Pozitif bilimlere meraklıysanız ve özellikle kimyaya ilgiliyseniz biyokimya bölümünü tercih edebilirsiniz. Elbette tercih öncesinde, bölümü tercih edilebilir kılan unsurları ve tercihe engel olabilecek unsurları öğrenmelisiniz. Bu noktada devreye girerek biyokimya bölümü nedir konusuna açıklık getiriyoruz. İşte, sorunun yanıtı ve bölüm hakkındaki bilgiler 👇
Biyokimya Bölümü Nedir?
Tercih dönemlerinde en çok gündeme gelen bölümlerden biri olan biyokimya bölümü hem 2 yıllık hem de 4 yıllık eğitim veren üniversitelerde bulunan bir bölümdür. Yazımızda lisans programı niteliği taşıyan biyokimya bölümünü açıklayacağız. Bu bağlamda biyokimya bölümünü, üniversitelerin fen edebiyat fakültelerinde bulunan 4 yıllık bir bölüm şeklinde tanımlayabiliriz.
Biyokimya bölümü okuyabilmek için Temel Yeterlilik Testi (TYT) ve Alan Yeterlilik Testi (TYT) puanına ihtiyaç vardır. Taban puanının sayısal bölüme göre değerlendirildiği bu bölümde okumak için özel bir koşul yoktur. Bununla birlikte kimya alanına ve ilişkili diğer sektörlere ilgili olmak önem taşır.
Biyokimya bölümü, adından anlaşılacağı üzere sağlık ve yaşam bilimlerinin temelindeki biyokimya bilim dalının temel alındığı bir lisans bölümüdür. Bölüm ile amaçlanan biyokimya alanında çalışacak uzman yetiştirilmesidir. Bölümün avantajlı yönleri olduğu gibi dezavantajlı yönleri de vardır. Bunları aşağıdaki tabloda inceleyebilirsiniz:
Biyokimya bölümünün avantajları | Biyokimya bölümünün dezavantajları |
Mezunların yurt dışında çalışmaları mümkündür. | Eğitim süresi uzundur. |
Mezunlar kamu sektöründe de çalışabilirler. | Kimya ile ilgili olmak ve sektörel gelişmeleri yakından takip etmek gereklidir. |
Uzun süre beklemeden de kariyer basamaklarını çıkmak mümkün olabilir. | Kamu sektöründe kadro açılması nadir görülen bir durumdur. |
Biyokimya çalışma alanları sınırlıdır. | |
Bölüm dersleri zordur. |
Biyokimya bölümü dikkat çeken ve tercih listelerinde sıklıkla yer verilen bir bölüm olsa da dezavantajlarının fazlaca olduğu yadsınamaz bir gerçektir.
Biyokimya Dersleri Nelerdir?
Biyokimya bölümünde ilk yıl kimya dersleri temel yaklaşımla ele alınırken ikinci yılda biyokimyaya giriş yapılır. Dört yıllık eğitimin üçü yılında Biyoistatistik, moleküler genetik ve biyofizik kimya dersleri işlenir. Son eğitim döneminde biyokimya, adli kimya, nanobiyoteknoloji dersleri ağırlıktadır. Zorunlu dersler ve seçmeli dersler üniversiteye göre farklılık gösterir. Bununla birlikte biyokimya bölümündeki dersler genel olarak şöyledir:
- Genel Kimya
- Genel Kimya Laboratuvarı
- Genel Fizik
- Yaşam Bilimlerine Giriş
- Biyoistatistik
- Mikrobiyoloji
- Analitik Kimya
- Organik Kimya
- Hücre Biyolojisi
- Anorganik Kimya
- Analitik Kimya
- Biyoorganik Kimya
- Histoloji
- Temel Biyofizikokimya
- Kemometri
- Enstrümental Analiz
- Biyoanorganik Kimya
- Biyokimyada Temel Teknikler
- Biyokimya Lab
- Enzimoloji
- Besin Kimyası ve Teknolojisi
- İmmunoloji
- Moleküler Genetik
- Biyoteknoloji
- Klinik Biyokimya
- Beslenme Biyokimyası
- Moleküler Genetik
Zorunlu derslere, mesleki derslerin yanı sıra temel matematik, Atatürk ilkeleri ve inkılâp tarihi, Türk dili, yabancı dil dersleri de dahildir. Bölüm dersleri pek de kolay değildir. Yurt dışında çalışmak isteyen kimyagerler adayı öğrencilerin özellikle de adli kimya, toksikoloji ve biyokimya derslerine önem vermeleri gerekir.
Biyokimya Bölümü Hangi Üniversitelerde Var?
Türkiye’de hemen her şehirde üniversite vardır. Bu nedenle birçok bölümü yakın konumda okumak mümkün olur. Bu durum maalesef biyokimya bölümü için geçerli değildir. Biyokimya bölümü yalnızca dört üniversitede vardır. İstanbul’da biyokimya bölümü olan üniversiteler arayışındaysanız bölümün İstanbul’da hiçbir üniversite bulunmadığını belirtelim. 4 yıllık biyokimya bölümü olan üniversiteler şunlardır:
- Ege Üniversitesi
- Selçuk Üniversitesi
- Kütahya Dumlupınar Üniversitesi
- Sivas Cumhuriyet Üniversitesi
Bölümde okumak için tercih edebileceğiniz herhangi bir vakıf üniversitesi de yoktur. Biyokimya bölümü sadece devlet üniversitelerinde vardır.
