Aşçılık Nedir?
Dünya genelinde önemsenen bir meslek olarak aşçılık, en popüler meslekler arasında da yer alır. Gastronominin hak ettiği değeri bulmasıyla aşçılık mesleği de kariyer hedefi olarak görülmeye başlandı. Bunun neticesi olarak da yüz yüze veya uzaktan eğitim yoluyla mutfak sanatlarına ve aşçılığa dair kurslar ortaya çıktı. Verilen aşçılık kursları; Türk, Osmanlı ve dünya mutfaklarının güzide yemeklerinin ve sunumlarının nasıl hazırlanacağının detaylarını aktarır.
Aşçılık Eğitimi Nedir?
Mutfak sanatları ve aşçılık eğitimi, profesyonel bir aşçının teorik ve pratik bilgiler edinme yeridir. Aşçı adayları, yalnızca teorik ya da sadece pratik bilgilerle meslekte profesyonelleşemezler. Aşçılık eğitimleri, aşçının görev ve sorumluluklarını öğretir, mutfak ve yemek kültürüne dair geniş bakış açısı kazandırır. Eğitim sonrası aşçı adayları; yalnızca yemeğin nasıl pişirileceğini değil, yemeğin nasıl sunulacağını ve müşterinin beklentilerinin nasıl analiz edileceğini de kavrarlar.
Eğitimler, aşçı olmanın püf noktalarına değinerek bir aşçının görev ve sorumluluklarının ne şekilde işlediğiyle devam eder. Eğitim süreci aşçı nasıl olunur sorusuna yanıt vererek iyi bir aşçıda bulunması gereken niteliklere değinir. Hemen hemen her şehirde bulunan meslek edindirme aşçılık kursları, online eğitim yoluyla da verilebilir. Online eğitim aracılığıyla verilen aşçılık kursları, MEB onaylı olabileceği gibi üniversite onaylı veya uluslararası geçerliliğe (ICCW) de sahip olabilir. Yine aşçılık eğitimleri, yurt içi ve yurt dışı kaynaklı olarak da verilir.
Yurt dışında mesleğin detayına inen kaliteli eğitimlerden bahsetmek mümkündür. Türkiye’de ise profesyonel aşçılık eğitimi veren kurumsal değere sahip aşçılık okulları ile beraber kurs merkezleri tarafından da aşçılık kursları vardır. Online eğitim seçenekleri dışında yüz yüze aşçılık eğitimi veren okullar da uzun süreli aşçılık deneyimi için hizmet verirler.
Aşçılık eğitimi ders içerikleri ise genel olarak şu şekildedir:
- Sanitasyon
- Hijyen ve İş Sağlığı Güvenliği
- Aşçılıkta Sunum Teknikleri
- İlk Yardım
- Gıda Teknolojisi
- Türk Mutfağına Dair Temel Bilgiler
- Menü Planlama
- Maliyet Hesaplama
- Besin Grupları
- Mutfak Araçlarını Kullanma Teknikleri
- Pişirme Teknikleri
- Mutfak Yönetimi
- Etler, Sebzeler
- Dünya Mutfağından Örnekler
- Yiyecek-İçecek Hizmetleri
- Meze ve Sos Çeşitleri
- İçecek Yönetimi
- Servis Yönetimi
Aşçılık eğitimini başarıyla tamamlayan bugünün aşçılarına ise kurs bitirme belgesi ve aşçılık sertifikası verilir. MEB onaylı aşçılık belgesi alanlar, belgelerini e-devlet aracılığıyla sorgulatabilirler.
Aşçılık Belgesi Ne İşe Yarar?
Kursiyerler, eğitim aracılığıyla işin mutfağına girerler ve pratik aşçılık tecrübesi edinirler. Eğitim sonrasında ise aşçılık belgesi veya sertifikası olarak geçen belgeyi almaya hak kazanırlar. Eğitim ve sertifika, aşçının mesleki bilgi ve nitelikleri geliştirdiğinin bir kanıtıdır. Ayrıca sertifika, sektörde aşçı olarak çalışmanın da önünü açar.
Sektörde nitelikli ve profesyonel bir aşçı olarak kendinizi ispatlamanızın yegane yolu eğitimden geçer. Eğitim sonunda alınan sertifika, kendi işletmenizi açmanız için gerekli görülen işletmecilik becerilerini edindiğinizi gösterir.
