Fizyoterapistlik mesleği, sağlık alanında yer almak isteyenler rağbet gösterdiği mesleklerden biridir. Ön lisans veya lisans fizik tedavi eğitimi aracılığıyla fizyoterapist olmak mümkündür. Peki eğitim gerçekten yeterli bir mesleki yeterlilik kriteri midir? Fizyoterapist olmak için eğitim ile birlikte başka hangi adımları tek tek yerine getirmek gerekiyor? Yazımızda fizyoterapist nasıl olunur sorusundan hareket ederek mesleğe dair merak edilenleri irdeleyeceğiz.
Fizyoterapist Olmak İçin Gerekenler
Fizyoterapist olmak için gereken şartları ayrıntılı bir şekilde ele almadan önce fizyoterapistlik mesleğinin tanımını yapalım. Fizyoterapistlik; bireyin hareket kabiliyetini, yaşam kalitesini olumlu yönde etkileme üzerine bir meslektir. Fizyoterapistler, fizik tedavi yöntemleri kullanarak bireyin hareket sorunlarını maksimum fayda sağlayacak şekilde geliştirme ve yenileme işini ele alırlar.
Fizyoterapist olarak adlandırılan meslek elemanları, eğitim alanlarına göre de farklı işleri yerine getirirler. Ön lisans fizyoterapi bölümü mezunları, fizyoterapi teknikeri olarak görev alırlar. Lisans fizyoterapi ve rehabilitasyon bölümünden mezun olanlar ise fizyoterapist olarak işlerini yerine getirirler. Bir de tıp ve uzmanlık eğitimini tamamlayıp fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanı olanlar mevcuttur. Yazımızda ise 2 ve 4 yıllık fizik tedavi bölümünden mezun olmaya yönelik nasıl olunur sorusuna cevap vereceğiz.
Fizyoterapist olmak için 2 veya 4 yıllık bölümün bitirilmesi gerektiğini az çok biliyorsunuzdur. Peki bu bölümleri kazanmak için ne yapmak gerekiyor? Ön lisans fizyoterapi bölümüne yerleşmek için TYT puanı yeterlidir. Bununla birlikte 2022 verilerine göre devlette fizyoterapiyi tercih etmek için 800 binlik sıralama içinde yer almak gerekir. Vakıf üniversitesi tercih etmek isteyenlerin de ilk 1 milyon içinde yer alarak fizyoterapi bölümüne yerleşebilirler. Ayrıca ön lisans bölüm mezunları DGS aracılığıyla 4 yıllık fizyoterapi bölümüne de geçiş yapabilirler.
Lisans fizyoterapi bölümünü tercih etmek isteyenlerin ise TYT ile beraber AYT Sayısal sınavına da hazırlanmaları gerekir. Yine 2022 verilerini baz alırsak devlette fizyoterapi ve rehabilitasyona yerleşmek için ilk 35 bin arasında yer almak gerekecektir. Her iki bölüm dahilinde de fizyoterapist olmaya dayalı teorik ve pratik dersler yer alır. Bu derslerden bazıları şunlardır: anatomi, temel fizik, fizyoterapide ölçme ve değerlendirme, manupulatif tedavi.
Eğitim şartı dışında fizyoterapist olarak çalışmak için kamu veya özel sektör alımlarına takip edilir. Fizyoterapist mezunları, aldıkları eğitime de bağlı olarak sadece hastanelerde çalışmazlar. Spor merkezleri, huzurevleri, özel eğitim merkezleri ve fizik tedavi merkezleri, öne çıkan çalışma alanlarındandır.
Kamuda fizyoterapist olarak görev almak için KPSS şartının yerine getirilmesi istenir. Sağlık Bakanlığının son fizyoterapist alımlarında, lisans bölüm mezunlarının en az 90 puan aldıkları görülür. Fizyoterapi teknikeri olarak mezun olanların ise en az 87 puan alarak kamu hastanelerine atamalarını yapıldı. Özel sektörde ise fizyoterapi ve rehabilitasyona yönelik daha fazla iş alanı mevcuttur. Fizyoterapi mezunları, fizik tedavi programına uygun olarak çalıştığı iş alanında hastaların fiziksel tedaviye uyum sağlamalarına önayak olur. Şimdi mezunların meslek dahilinde yaptıkları işlere göz atalım.
Fizyoterapi Mezunu Ne İş Yapar?
Yazının başında da detaylandırdığımız üzere fizyoterapi mezunları, 2 veya 4 yıllık mesleki eğitimi tamamlayarak görev alırlar. Fizyoterapi mezunları, fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanı tarafından yönlendirilen hastaların fizik tedavi programlarını uygularlar. Buna yönelik de ortopedik, nörolojik, romatolojik ve kas-iskelet sistemi sorunlarına karşı hareket kabiliyetine iyileştirici bir program uygulanır. Temel amaç, yaşanan sorun nedeniyle hareketsizlik ve ağrının çözümüne yardımcı olmaktır. Genel olarak ise 4 yıllık fizyoterapi ve rehabilitasyon bölümünden mezun olanlar aşağıdaki görevleri yerine getirirler:
- Sağlıklı bireylerin istemesi durumunda fiziksel faaliyetlerini düzenlemek,
- Kişilerin hareket kabiliyetlerini artırmaya yönelik özel fiziksel faaliyet ve egzersiz programları hazırlamak,
- Kişinin hastalığı durumunda, hareket ve fiziksel işlev bozukluklarının ortadan kaldırılmasına ve iyileşmesine yönelik fizik tedavi uygulamak,
- Uygulanan tedavi, tedavi programı ve tedavi sürecine yönelik raporlar oluşturmak,
- Fizik tedavi sürecinde hastanın yerine getirmesi gerekenleri iletmek,
- Fizyoterapiye imkân sağlayan destekleyici cihazlar hakkında hastalara eğitim vermek,
- Uygulanan fizik tedavinin hastaya uygunluğunu ölçmek,
- Fizyoterapi sürecinde kullanılan destekleyici alet ve ekipmanlarının güvenli şekilde uygulanmasını sağlamak.
