Siz de araba koleksiyonu olup hayali kocaman otobüsleri kullanmayı hayal eden bir çocuk muydunuz ya da tek isteğiniz çalışma hayatına hızlıca başlayabilmek mi? Öyleyse otobüs kaptanlığı bölümü hakkında yazdıklarımız sizi de ilgilendiriyor. Otobüs kaptanlığı bölümü nedir, iş olanakları nelerdir gibi konularda öğrenmek istediğiniz her şey yazımızın devamında!
Otobüs Kaptanlığı Bölümü Nedir?
Otobüs kaptanlığı bölümü TYT (Temel Yeterlilik Testi) puanıyla öğrenci alımı yapılan bir ön lisans programıdır. Otobüs şoförlüğü kaptanlık ön lisans bölümü öğrenci alımında özel bir koşul yoktur. Bununla birlikte öğrencilerin, el-göz koordinasyonunun iyi olması beklenir. Bölümün amacı, karayolu taşımacılığının meslek etiğine sahip ve ilk yardım yapma becerisi olan eğitimli kişiler tarafından yapılmasını sağlamaktır.
Otobüs kaptanlığı bölümünden mezun olan veya mezun olabilecek durumda olan kişiler, dikey geçiş sınavında başarılı oldukları takdirde;
- Seyahat işletmeciliği,
- Seyahat işletmeciliği ve turizm rehberliği,
- Turizm işletmeciliği bölümlerine dikey geçiş yapabilirler.
Otobüs kaptanlığı bölümü amacını göz önünde bulundurduğumuzda bölümün, ulaşım sektörünün kalitesine katkıda bulunduğunu söyleyebiliriz.
Otobüs Kaptanlığı Bölümü Dersleri
Eşit ağırlık puan türünü baz alan bölümde, öğrencilerin emniyetli ulaşım için gerekli olan bütün kuralları öğrenmeleri ağlanır. Zorunlu ve seçmeli dersler üniversitelere göre farklılık gösterse de genel olarak mesleki ders içerikleri şöyledir:
- Otobüs İşletmeciliği
- Temel Sürücülük Eğitimi
- Trafik Mevzuatı ve Kuralları
- Taşıt Teknik Sistemleri
- Seyahat Acenteciliği
- İşletme Yönetimi
- Araştırma Yöntem ve Teknikleri
- Genel Trafik Bilgisi
- Taşıt Hasar Analizi
- Taşıt ve Yol Güvenliği
- Trafik ve Denetleme Tekniği
- Endüstriye Dayalı Eğitim
- Kaza Yeri İnceleme ve Bilirkişilik
- İş Sağlığı ve Güvenliği
- Kitle Taşımacılığı
- Uygulamalı Sürücü Eğitimi
- İleri Sürücülük Teknikleri
- İlk Yardım
- Sigorta ve Taşımacılık Hukuku
- Sürüş Psikolojisi
- Turizm ve Seyahat Sosyolojisi
- Yönetim ve Organizasyon
- Değerler Eğitimi
Otobüs kaptanlık bölümünde mesleki derslerin yanı sıra genel hukuk bilgisi, matematik, akademik Türkçe, girişimcilik gibi dersler de okutulur. Mesleki yabancı dil dersi de vardır. Eğitim içeriği sayesinde öğrenciler, otobüs kaptanlığı hakkında bilgi sahibi olup ilgili mevzuatları öğrenmiş olurlar. Trafik bilgisi, otobüsteki teknik sistemler çevre ve sosyal sorumluluklar, sürücülük psikolojisi hakkında da bilgi sahibi olan öğrenciler, sorumluluk alma özgüveni de kazanırlar.
Otobüs Kaptanlığı Bölümü Olan Üniversiteler
Otobüs kaptanlığı ön lisans programı, ilk defa 1999 yılında açılmış bir bölüm olsa da pek bilinmeyen bir bölümdür. Bu durumun nedenlerinden biri de sınırlı sayıda üniversitede bulunmasıdır. Otobüs kaptanlığı bölümü olan üniversiteler şunlardır:
- Karabük Üniversitesi
- Kütahya Dumlupınar Üniversitesi
- Sinop Üniversitesi
Otobüs kaptanlığı bölümü herhangi bir vakıf üniversitesinde bulunmamaktadır. Açılmasının planlandığı başka bir devlet üniversitesi de yoktur. Yozgat Bozok Üniversitesi, Afyon Kocatepe Üniversitesi ve Amasya Üniversitesinde söz konusu bölüm kapatılmıştır.