Biyokimya Taban Puanları ve Başarı Sıralamaları
Biyokimya bölümü taban puanları belli oldu. Buna göre en yüksek taban puan 330,993, en düşük taban puan ise 250,370 olmuştur. Taban puanı ve başarı sıralamasına ilişkin daha net bilgi edinmek için aşağıdaki tabloyu inceleyebilirsiniz:
Üniversite | Taban puanı | Başarı sıralaması |
Ege Üniversitesi | 330,993 | 213.269 |
Selçuk Üniversitesi | 341.755 | 285,755 |
Kütahya Dumlupınar Üniversitesi | 405.809 | 270,370 |
Sivas Cumhuriyet Üniversitesi | 518.572 | 250,370 |
Taban puan ve başarı sıralaması her yıl değişkenlik gösterir. Bölümü kazanabilmek için sayısal derslere ağırlık vermek gerekir.
Biyokimya Atama Durumu
Biyokimya bölümü mezunları kamu sektöründe çalışma olanağına sahiptir. Mezunlar için KPSS nitelik kodu 4569 olarak belirlenmiştir. Ne var ki biyokimya lisans programından mezun olmak şartını ifade eden 4569 nitelik kodu ile alım yapılması nadiren görülen bir bölümdür. KPSS 2022/8 alımında ilgili diğer bölüm mezunları dahil olmak üzere kimyager 23 kişidir. Toplam alınacak kişi sayısının 1461 olması bölüm mezunlarımın kamuda çalışma fırsatının düşük olduğuna işaret eder.
Biyokimya İş İmkanları
Biyokimya bölümü mezunları biyokimyager unvanıyla çalışabilirler. Çalışma alanlarını şöyle sıralayabiliriz:
- Kozmetik laboratuvarları
- Zirai ilaç üretim tesisleri
- Gıda üretim işletmeleri
- Çevre araştırma merkezleri
- Sağlık kurumları
- Alkol üretim tesisleri
- Biyokimya laboratuvarları
- Üniversiteler
Mezunların kamu kurumunda öncelikli olarak istihdam edilebilecekleri kurumlar Tarım ve Orman Bakanlığı ile Sağlık Bakanlığıdır. Bölüm mezunlarının görev ve sorumlulukları çalışma alanı ve kurum politikaları doğrultusunda farklılık gösterir. Bununla birlikte mezunların görevi analiz ve ölçüm yapmak, ürün geliştirmek, geliştirilen ürünü test etmek ve ürün ile ilgili olarak rapor yazmak şeklinde sıralanabilir.
İstatistiklerle Biyokimya Bölümü
- Okul birincisi olup biyokimya bölümüne yerleşen sayısı: 1
- Biyokimya bölümüne yerleşenlerin en çok ikamet ettiği bölge: Ege Bölgesi
- Biyokimya bölümüne ilk sırada yerleşen sayısı: 18
- Kontenjan başına tercih sayısı en fazla olan üniversite: Ege Üniversitesi
- Tercih oranı en yüksek üniversite: Ege Üniversitesi
Bölüm Hakkında Sık Sorulan Sorular
2 yıllık biyokimya bölümü de vardır; fakat yazımızın konusu olan bölüm bir lisans programıdır. Dolayısıyla eğitim süresi 4 yıllıktır. Lisansüstü eğitim programları ile bu sürenin uzaması mümkündür.
Biyokimya bölüm mezunları kimyager, tıbbi kimyasal uzmanı, kozmetik ve ilaç sanayi personeli, tesis sorumlusu gibi unvanlar ile çalışma imkanına sahip olurlar. Biyokimya uzmanı olmak ise tıp eğitimi alıp biyokimya alanında uzmanlık eğitimi almayı gerektirir. Biyokimya uzmanı ile 4 yıllık biyokimya mezunlarının ortak olarak şu kişisel özelliklere sahip olmaları gereklidir: Sayısal alana yatkın olmak, analitik düşünebilmek, raporlama becerisine sahip olmak, matematiksel işlem yapabilmek, titiz olmak.
Biyokimya bölümü mezunu olup kimyager unvanına sahip olan kişiler için iş olanakları kısıtlı değildir. Mezunlar Kozmetik Yönetmeliği, Gıda ve Gıda ile Temas Eden İş Yerleri Yönetmeliği çerçevesinde özel sektörde çalışabilirler. Kamu sektöründe çalışmak isteyenler için önü açık ifadesini kullanamayız; fakat özel sektör açısından biyokimya bölümü, kendini geliştirebilen mezunlar için gelecek vadeden bölümlerden biridir.
Özetle;
Biyokimya bölümü nedir öğrenmeye ihtiyaç duyanlar için biyokimya bölümü dersleri zor mu, bölüme son yerleşen öğrencinin taban puanı nedir, biyokimya mezunu ne iş yapar, nerelerde çalışır gibi konulara değindik. Amacınız iş hayatında kamu sektörü ile tutunmaksa bölümü öneremeyiz; fakat sektörün gelişmekte olduğunun da altını çizelim. İlgi alanınızı değil, kazancı odak noktasına alıyorsanız en çok para kazandıran meslekler başlıklı yazımıza göz atmaya ne dersiniz?