Adli Psikoloji Nedir?
Adli süreçlerin, çeşitli şekillerde değerlendirilmesi ve analiz edilmesi için kullanılan alanlardan biri de adli psikolojidir. Adli psikoloji, psikolojinin bir alt disiplini olarak bilimsel yöntem ve kuramların hukuki süreçlere uygun kullanılmasıdır. Adli psikoloji alanında çalışanlara da adli psikolog denir. Adli psikologlar, başta psikoloji bölümü olmak üzere ruh sağlığı üzerine eğitimlerini tamamlayan kişilerdir. Adli psikoloji eğitimi olarak adlandırılan sertifika programı da adli psikolog olmak isteyenlerin eğitim kaynaklarından biridir. Adli psikoloji kurs programı, hukuk ile psikolojinin birlikte iş yapabilmesini mümkün kılan detaylara değinir.
Adli Psikoloji Eğitimi Nedir?
Adli psikoloji eğitimi, adli psikoloğunun görev yetkisinde olan işleri esas alır. Adli psikolog ne iş yapar sorusundan hareket ederek işler için gerekli olan bilgileri aktarır. Eğitim sürecinde, hukuki işler dahilinde adli psikolog ne zaman devreye girebileceği üzerinde durulur. Buna bağlı olarak da suçlu davranışları merkeze alınır. Suç psikolojisi kapsamında adli psikolojinin bakış açısı ele alınır.
Kursiyerler, eğitim süresince adli psikolojinin tarihinden başlamak üzere adli psikolojinin uygulanma esaslarına kadar bilgi sahibi olurlar. Yine mağdur veya sanıkla görüşme, suçlu psikolojisini analiz etme ve değerlendirme gibi asıl bilgilere yönelik de derslerle karşılaşırlar. Adli psikoloji eğitimi, örgün eğitim veren merkezler ile beraber online eğitim koşullarına sahip merkezler tarafından da verilir. Kursiyerler, adli psikolog olabilmek için gerekli olan eğitimi tamamlayarak kendilerinden beklenen işleri yerine getirirler. Kursiyerin dikkate alması gereken en önemli unsur ise kursun ders içerikleridir.
Genel olarak adli psikoloji eğitimi ders içerikleri şöyledir:
- Uygulamalı Adli Psikoloji Nedir?
- Adli Psikoloji Tarihi
- İnsanın Duygusal ve Ahlaki Gelişimi
- Adli Psikoloji Uygulama Alanları
- Adli Psikolojide Etik Sınırlar
- Dünyada ve Türkiye’de Adli Psikoloji Alanı
- Suçun Nedenleri
- Suça Yönelik Geliştirilen Kuramlar
- Suç Çeşitleri Nelerdir?
- Suç Psikoloji Nedir?
- Ceza Hukuku Uygulamaları
- Adli Psikolojik Müdahaleler
- Adli Rapor Süreci
- Aile ve Çocuk Mahkemeleri
- Adli Psikolojide Sanık ve Mağdur ile Görüşme
- Adli Psikolojide Görüşme Teknikleri
- Adli Psikolojide Vaka Örnekleri
İlgili ders içeriklerini ve genel olarak eğitimi tamamlayan kursiyerler, başarılı olmaları durumunda sertifika alırlar. Verilen sertifika genellikle üniversite onaylıdır. Adli psikoloji sertifika programı, kursiyerin mesleki gelişimi adına öne çıkarması gereken eğitimlerdendir.
Online Adli Psikoloji Eğitimi Faydalı mı?
Örgün eğitim sunan adli psikoloji programları dışında bir de online kurslar mevcuttur. Online adli psikoloji eğitimi, kursiyerin bilgi kazanımını PDF ve video içerikler ile destekler. Online eğitim veren bazı kurs merkezleri ise canlı ders uygulamasına da yer verir. Bununla birlikte mesleki yeterlilik için örgün eğitim koşulları, kursiyere daha fazla uygulanabilir bilgi akışı sunar. Yine de online eğitim aracılığıyla verilen adli psikoloji eğitimleri, zaman ve mekân sıkıntısı yaşamak istemeyenler için İdeal eğitimlerdendir. Online adli psikoloji eğitimi de kursiyerin bilgi kazanımını kanıtlamak amacıyla üniversite onaylı sertifika veya katılım belgesi sunar.
Adli Psikoloji Eğitimine Kimler Katılabilir?
