Kimileri için üniforması kimileri için gardiyan alımları sıklığı gardiyanlık mesleğini merak konusu haline getirmiştir. Özellikle de atanamayanlar gardiyan olma şartları konusunda araştırma yaparak gardiyan nasıl olunur sorusuna yanıt arar. Resmi adıyla infaz ve koruma memurluğu hakkında merak edilen detayları yazdık.
Nasıl Gardiyan Olunur?
Gardiyanlar esasında ceza infaz kurumları ve ıslah evlerinde 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu kapsamında çalışan devlet memurlardır. Gardiyan daha çok halk arasında kullanılan mesleki unvandır. Nitekim gardiyan alımı söz konusu olduğunda alım infaz koruma memuru kadrosu için yapılır. Gardiyan olarak çalışmak için birtakım koşulların sağlanması gerekir.
Gardiyan olmak için tek bir yol yoktur. Gardiyan olmak için en çok tercih edilen yöntem KPSS (Kamu Personeli Seçme Sınavı) puanı ile Adalet Bakanlığı tarafından açılan boş kadrolara atanmaktır. Diğer yöntem ise devlet memurluğundan kendi isteğiyle ayrılmış olup başvurunun olumlu sonuçlanmasıdır.
İnfaz koruma memuru nasıl olunur sorusunun iki farklı yanıtı olduğundan bahsettik. Bu iki yöntemin ortak noktası devlet memuru olmaktır. Dolayısıyla öncelikli olarak sağlanması gereken koşul devlet memuru olma şartlarıdır. KPSS puanına (en az 70 puan) sahip olmak da zorunludur. Şartlara ve sürece detaylıca değinmeden önce altını çizelim ki adayların ceza infaz ve güvenlik hizmetleri ve adalet ön lisans mezunları ile hukuk fakültesi mezunu olmaları avantaj sağlar. Meslek lisesinde adalet okumuş lise mezunları da önceliklidir.
Gelelim gardiyan olmak için şartlar konusuna. Öncelikle Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmayanların gardiyan olmak üzere başvurması mümkün değildir. Diğer koşullar ise şöyledir:
- En az lise mezunu olmak
- 30 yaş sınırını aşmamış olmak
- Erkek adaylar için 170 cm, kadınlar için 160 cm boya sahip olmak
- Boy-kilo endeksinin belirtilen aralıkta olması (boy uzunluğu ve kilo arasında 13’ten fazla, 17’den az olmaması gerekir)
- 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu 48. Maddesinde belirtilmiş olan nitelikleri taşımak
- KPSS’ den en az 70 puan almış olmak
- Kamu haklarından mahrum olmamak
- Güvenlik soruşturmasından olumlu sonuç almak (güvenlik soruşturmasında kimlik kayıtları, uyruk, adli sicil kaydı, genel kolluk ve istihbarat birimi arşivi gibi konular kontrol edilir)
Gardiyan olmak isteyen kişileri bekleyen başvuru ve atama süreci Adalet Bakanlığı Basın ve Yayın İlan Birimi tarafından personel alımı ilanının yayımlanmasıyla başlar. Süreç şu şekilde devam eder:
- E devlet sisteminde adalet iş başvuru sayfasından veya adliyelerdeki adalet komisyonlarına başvuru yapılır. (Kamu Personeli Seçme Sınavı’ndan 70 puan alınmış olması gerekir.)
- Komisyon tarafınca belirtilen tarihte mülakata girilir.
- Mülakat süreci başarılı olduysa boy ve kilo ölçümü yapılması sağlanır.
Tüm süreç başarıyla tamamlandığında Cumhuriyet Baş Savcılığından gelecek olan yazıyı beklemek gerekir. Bu sürece dair en çok merak edilen konulardan biri de mülakatta nelerin sorulduğudur. Gardiyanlık mülakat sınavları sırasında KPSS konularından sorular sorulabildiği gibi adalet sistemi ve mesleğe ilişkin sorular da sorulur. Gardiyanlık sözlü mülakat soruları için şu örnekleri verebiliriz:
- İnfaz hukuku nedir?
- Hükmen tutuklu ne demek?
- İlam nedir?
- Göz altı ne demek?
- Yüksek mahkemeler nelerdir?
- Fezleke nedir?
- İnfaz koruma memurunun görevleri nelerdir?
Gardiyan Ne İş Yapar?
