Ambulans Şoförlüğü Nedir?
Ambulanslar ve Acil Sağlık Araçları ile Ambulans Hizmetleri Yönetmeliği 7. Madde gereğince hasta nakil ambulanslarında en az üç personel bulunmalıdır. Bunlardan biri de ambulans şoförüdür. Ambulans şoförlüğü, taşıma hizmeti amacıyla yapılan diğer şoförlük türlerinden daha kritik öneme sahiptir. Bu nedenle ileri sürüş teknikleri eğitimi alınmasını gerektirir.
Hasta veya kazazedelerin sağlık kuruluşlarına sevk edilmesini sağlayan ambulansların şoförlüğünü yapan kişiler ambulans şoförü olarak adlandırılır. Ambulans şoförlüğünde stres altında araç kullanma becerisi önem taşır. Dolayısıyla ambulans şoförlüğü profesyonel bir meslektir. Devlet hastanelerinde ve özel hastanelerde ambulans şoförü olabilmek birtakım prosedürlerin yerine getirilmesine bağlıdır.
Ambulans Şoförü Ne İş Yapar?
Ambulans şoförlüğü sertifikası sahibi olarak ambulans şoförü unvanına sahip olarak mesleği icra edenlerin, temel sorumluluğu hasta veya kazazedenin en kısa sürede sağlık kuruluşuna ulaştırılmasını sağlamaktır. Görevleri nöbet tesliminde, nöbet sırasında ve görev verildiğinde yapılması gerekenler şeklindedir. Bu görevleri yerine getirirken kılavuzu ilgili yönetmeliktir. Ambulans şoförünün görev ve sorumlulukları şöyledir:
- Nöbet değişim saatinden önce göreve hazır bulunmak
- Çalışma saatlerinde kimlik takmak ve yönetmeliğin belirttiği doğrultuda giyinmek
- Günlük olarak doldurulması gereken formları doldurmak (araç seyir defteri, günlük kontrol formları)
- Ambulans arızası, lastik değişimi veya bakımı gerekmesi gibi durumlarda birim yöneticisine durumu aktarmak
- Ambulansın dış kısmının ve sürücü kabininin temiz olmasını sağlamak
- Ambulansın yakıt, yağ, camsuyu gibi ihtiyaçlarını karşılamak
- Sağlık personeliyle birlikte oksijen tüpünü değiştirmek
- Ambulansı her an hasta nakline hazır bulundurmak (arka kabinin ısınmasını sağlamak gibi)
- Merkezdeki malzemeleri kontrol etmek ve eksikleri gidermek
- Ekip yöneticisinin yönlendirmesi durumunda hastanın sağlık kuruluşuna sevki sırasında ekibe yardım ederek hastanın güvenli şekilde taşınmasını sağlamak
- Hastanın sevkinden sonra cihazları kapatmak
- Ambulans arabası park etme
Ambulans Şoförü Nerede Çalışır?
Ambulans şoförleri hem kamuda hem de özel sektörde istihdam edilebilir. Özel sektörde sağlık işletmeleri tarafından 112 ambulans şoförü alımı yapıldığı gibi Sağlık Bakanlığı ve Gençlik ve Spor Bakanlığı tarafından da alım yapılır. Ambulans şoförlüğü, sağlık sektöründe kritik öneme sahip bir meslektir. Dolayısıyla sıklıkla alım yapılması muhtemeldir.
ASTE Nedir?
Ambulans sürüş teknikleri eğitimi baş harflerinin kısaltılmış hali olarak ASTE şeklinde ifade edilen eğitim, ambulans sürücü belgesi almayı sağlayan bir eğitimdir. ASTE eğitimi (ambulans şoförlüğü eğitimi) zamanla yarışan, stres altında her koşulda hizmet veren ambulans şoförü yetiştiren bir eğitimdir.
Ambulans şoförlüğü kursu tarafından verilen eğitimde teorik bilgiler pratik çalışmalarla harmanlanır. Katılımcıların sürüş becerilerini geliştirmek için ileri sürüş eğitimi verilir. Defansif sürüş konusunda gerçek kaza görüntüleri gibi araçlar yardımıyla eğitim verilir. Uygulamalı eğitim OFF-Road pist alanlarında yapılır.
