü
- Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü
Kamu kurumları dışında özel sektörde de iş imkânları söz konusudur. Bu kurumları şu şekilde listeleyebiliriz:
- CBS Yazılım ve Bilişim Şirketleri
- Doğalgaz Dağıtım Şirketleri
- Taşınmaz Değerleme Şirketleri
- Gayrimenkul Yatırım Şirketleri
- Harita Mühendislik Büroları
- Madencilik Şirketleri
- Harita Üretim Şirketleri
- İnşaat Şirketleri
- Telekomünikasyon Şirketleri
- Mühendislik Şirketleri
Harita mühendisleri, yukarıdaki iş alanları dışında akademik kariyer de planlayabilirler. Lisansüstü eğitimi tamamlayarak bilim uzmanı derecesine sahip olur ve mesleki gelişimini sürdürmüş olur. Ayrıca işe alımlarda da bu mesleği eğitim durumunu belirterek kendini öne çıkarabilir.
Harita Mühendisi Maaşları Ne Kadardır?
Harita mühendisliği mesleği hakkında merak edilenlerden biri alınan maaştır. Baştan söylemiş olalım, alınan maaş asgari ücret düzeyinde değildir. Harita mühendisleri kimi kurumların verdiği maaş unsurunun dolayı en kârlı mühendislik dallarındandır. Kamuda çalışan bir harita mühendisi en az 10. 000 TL’den başlayan maaş alır.
Harita mühendisliği maaşları genel olarak 7.000 TL’den başlar ve 15.000 TL’ye kadar yükselebilir. Maaşı belirleyen bir diğer temel etken olarak da deneyim öne çıkar. Kıdemli bir harita mühendisi, şantiye sorumlusu, harita ve ölçüm işleri müdürü veya imar proje yöneticisi olarak çalışarak daha yüksek gelirler elde edebilir. Buna bağlı olarak harita mühendisliğini hedefleyecek kişilerin mesleki bilgi açısından kendilerini geliştirmeleri gerekir. Bu noktada yabancı dil yetkinliği ve ilgili CAD programlarını etkin şekilde kullanabilmek öne çıkarıcı olacaktır.
Meslekler yazı dizimiz kapsamında konu ettiğimiz harita mühendisi içeriğimiz sonuna geldik. Birbirinden farklı görev tanımlarına sahip diğer mühendislik dallarını ve diğer mesleklerin ne iş yaptığını merak ediyorsanız blog sayfamızı takibe alabilirsiniz.