Günümüzde sosyal medyanın etkili mecraları başında gelen YouTube ve Twitch gibi sosyal medya platformlarında hızla yayılan yeni bir akım bulunmakta, ismi ASMR. ASMR’nin anlamı ‘autonomous sensory meridian Response yani otonom duyusal meridyen tepkidir. ASMR videoları bu bağlamda hazırlanan ve içeriğinde günlük sıradan işlerin yapılışı yer alan videolardır. Sizlerde sosyal medya platformlarında mutlaka fısıldayarak konuşan veya yüksek kaliteli mikrofonlarla ürün anlatan insanların olduğu videolara denk gelmişsinizdir.
ASMR videoları olarak ismiyle tanımlanan bu video içerikler uzun bir süredir sosyal medya platformlarında yer alıyor. Bu paylaşımlar, asıl olarak insanların hissettiği fakat bir türlü ismini koyamadığı ama adını koyamadığı ASMR etkisini tetiklemek için hazırlanıyor.
Peki ASMR etkisi nedir? ASMR etkisi kesinlikle bilimsel bir terim değil. Fakat kişilerin sürekli olarak yaşadığı ve bir şekilde isimlendiremediği bir hissi ifade ediyor bu sebeple uzun zamandır kabul görmekte olan bir durum. Yani ASMR en basit tanımıyla anlamsız ya da anlamlandırılamayan zevkleri ifade ediyor.
ASMR Videoları Nedir?
Dönem dönem sosyal medya platformlarında gördüğümüz ASMR tetikleyici konseptlerde çekilen videolara hepimiz denk gelmişizdir. Fakat ASMR videolarının bu noktada ciddi bir alan haline gelmesi 2015’li yıllarda başlıyor. 2020’lere geldiğimizde ise ASMR etkisi yaratmak amacıyla içerik üreten pek çok kanal ile karşılaşıyoruz. Oldukça büyük kitleler tarafından sevilen bu akım da oldukça sıkı takip ediliyor üstelik.
Peki son zamanlarda bu kadar yaygınlaşan ve ASMR etkisini tetiklediği iddia edilen bu videolar nedir? Gelin ASMR videoları neden bu kadar izleniyor, bilimsel bir yönü var mı bu konuları masaya yatıralım. ASMR’ın anlamı daha öncede söylediğimiz gibi otonom duyusal meridyen tepkidir. Bu haliyle pek bir şey ifade etmeyen bu açıklama için ülkemizde yapılan Türkçeleştirme beyinsel orgazm ya da iç gıdıklanması şeklinde.
Genel olarak ASMR videoları, kişilerde bu etkiyi yaratacak temel tetikleyiciler sunarlar. Bu tür bir etki oluşmadığını belirten kullanıcılar için her ne kadar anlamsız görünse de ASMR videolarının ana tarzı budur. Günlük işlerin belirli bir döngü şeklinde sunulduğu ya da videoyu çeken içerik üreticilerinin mikrofon başında kısık ses ile ya da fısıltıyla bazen de kâğıt hışırtısı gibi basit sesleri tema alarak paylaştığı videolardır.
Google istatistiklerini analiz ettiğimiz zaman karşımıza ASMR video izleyici kitlesi hakkında %77’sini 18 – 24 yaş arası gençlerden oluştuğunu gösteren bir grafik çıkıyor. Hatta bu sebeple gençlere hitap etmek isteyen kanal sahipleri ve içerik üreticileri kimi zaman bazı oyun oynama veya oyun izleme videolarını bile ASMR etkisi yaratmak için fısıltıyla konuşarak kaydediyorlar. Farklı içeriklerde ASMR tetikleyicileri kullanıldığı gibi yalnızca bu amaçla üretilen videolar ve yine yalnızca bu amaçla hazırlanmış videoları paylaşan YouTube kanalları bile var.
ASMR Neden Popüler Oldu?
ASMR, son dönemde bu kadar popüler olmasını kesinlikle Youtube’a borçlu. Şu anda Youtube, ASMR videoları ile adeta tıka basa dolu. Youtube platformunun her geçen gün yükselen popülerliği ile platforma yüklenen videolar oldukça fazla izlenmeyi sürdürüyor. Üstelik youtube’ın bu kadar popüler olması içerik üreticileri alternatif konseptler aramaya yönlendirdi ve sonuç olarak da ASMR videoları orijinal Youtube konseptlerinden birine dönüşerek kendine popülerlik alanı sağladı.
ASMR ve Mukbang
ASMR videoları çeken Youtuber’ların pek çok seçeneği bulunuyor. Fakat ASMR çeşitleri arasında şüphesiz en çok izlenme alanlardan biri ‘mukbang’ videoları tabii ki. Mukbang videolarının temel konsepti sadece kamera karşısında oturup konuşmadan sesli bir şekilde yemek yemek. Özellikle ASMR versiyonunda ise asla konuşulmuyor.
ASMR Nasıl Tetiklenir?
