Sayısal becerileriniz güçlüyse ve beslenme konusundaki ilginizi bilimsel boyuta taşımak istiyorsanız üniversitede beslenme ve diyetetik okumanızı öneririz. Beslenme ve diyetetik nedir, beslenme ve diyetetik dersleri nasıldır gibi soruların yanıtlarını ve beslenme ve diyetetik bölümü olan üniversiteler listesini yazımızın devamında bulabilirsiniz.
Beslenme ve Diyetetik Nedir?
Beslenme ve diyetetik, doğru beslenme alışkanlıkları alanıyla ilgilenen bilim dalıdır. Bilim dalının amacı besin ve beslenme ile ilgili bilgileri hastalıkları önlemek veya en aza indirmek için kullanmaktır. Beslenme ve diyetetik bölümü ise besin zincirini ve hem bireysel hem de toplumsal açıdan beslenme sürecini inceleyen bilim insanlarını yetiştirmeyi amaçlayan lisans programıdır.
Uzmanlık gerektiren bu bölümü okumak için YKS sonucunda yerleştirilmek dışında koşul yoktur. Dikey Geçiş Sınavı (DGS) ile geçiş ise yoktur. Bölümden mezun olmak için 120 saat zorunlu 30 saat seçmeli (toplam 240 AKTS) almak gereklidir. Bölümün avantajlı ve dezavantajlı yönleri aşağıdaki tablodaki gibidir:
| Bölümün olumlu yönleri | Bölümün olumsuz yönleri |
| Çalışma alanı geniştir. | Mezun sayısı çoktur. |
| Diyetisyen maaşları yüksektir. | Üniversite seçeneği çoktur. |
| Kamu sektöründe çalışmak mümkündür. | Kadro atamaları sınırlıdır. |
| Beslenme ve diyetetik mezunları kendi kliniklerini açabilirler. | Bireysel çalışmak için çok deneyimli olmak gereklidir. |
Mezunlar şu alanlarda lisansüstü eğitim alabilir:
- Gıda Mühendisliği
- Biyoloji
- Biyoteknoloji
- Biyomühendislik
- Biyokimya
- Moleküler Biyoloji ve Genetik
Beslenme ve Diyetetik Dersleri
8 dönemi kapsayan 4 yıllık eğitim sürecinde temel kimyadan toplumda beslenme sorunlarına pek çok konu detaylıca irdelenir. İlk yılda kimya ve fizyolojinin temelleri ile temel anatomi üzerinde durulur. Eğitimin ikinci yılında tıbbi biyoloji, genetik ve besin kimyası odak noktasındadır. Üçüncü sınıfa geçen öğrenciler anne-çocuk beslenmesi ve tıbbi beslenme eğitimleri alırlar. Eğitimin son yılında çocuk hastalıklarında beslenme üzerinde durulur. Beslenme ve diyetetik bölümü dersleri üniversitelere göre küçük farklılıklar içerebilir. Bununla birlikte Türk Dili, Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi ve yabancı dil gibi derslerin dışındaki alan dersleri şunlardır:
- Temel Anotomi
- İnsan Fizyolojisi
- Temel Kimya
- Organik Kimya
- Mesleki Oryantasyon
- İlk Yardım
- Temel Genetik
- Psikoloji
- Beslenme İçin Özel Anatomi
- Sağlık Sosyolojisi
- Türk ve Dünya Mutfak Kültürü
- Pozitif Psikoloji ve İletişim Becerileri
- Besin Kimyası ve Uygulamaları
- Beslenme Biyokimyası
- Genel Mikrobiyoloji
- Beslenme Ekolojisi
- Ergen Sağlığı ve Beslenmesi
- Anne ve Çocuk Beslenmesi
- Besin Grupları ve Teknolojileri
- Beslenmede Tıbbi Aromatik Bitkiler
- Beslenme Eğitimi ve Danışmanlığı
- Hastalıklarda Diyet Tedavisi ve Uygulamaları
- Toplumda Beslenme Durumunun Saptanması
- Besin İntoleransı ve Alerjiler
- Yaşlılık ve Beslenme
- Biyoistatistik
- Sağlık Bilimlerinde Araştırma Yöntemleri
- Beslenme ve Genetik
- Toplu Beslenme Sistemleri
- Sporcu Sağlığı ve Beslenmesi
- Besin ve Besin Öğesi ile İlaç Etkileşimi
- İş Sağlığı ve Güvenliği
- Sağlık Hukuku ve Etik
- Sağlık Kurumlarında İnsan Kaynakları Yönetimi
Alan dersleri arasında zor sayılan ve esasında bölümün temel noktası sayılan dersler Besin Analizi ve Kimya dersleridir.