Otobüs Kaptanlığı Bölümü Taban Puanları ve Başarı Sıralaması
Otobüs kaptanlığı bölümünde başarı sıralamaları ve taban puanları belli oldu. Otobüs kaptanlığı kaç puanla alır sorusuna yanıt niteliğindeki tabloyu inceleyerek puan konusunda fikir edinebilirsiniz.
| Üniversite | Taban puanı | Başarı sıralaması |
| Sinop Üniversitesi | 218,57203 | 2.195.203 |
| Kütahya Dumlupınar Üniversitesi | 230,10507 | 1.918.512 |
| Karabük Üniversitesi | 217,83563 | 2.213.457 |
Otobüs kaptanlığı bölümüne ilk sırada yerleşen kişi sayısı 32’dir. Kontenjan başına tercih sayısı en fazla olan üniversite Kütahya Dumlupınar Üniversitesidir. Tercih oranı en yüksek üniversite ise Karabük Üniversitesidir.
Otobüs Kaptanlığı Bölümü Atamaları
Otobüs kaptanlığı bölümü 2 yıllık programından mezun olan kişiler KPSS (Kamu Personeli Seçme Sınavı) puanıyla kamu sektörüne atabilir. 3188 KPSS nitelik koduna (otobüs kaptanlığı bölümünden mezun olmak) ek olarak şu nitelik kodları da mezunların devlet kurumlarının şoför kadrolarına atabilmelerini sağlar:
- 6506 nitelik kodu: B sınıfı sürücü belgesine sahip olmak
- 6511 nitelik kodu: CE sınıfı sürücü belgesine sahip olmak
- 6514 nitelik kodu: D sınıfı sürücü belgesine sahip olmak
- 6519 nitelik kodu: İstenilen sınıftaki sürücü belgesine en az 5 yıldır sahip olmak
- 7225 nitelik kodu: Güvenlik tahkikatının olumlu sonuçlanması
Bölümün atama sorunu meclise de taşınmıştır. Mezunlara 3 ile 9 arası bir kontenjan ayrılmasına rağmen şoför alımlarında 3001 koduyla tercih seçeneği sunulmasına yönelik itirazda bulunulmuştur.
Otobüs Kaptanlığı İş İmkanları
Otobüs kaptanlığı bölümü, ön lisans programları arasında işe yerleşme olasılığının en yüksek olduğu bölümlerden biridir. Nitekim sektörün yetişmiş nitelikli personele ihtiyacı vardır. Mezunlar, şehirlerarası ve şehir içi yolcu taşımacılığı yapan özel ve kamu işletmelerinde çalışabilirler.
Bir mezun kendi otobüsünü satın alarak, bir otobüs firmasına bağlı olarak hem kısa yol hem uzun yol kaptanlığı yapabilir. Mezunlar ne iş yapar sorusunun tek yanıtı kaptanlık da değildir; mezunlar özel sürücü kurslarında eğitmen olarak da görev yapabilirler.
Kamu kurumlarında çalışan bölüm mezunları, unvan değişikliği sınavına girerek teknik hizmetler sınıfı kadrolarına geçerek tekniker olarak çalışabilirler. 2 yıllık otobüs kaptanlığı bölümü iş olanakları konusunda asıl bilinmesi gereken bölüm mezunlarının SRC1 belgesi ve D sınıfı sürücü belgesi alırken karşılaşacağı kolaylıklardır.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının Karayolu Taşımacılık Faaliyetleri Mesleki Yeterlilik Eğitim Yönetmeliği 9. Maddesi (c) bendi gereği, otobüs kaptanlığı ön lisans programından mezun olan kişiler SRC1 belgesini muafiyet kapsamında alabilirler. Otobüs kaptanlığı bölümü mezunları, Karayolları Trafik Yönetmeliği gereği 24 yaşını beklemeden D sınıfı sürücü belgesi alabilir.
Özetle;
Otobüs kaptanlığı bölümü nedir, hangi üniversitelerde vardır gibi soruları yanıtlayarak bölüme ilişkin merak edilenleri açıklığa kavuşturduk. Fiziksel ve psikolojik bakımdan bu iş için uygun olduğunuzu düşünüyorsanız, sayılı üniversitede bulunan iş garantili üniversite bölümlerinden biri olan otobüs kaptanlığı bölümünü tercih listenize ekleyebilirsiniz. Daha fazla ön lisans bölümünü keşfetmek isterseniz buraya tıklamanız yeterli!