Adli psikoloji eğitimi, öne çıkan psikoloji eğitimlerinden biri olarak özellikle psikologların gündemindedir. Psikologlar ile beraber psikoloji alanında çalışma yürütenler de adli psikoloji eğitiminin hedef kitlesidir. Genel olarak meslek bilgi ve yetkinlik kazandıran adli psikoloji kursuna aşağıdaki kişiler katılır:
- Sosyologlar,
- Aile Danışmanları,
- Pedagoglar,
- Kriminoloji Alanı Çalışanları,
- Suç Psikoloji Üzerine Çalışanlar,
- Hukuk Müşavirleri, Savcılar ve Avukatlar,
- Psikolojik Danışmanlar,
Yukarıdaki meslek çalışanları, kendi iş alanlarında suç ve suçlu psikolojisi bilgisine sahip olarak mesleki gelişimleri ilerletirler.
Adli Psikoloji Sertifikası Ne İşe Yarar?
Adli psikoloji sertifika programının ders içeriklerinden sonra sertifika sınavına geçilir. Sertifika sınav uygulaması genellikle çoktan seçmeli formatta uygulanır. Genel olarak sınavın geçme notu 50’dir. Sertifika sınavından istenilen başarıyı elde eden kursiyerler, adli psikoloji sertifikası almaya hak kazanırlar.
Kursiyerin aldığı sertifika, mesleki yeterliliği belgeler. Adli psikolojinin uygulama alanları olan adliyeler, adli tıp müdürlükleri, özel danışmanlık ofislerinde, emniyet genel müdürlükleri ve ceza infaz kurumlarında çalışabilirler. Yine mahkemelerde bilirkişi sıfatıyla görev almak için de adli psikoloji alan bilgisine sahip olmak gerekir. Sertifika, eğitimin bilgi kazanımlarını belgelemekle beraber kursiyerin yetkinliğini de öne çıkarır. Özellikle psikoloji mezunları, bu alanda eğitim aldıklarını belirterek mesleği yerine getirebilirler. Genel olarak alınan sertifika, eğitimin başarıyla tamamlanarak mesleğe aşinalık kazanıldığını belgeler. Bununla birlikte kursiyerin sertifikaya değil, eğitim sürecine önem vermesi gerekir.
Adli Psikoloji Eğitimi Kazanımları
Adli psikoloji eğitimini tamamlayan kursiyerler;
- Adli psikolojinin tarihsel yönünü,
- Adli psikolojinin ne ifade ettiğini,
- Adli psikoloğun ne iş yaptığını,
- Adli psikologların nerelerde çalışabildiğini,
- Adli psikoloji sürecinde görüşmenin nasıl gerçekleşmesi gerektiğini,
- Adli psikolog mesleğinde etik sınırları,
- Hangi durumlarda adli psikolojinin uygulanabileceğini,
- Suçlu profilinin nasıl çıkarılacağını,
- Adli sürecin nasıl raporlanacağını,
- Adli psikolojide uygulanan görüşme tekniklerini,
- Suçun nedenlerini ve çeşitlerini,
- Çocuk ve yetişkin suçluluğunu,
- Suç psikoloji kapsamında nasıl hareket edileceğini,
- Dünyada ve Türkiye’de adli psikolojinin yerini,
- Adli psikologlarının mahkemede ne iş yaptığını,
- Mağdur psikolojine nasıl yaklaşılması gerektiğini,
- Adli psikoloji alanındaki vaka örneklerini öğrenmiş olurlar.
Adli Psikolog Olmak İçin Gerekenler
Adli psikolog olmak için gerekli olan ve öne çıkan şartlardan biri psikoloji eğitimidir. Bu bakımdan psikoloji mezunlarının hedeflediği mesleklerden biri adli psikologluktur. Bununla beraber adli süreçlerde psikolog olarak çalışmak için psikoloji eğitiminin yasallaştığı söylenemez. Yine de mesleki yeterlilik için gereken eğitimi, psikoloji lisans veya yüksek lisansı ve alan eğitimidir.
Adli psikoloji eğitimi ile beraber kursiyerin bazı kişisel özelliklere de sahip olması gerekir. Suç psikoloji kapsamında sanık ve mağdurlarla iletişime açık olma, yorumlama, gözlem ve analiz yetkinliği, adli süreçlerde soğukkanlı hareket etme gibi özellikleri taşıması beklenir. Gerekli eğitimleri ve özellikleri taşıyan kursiyerler, bilirkişi unvanına sahip olarak mahkemelerde çalışabilir.