Gardiyanlar tutuklu ve hükümlülerin ihtiyaçlarını karşılayan, ıslahını sağlayarak topluma yeniden kazandırılmasına yardımcı olan meslekelemanlarıdır. Gardiyanların tutuklulara karşı saygılı olmaları ve hoşgörülü olmaları beklenir. Gardiyanın görevleri ise şunlardır:
- üstünü aramak
- Hükümlülere ait eşyaları emniyet altına almak
- Hükümlülerin kaydını tutmak
- Hükümlüleri koğuşlarına götürmek
- Düzenli olarak koğuş kontrolü yapmak
- Kapıları kilitlemek ve kilitli kaldığından emin olmak
- Kaçma girişimine karşı önlem almak ve kaçma girişimi varsa engellemek
- Bulundurulması yasak olan maddelere el koymak
- Günde üç defa sayım yapmak
- Hükümlülerin ihtiyaçlarını karşılamak
- Hükümlüler arasındaki anlaşmazlıkların çözülmesini sağlamak
- İdari memur olmadığında vekalet etmek
- Ağır ceza merkezi olmayan yerlerde kâtip olarak görev yapmak
Gardiyan çalışma saatleri cezaevlerine göre farklılık gösterebilir. Genel olarak vardiya sistemi vardır. Hafta sonu tatildir. 10 yıl ve daha az süre çalışmış olan kişiler 20 gün, 10 yıldan uzun süre gardiyan olarak çalışmış olan kişiler ise 30 gün yıllık izin kullanabilirler. Gardiyanlar 2 defa mazeret tayini, 1 defa da havuz tayini hakkından yararlanabilirler.
Gardiyan Maaşı Ne Kadar?
Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü, Türkiye’de 31 bin 392 infaz ve koruma memurunun görev yaptığını açıklamıştır. Adalet Bakanlığı bünyesindeki ıslah evleri ve cezaevlerinde istihdam edilmek üzere gardiyan alım ilanları yayımlanmaya devam etmektedir. Bunun üzerine gardiyan maaşları merak konusu olmuştur.
Kamu sektöründe çalışan diğer mesleklerde olduğu gibi gardiyanlıkta da maaş üzerinde belirleyici olan birçok faktör vardır. Gardiyan maaşını etkileyen faktörler şunlardır:
- Gardiyanın kadrolu mu sözleşmeli mi olduğu
- Gardiyanın hangi eğitim kademesinde mezun olduğu
- Gardiyanın görev yaptığı kurum
- Kişinin derecesi ve kademesi
Bu bağlamda lise mezunu olup sözleşmeli kadrosuna atanan ve D ile F tipi cezaevlerinde görev yapan infaz koruma memurları en düşük gardiyan maaşını alır. Üniversite mezunu olup kadro derecesi 1/4 olan bir gardiyan, en yüksek maaşı alır. 2022 yılı Temmuz ayı itibarıyla gardiyan maaşı alt sınırı 7.300 TL’dir. Gardiyan maaşının kıdem maaşı dahil olmak üzere 19 bine çıkması mümkündür.
Gardiyanlık Hakkında SSS
İnfaz koruma memuru alımlarında; adalet meslek lisesi mezunlarına, hukuk fakültesi mezunlarına, ceza infaz ve güvenlik hizmetleri ile adalet meslek yüksekokulu mezunlarına öncelik tanınır. Bununla birlikte bu bölümlerden mezun olmayan kişiler de gardiyan olabilir. Mesleği yapabilmek için gerekli tüm koşulların sağlanması gerekir.
Lise mezunlarının gardiyan olması mümkündür. Şartlara uymak gardiyan olarak atanmak için yeterlidir. Koşulları taşıyan mezunlar gardiyanlık için başvuruda bulunabilir. Adalet meslek lisesi mezunları bu konuda daha avantajlı olur. 30 yaşını bitirmemiş olmak da önemlidir.
Sözleşmeli gardiyan olmak için süreç farklı değildir. KPSS’den 70 ve üzeri puan alan adaylar sözleşmeli kadro ilanlarına başvuruda bulunur. Sonucu olumlu olanlar adalet komisyonu tarafından yapılan sözlü ve yazılı mülakata girer.
Gardiyan olma şartları bayan için de erkek için de aynıdır. Bayan gardiyan olmak için gerekli şartlar yalnızca fiziksel açıdan farklılık gösterir. Kadınların en az 160 cm boya sahip olmaları gerekir.
Özetle;
Gardiyan olarak çalışmayı düşünen; fakat meslek hakkında bilgi sahibi olmayanlar için gardiyan nasıl olunur başlığı altında mesleği ele aldık. Gardiyan olma şartları ve gardiyan ne iş yapar gibi konulara açıklık getirdik. Gardiyan olma başvurusu için Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü duyurular sayfasını takip edebilirsiniz. Şartlar size uymuyorsanız meslekler sayfamızı takip ederek diğer mesleklerin şartlarına göz atabilirsiniz.