Ayrıca aşçılık belgesi, Milli Eğitim Bakanlığı onaylı olarak da verilebilir. MEB onaylı aşçılık belgesi, özellikle aşçı eğitmeni olarak çalışmak isteyenlerin başvurduğu eğitim seçeneklerini içerir. Yetkinliği kanıtlayan aşçılık sertifikasını alma yolu ise Milli Eğitim Bakanlığı tarafından hazırlanan sınavdan geçer. Kişisel sertifikalarını alan kursiyerler, istedikleri mutfakta çalışabilecekleri gibi kendi işletmelerini de açabilecek profesyonelliğe erişirler.
Genel olarak sertifikasını alan aşçı adayları; turizm-otelcilik, restoranlar, okul yemekhaneleri, kafeler, catering firmaları, hastane yemekhaneleri ve yeme-içmeyi içeren tüm alanlarda çalışabilirler. Yine aşçı adayı kurstan öğrendiği bilgilerle, farklı yeme-içme alanlarında da profesyonelleşmeyi tercih edebilir. Örneğin; aşçı, pastacılık veya restoran şefliği gibi alanlarda uzmanlaşmak isteyebilir. Aşçı, kursta öğrendiği bilgilerle restoran işletmeciliğinden, butik kafe aşçılığına kadar geniş bir yelpazede çalışma imkânına sahiptir.
Aşçı Ne İş Yapar?
Eğitimlerini tamamlayan aşçı adayları, Türk ve dünya yemek kültürüne ait mutfaklarda çalışabilirler. Profesyonel aşçıları, güzel yemek yapan herhangi birinden ayıran unsur, aşçının geniş bir bakış açısıyla mutfağa adım atmasıdır. Profesyonel aşçılık kursundan öğrenilen teorik bilgiler, mutfaktaki uygulamalarla birleşir. Profesyonel aşçılar, mutfak ve yemek kültürüne dair edindikleri bilgilerle, kendi yemek sunumlarını gerçekleştirirler. Aşçının mutfaktaki en önemli görevi, müşteri beklenti ve isteğine uygun yemekler hazırlamaktır. Aşçı, görev ve sorumlulukları gereğince müşterinin istek tabaklarını en iyi şekilde hazırlamak zorundadır.
Aşçı, mutfaktan sorumlu baş kişi konumunda olduğundan, diğer mutfak sorumlularının da görevlerini paylaştırır. Komilerin daha iyi sunum hazırlamalarına yardımcı olur, yemek menüsünün nasıl düzenleneceği mutfak ekibi ile karar verir. Aşçı aldığı eğitim gereğince teorik bilgilerini, en iyi şekilde sunum tabağına aktarmaya gayret eder. Sadece alışagelmiş tatları değil, farklı birleşimlerin ortaya çıkardığı tatları da menü içine yerleştirir. Bu bakımdan aşçı, inisiyatif almaktan çekinmez ve takım lideri pozisyonunda mutfak ekibiyle istişare yapar.
Aşçı Olmak İçin Gereken Özellikler
Aşçı olmak için işin mutfağına girmek ve aşçılığın kapsamına giren konularda bilgi ve fikir sahibi olmak gerekir. Aşçı adayları, yeme-içme alanına dair bilgiler edinmek için meslek lisesi aşçılık alanı, aşçılık ön lisansı, gastronomi ve mutfak sanatları lisans bölümlerini tamamlayabilirler. Bu bölümleri tercih etmeyenler ise aşçılık eğitimi aracılığıyla mesleki bilgilere vâkıf olabilirler.
Eğitim dışında bir aşçıyı profesyonelliğe taşıyan nitelikler ise şu şekildedir:
- Mesleğe ilgi ve merak,
- Yeme-içme kültürüne dair araştırma isteği,
- Yemek yapmaya farklı bir gözle yaklaşmak,
- Yaratıcılığa hevesli olmak,
- Dikkatli davranmak ve gözlem yetkinliğine sahip olmak,
- İnisiyatif almak,
- Planlı hareket etmek,
- İletişim becerilerine sahip olmak,
- İş organizasyonlarını yürütmek,
- Üretken olmak.
Aşçılık mesleği için gereken niteliklerin özeti, mesleki gelişime açık olmakla ifade edilebilir. Aşçı adayı, yalnızca katıldıkları eğitim süreçleriyle yetinmeyip mesleğin güncel uygulanışına da göz atmalıdırlar. Aşçı, şeflik mesleğini düşünüyorsa adım adım kendisini şefliğe hazırlayacak taşları döşemelidir. Bu süreçte aşçı adayı, mesleki açıdan kendisini hangi konularda geliştirmesi gerektiğini bularak profesyonel ve üretken bir aşçı ve daha sonra restoran şefi de olma olanağını gerçekleştirir.