Beslenme ve Diyetetik Bölümü Olan Üniversiteler
Beslenme ve diyetetik bölümü Türkiye’de birçok üniversitede vardır. Devlet üniversitelerinin yanı sıra vakıf üniversiteleri de beslenme ve diyetetik bölümüne lisans programları arasında yer vermiştir. Bölümün olduğu üniversiteler şunlardır:
| Hacettepe Üniversitesi |
| Bahçeşehir Üniversitesi |
| Acıbadem Mehmet Ali Aydınlar Üniversitesi |
| Bezm-i Alem Vakıf Üniversitesi |
| İstanbul Medipol Üniversitesi |
| Yeditepe Üniversitesi |
| Başkent Üniversitesi |
| Ege Üniversitesi |
| Marmara Üniversitesi |
| Ankara Üniversitesi |
| İstanbul Bilgi Üniversitesi |
| Gazi Üniversitesi |
| Lokman Hekim Üniversitesi |
| Ankara Medipol Üniversitesi |
| Biruni Üniversitesi |
| Atılım Üniversitesi |
| İstanbul Okan Üniversitesi |
| Sağlık Bilimleri Üniversitesi |
| Sabahattin Zaim Üniversitesi |
| Akdeniz Üniversitesi |
| Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi |
| İstanbul Aydın Üniversitesi |
| KTO Karatay Üniversitesi |
| İzmir Katip Çelebi Üniversitesi |
| İstanbul Kültür Üniversitesi |
| Yüksek İhtisas Üniversitesi |
| Haliç Üniversitesi |
| İzmir Demokrasi Üniversitesi |
| Sanko Üniversitesi |
| On Dokuz Mayıs Üniversitesi |
| Yeni Yüzyıl Üniversitesi |
| Demiroğlu Bilim Üniversitesi |
| Fenerbahçe Üniversitesi |
| Beykent Üniversitesi |
| Selçuk Üniversitesi |
| Sıtkı Koçman Üniversitesi |
| İstanbul Gelişim Üniversitesi |
| İstanbul Gedik Üniversitesi |
| Nuh Naci Yazgan Üniversitesi |
| İstanbul Kent Üniversitesi |
| İstanbul Arel Üniversitesi |
| Hasan Kalyoncu Üniversitesi |
| Trakya Üniversitesi |
| İstanbul Sağlık ve Teknoloji Üniversitesi |
| Avrasya Üniversitesi |
| İstanbul Atlas Üniversitesi |
| Necmettin Erbakan Üniversitesi |
| Alanya Alaaddin Keykubat Üniversitesi |
| Toros Üniversitesi |
| Bandırma On Yedi Eylül Üniversitesi |
| Atatürk Üniversitesi |
| İstanbul Esenyurt Üniversitesi |
| Kırıkkale Üniversitesi |
| Afyonkarahisar Sağlık Bilimleri Üniversitesi |
| Nişantaşı Üniversitesi |
| Namık Kemal Üniversitesi |
| Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi |
| Kütahya Sağlık Bilimleri Üniversitesi |
| İstanbul Rumeli Üniversitesi |
| Kastamonu Üniversitesi |
| Üsküdar Üniversitesi |
| Fırat Üniversitesi |
| Doğu Akdeniz Üniversitesi |
| Çankırı Karatekin Üniversitesi |
| Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi |
| Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi |
| Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi |
| Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi |
| Mardin Artuklu Üniversitesi |
| Gümüşhane Üniversitesi |
| Artvin Çoruh Üniversitesi |
| Bayburt Üniversitesi |
| Bitlis Eren Üniversitesi |
| Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi |
| Bingöl Üniversitesi |
| Munzur Üniversitesi |
| Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi |
| İstinye Üniversitesi |
| Girne Üniversitesi |
| Kıbrıs Sağlık ve Toplum Bilimleri Üniversitesi |
| Lokman Hekim Üniversitesi |
| Lefke Avrupa Üniversitesi |
| Kapadokya Üniversitesi |
Beslenme ve Diyetetik Taban Puanları ve Başarı Sıralamaları
Beslenme ve diyetetik bölümü taban puanları 2022 yılı için açıklanmıştır. Buna göre en düşük taban puanına sahip olan üniversite vakıf üniversitesi olan Haliç Üniversitesidir. En yüksek taban puanına sahip ilk beş üniversiteyi ve başarı sıralaması durumunu aşağıdaki tabloda görebilirsiniz.