Ambulans şoförlüğü için düzenlenen ileri sürüş teknikleri eğitim sertifikası programında siren kullanımından ambulanslarda hız problemine, sollama kurallarından ambulans park etmeye birçok konuya değinilir. ASTE ders içerikleri genel olarak şöyledir:
- Ambulans sürücülüğüne giriş
- İş ve ekipman hazırlığı
- Sağlık meslekleri eğitimi
- Sağlık sektöründe iletişim
- Temel ilk yardım uygulamaları
- Kardiovasküler sisteme, kan ve kan yapıcı organlara, solunum ve sindirim sistemi ile ilgili tıbbi terimler
- Defansif sürüş teknikleri
- Sarsıntısız sürüş ve ambulansı park etme
Ambulans şoförlüğü kursunda defansif ve ileri sürüş teknikleri konusunda üzerinde durulan konu başlıkları şu şekildedir:
Defansif sürüş teknikleri | İleri sürüş teknikleri |
Hava ve zemin koşullarına göre görüş açısı | Ağırlık merkezi ve ağırlık merkezinin transfer edilmesi |
Ayna ayarı | Doğru viraj alma teknikleri |
Emniyet kemeri ve airbag | Yarış çizgisi yöntemiyle virajlara hızlı girme |
Aktif güvenlik donanımları | Virajda kaymayı kontrol |
Takip mesafesi | |
Zincir takma | |
Durma mesafesi | |
Aquaplaning (suda kızaklama) | |
Alkol ve uyuşturucu madde kullanımı, uykusuzluk, yol hipnozu |
Ambulans Şoförlüğü Sertifikası Ne İşe Yarar?
Ambulans şoförlüğü yapmak için sertifikaya sahip olmak zorunludur. Sertifika sayesinde mesleği icra etmek mümkün olur. Ambulans şoförlüğü sertifikası için alınan eğitimlerde teorik bilgilerin ve pratik ipuçlarının paylaşılması mesleğin gerektirdiği bilgi ve beceriye sahip olmak açısından önem taşır.
Ambulans Şoförlüğü Şartları
Ambulans sürücü belgesi (ambulans sertifikası) sahibi olmak için ambulans şoförlüğü eğitimi almak zorunludur. Eğitime katılım koşulu en az lise mezunu olmaktır. Acil Tıp Teknisyenliği bölümünden veya sağlık meslek lisesinden mezun olmuş olup ambulans şoförlüğü sertifikası olanlar öncelikli olarak istihdam edilir.
Ambulans şoförü olma şartları kamu sektörü ve özel sektör için farklılık gösterir. Ambulans şoförü olmak isteyenlerin en az B sınıfı ehliyet belgesi sahibi olması gerekir. Kamu ve özel sektörde ambulans şoförlüğü için ileri sürüş tekniklerine hâkim olunduğu gösteren belgeye ve temel ilk yardım sertifikasına sahip olmak önemlidir.
Kamu sektöründe ambulans şoförlüğü için gerekli belgeler şunlardır:
- B sınıfı ehliyet belgesi
- Psikolojik analiz testlerinden geçildiğini ve sonucun olumlu olduğunu gösteren belge
- ” Ambulans şoförü olarak görev yapması uygundur” ibaresinin bulunduğu sağlık raporu
Özel sektörde ambulans şoförü olmak için gerekli evraklar ise şu şekildedir:
- Başvuru dilekçesi
- Çipli kimlik kartı fotokopisi
- Sürücü belgesi ve sürücü belgesi GBT’si
- Adli sicil kaydı belgesi
- Ambulans şoförlüğü sertifikası
- Temel ilk yardım sertifikası
Ambulans şoförlüğü sertifikasına sahip olan kişilerin varlığı ve hizmeti toplum için hassasiyet taşır. 112 acil sağlık hizmetleri kamu hizmetleri arasında özel bir öneme sahiptir. Her mevsimde ve her koşulda ulaşılabilir sağlık hizmetleri alınması açısından ambulans kullanım sertifikası kazandıran ASTE eğitimi değerli bir eğitimdir. Nitekim ambulans şoförlüğü kursu, en çok talep gösterilen meslek edindirme kursu listelerinde ön sıralardadır.