ASMR etkisinin ne şekilde ortaya çıktığı kişiden kişiye göre değişiklik gösterse bile, günlük ve sıradan tetikleyiciler olarak görülmeyi sürdürüyor. Peki bu etkiyi yaşadığını söyleyen kişiler nedenleri farklı olsa bile çoğunlukla hangi eylemler ile tetikleniyorlar. İşte bazı temel tetikleyiciler;
- Yemek yeme
- Çiğneme
- Göz teması
- Saçlar ile oynama
- Uğultu sesleri
- Işık oyunları
- Masaj yapımı
- Sayfa çevirme ve kitap sesi
- Boya karıştırma
- Dokunma ve bazı temaslar
- Yazma, kalem kâğıt sesi
- Fısıltı şeklinde konuşmalar
Genel olarak bu birkaç başlık altında incelediğimiz ASMR videoları her bir bireyde oldukça farklı tetiklenmeler ve pek çok farklı etkiye sebebiyet veriyor. Bazı kişiler için bu videolar tetikleyici olurken bir grup insan için bazen hiçbir anlam bile ifade etmiyor.
ASMR Etkisinin Bilimsel Karşılığı Nedir?
Daha önce de belirttiğimiz gibi ASMR bilimsel bir tanıma sahip değil. Aynı zamanda ASMR kişilerin yoğun olarak hissetmesine rağmen tanımlayamadığı bir his olması sebebi ile bilimsel olarak da incelenmesi mümkün olmamıştı. Fakat 2012 yılında Yale Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde görev yapan iki klinik nörolog Steven Novella, ASMR etkisi üzerine araştırma yaparak bir makale yazdılar.
Steven Novella’nın düşüncelerine göre ASMR bir tür sinir nöbeti olarak tanımlanabilmektedir. İşin ilginç tarafı ise Novella’nın da belirttiği gibi, bazı sinir nöbetleri gerçekten bireylere zevk verici şekilde olabilir. Çünkü insan beyni hem acı hem de zevk için olumlu ve olumsuz olmak üzere farklı davranışlar sergilemek üzerine tasarlanmıştır. Bu süreçte önce acı hissi duyulan fakat sonrasında hayatta kalınabilmenin sonucunda zevk veren durumlar oluşabilmesi evrimsel süreçte bu programa dahil edilmiştir.
Bir şekilde bir tür nöroçeşitlilik kavramı dahilinde değerlendirebileceğimiz ASMR etkisi ile aslında insanların acıdan zevk alması şeklinde de tanımlanabilmektedir. Çünkü bazı kişilerin garip, anlamsız, rahatsız edici hatta acı verici olan bir durum ile karşılaşılsa da zevk aldığı biliniyor. Sadizm veya mazoşizm ile denk bir durum olmasa bile yine de ASMR etkisi, küçük acılardan duyulan ufak zevkler olarak tanımlanabilir.
ASMR Etkisi Hissedip Hissetmediğinizi Nasıl Anlarsınız?
ASMR etkisi için kişilerin garip, anlamsız, rahatsız edici ve hatta acı verici durumlara karşı hissedilen haz olduğunu belirtmiştik. Aynı zamanda bu etkinin oluşabilmesi kişiye özel bir durumdur. Yani milyonlarca kişide ASMR etkisi yaratan bir tetikleyici, sizin için anlamsız bir video olabilir.
ASMR etkisinin pek çok insan tarafından yapılan genel tanımı, boyun hizasından başlayarak sırta doğru yayılan bir haz ve karıncalanma hissinin olmasıdır. Duygusal veya cinsel bir tetikleyici olmayan ASMR videoları karşısında bu tarz bir his ile karşılaşıyorsanız siz de diğer pek çok insan gibi ASMR videolarından etkileniyor olabilirsiniz.
ASMR Öğrencilerin Odaklanmasına Yardımcı Oluyor Mu?
Araştırmacıların yaptığı çalışmalar sonucunda , sinirsel farklılıkların yanı sıra, ASMR’li kişilerin, ASMR’yi deneyimlemeyenlerden farklı olduğu noktalara ulaştılar. Araştırma genel hatları ile ASMR’yi deneyimleyen kişilerin daha kapsamlı veya merak uyandırıcı deneyimlere sahip olma eğilimin de olduğu sonucunu gösterdi. Bu da ASMR’ye sahip kişiler için, hayal gücünü, entelektüel merakı, sanat ve güzelliği takdir etmeyi yansıtan “deneyime açıklık” kişilik özelliklerine sahip olduklarına dair bir işaret.
Bu sebeple sizin için doğru etkiye sahip ASMR videolarını bulduğunuzda akademik ve kişisel gelişimiz için faydalanabilmeniz mümkün.
Eğer ASMR kavramı ile yeni tanışıyorsanız hemen videoları izleyerek bu kültürü keşfedebilirsiniz. Üstelik bu seyir sırasında belki de kendi etkilerinizi tetikleyecek eşsiz bir durum bulabilirsiniz.