| Üniversite | Taban Puanı | Başarı Sıralaması |
| Bahçeşehir Üniversitesi (vakıf) | 383,28 | 57941 |
| Acıbadem Mehmet Ali Aydınlar Üniversitesi (vakıf) | 379,16 | 61766 |
| Hacettepe Üniversiteleri | 377,39 | 63437 |
| Acıbadem Mehmet Ali Aydınlar Üniversitesi (vakıf) | 376,13 | 64622 |
| Yeditepe Üniversitesi (vakıf) | 373,46 | 67209 |
Beslenme ve Diyetetik İş İmkanları
Beslenme ve diyetetik bölümü mezunu olmak diyetisyen unvanı kazandırır. Bu unvanla eğitim kurumlarında eğitici diyetisyenlik yapmak, araştırma kurumlarında araştırmacı diyetisyenlik yapmak mümkündür. Diyetisyenlerin öncelikli çalışma alanları ise hastanelerdir. Bölüm mezunları spor merkezlerinde ve özel bakım gerektiren kurumlarda (kreş, yaşlı bakım evi, halk sağlığı merkezleri, ana çocuk sağlığı merkezleri) çalışabilirler. Söz konusu çalışma alanlarında çalışan diyetisyenlerin görevleri ise şöyledir:
- Aylık ve haftalık beslenme zinciri oluşturmak
- Hastanın fizik özellikleri ve yaşı doğrultusunda ihtiyaç duyduğu enerji ve besin miktarını vermek
- Diyet ve beslenme programı hazırlamak
İstatistiklerle Beslenme ve Diyetetik Bölümü
- Beslenme ve diyetetik bölümünün en çok tercih edildiği üniversite türü: Devlet
- Vakıf üniversitelerinde beslenme ve diyetetik bölümüne yerleşenlerin sayısı: 1.586
- Beslenme ve diyetetik bölümüne yerleşenlerin en çok ikamet ettiği bölge: Marmara Bölgesi
- Beslenme ve diyetetik bölümüne yerleşenlerin en çok ikamet ettiği şehir: İstanbul
- Beslenme ve diyetetik bölümüne ilk sırada yerleşen sayısı: 937
- Kontenjan başına tercih sayısı en fazla olan üniversite: Kütahya Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Tercih oranı en yüksek üniversite: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi
Sık Sorulan Sorular
Beslenme ve diyetetik sayısal puan türü ile alım yapan bir bölümdür. Sağlık bilimleri fakültelerinde yer alan bölümden mezun olanların çalıştıkları birim ise beslenme ve diyet üniteleridir.
Beslenme ve diyetetik bölümü 4 yıllıktır. Bölümde hazırlık sınıfı da vardır. Bazı üniversitelerde hazırlık zorunludur. Hazırlık süreci dahil olduğunda süreç 5 yılı bulacaktır.
Beslenme ve diyetetik mezunları hem özel sektörde hem de kamu sektöründe görev alırlar. Mezunların meslekle uyumlu kişisel özeliklere sahip olmak koşuluyla sağlık kuruluşlarında mezuniyetin hemen ardından iş bulması mümkündür. Bölüm uzmanlık gerektirdiği için bölüm için açılmış bir kurs veya sertifika programı bulunmaz.
Beslenme ve diyetisyenlik bölümü sayısal puan türü ile alım yapan bir lisans programıdır. Dolayısıyla diyetisyen olmak üzere bölümü kazanabilmek için sayısal derslerin iyi olması gerekir. Özellikle de biyoloji ve kimya dersleri iyi olmayan kişilerin beslenme ve diyetetik bölümü okumaları önerilmez.
Her meslekte mesleki niteliklerin yanı sıra bazı kişisel özelliklere sahip olmak önemlidir. Diyetisyenlikte de meslekle uyumlu bazı kişisel özelliklerden söz edilebilir. Diyetisyenlerde olması gereken özellikler şunlardır: Sağlıklı beslenme alışkanlığına sahip olmak, farklı tatları keşfetmeye istekli olmak.
Özetle;
Diyetisyenlik özellikle online ortamda kişiye özel diyetisyenlik hizmetinin popüler olmasıyla birlikte gözde meslek haline gelmiştir. Pek çok insan için diyetisyenler ne iş yapar, beslenme ve diyetetik hangi bölüm merak konusudur. Buna dayanarak beslenme ve diyetetik bölümünün merak edilen ayrıntılarına değinerek beslenme ve diyetetik bölümü olan üniversiteler listesi paylaştık. Sağlık ile ilgili diğer bölümler için bölümler sayfamızı takipte kalın.