Ön lisans fizyoterapi mezunları ise başta fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanları olmak üzere fizyoterapistlerin gözetiminde iş yaparlar. Ön lisans fizyoterapi mezunlarının görevleri ise şu şekildedir:
- Tıbbi egzersiz ve fizik tedavinin fizyoterapistler tarafından uygulanmasına yardımcı olmak,
- Fizik tedavi sırasından istenmeyen durumların olması durumunda, ilgili kayıtları tutmak ve gerekli önlemleri almak,
- Fizyoterapi sürecinde hasta ve fizyoterapist çalışanlarının güvenliği için gerekli tedbirleri almak,
- Mesleki gelişim ve fizyoterapi uygulamaları çerçevesinde sağlığın geliştirilmesi programlarına katılmak.
Görüldüğü üzere 2 yıllık bölüm mezunları, çoğunlukla destekleyici-yardımcı pozisyonunda yer alırlar. Lisans bölümünden mezun olanlar ise tam anlamıyla fizik tedavi uygulayıcısı olarak karşımıza çıkarlar. Fakat her iki iş pozisyonunun da üstünde yer alan bir meslek mevcuttur: Uzman Fizyoterapistlik veya fizyoterapi ve rehabilitasyon uzmanlığı. Şimdi bu mesleğe biraz daha yakından göz atalım.
Uzman Fizyoterapist Nedir?
Uzman fizyoterapistlik unvanı, tıp eğitimini ve mesleki uzmanlık eğitimini tamamlayanlara verilir. Esasen uzman fizyoterapistleri, fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanı olarak bilinirler. Bu unvana sahip olmak ve uzmanlığa giden yolu açmak için ise 6 yıllık tıp eğitimini tamamlamak zorunludur. Bununla beraber 6 yıllık eğitim sürecini tamamlamak yeterli değildir.
Tıp mezunları, TUS aracılığıyla FTR alanında 4 yıl mesleki eğitim görerek uzmanlığa erişmiş olurlar. Yani uzmanlık gerektiren bir pozisyon için ileri mesleki eğitimi almak gerekir. Fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanları, hastaların sorunlarına yönelik tanıları koyarak fizik tedavi programının uygulanması gerektiğine karar verir.
Fizyoterapist Maaşları Ne Kadardır?
Fizyoterapi çalışanlarını üç grupta incelersek;
- Fizyoterapistler en az: 7 bin TL
- Fizyoterapi teknikerleri: 6 bin TL
- Fizyoterapi ve rehabilitasyon uzmanları en az: 10 bin TL maaş alırlar. (2022)
Genel rakamlar bu şekilde olsa da fizyoterapistin çalıştığı alan ve deneyimi maaşı doğrudan etkiler. Genellikle kamuda çalışanların daha yüksek maaşlar aldığını da söyleyebiliriz.
Fizyoterapistler ile İlgili Merak Edilen Sorular
Fizyoterapist Olmak İçin Gereken Nitelikler Nelerdir?
İlgili alan eğitimi, fizyoterapistlik mesleğini sürdürmek için yeterli değildir. Fizyoterapist olarak çalışacak kişilerin, insan ve iletişim ilişkilerine açık olmaları gerekir. Ayrıca kapsayıcı sağlık hizmeti dahilinde çocuktan kronik yaşlı hastalara kadar geniş bir skalada çalışabilecek mental dayanıklılığa da sahip olmaları gerekecektir.
Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanlığı İçin TUS Gerekli Midir?
Evet, fizik tedavi ve rehabilitasyon alanında uzmanlık bilgisine ve becerisine sahip olmak için TUS’un tamamlanması istenir. TUS’tan da en az 68 puan alarak fizik tedavi ve rehabilitasyon eğitimi tamamlanır.
Ön Lisans Fizyoterapi Bölümü Mezunu DGS ile Hangi Bölümü Tercih Edebilir?
Ön lisans fizyoterapi eğitimini tamamlayıp DGS yerleştirme hakkına sahip öğrenciler 4 yıllık hemşirelik veya fizik tedavi ve rehabilitasyon bölümünü tercih edebilirler. İlgili bölümleri tercih etmek isteyen adayların ise DGS Sayısal puanlarının yüksek olması gerekir.
Fizyoterapist nasıl olunur, ne iş yapar ve maaşı ne kadardır sorularına yanıt verdik. Fizyoterapi mesleği dışında diğer meslekler hakkında da bilgi almak isterseniz meslekler kategorimize göz atabilirsiniz.
