Oyunculuk Nedir, Oyuncu Kimdir?
Oyunculuk yapmak, bir karakteri canlandırmak anlamına gelir. Karakteri canlandıran kişilere de oyuncu denir. Bir oyuncu, sahne sanatları mecralarında oyunculuk mesleğini icra ederken, beden dilini de kullanarak canlandırdığı karakterin duygularını izleyiciye yansıtır. Bu yetenek gerektiren bir iş olduğundan oyunculuk “sanat”, oyuncu ise “sanatçı” olarak ifade edilir.
Oyunculuk Eğitimi Nedir?
Oyunculuk eğitimi, oyuncu olmak isteyenlerin veya oyunculukta kendini geliştirmek isteyen kişilerin iyi oyuncular olmalarına yardımcı olmak amacıyla verilen eğitimlerdir. Oyuncu adayları, kamera önü oyunculuk eğitimi sayesinde sesini kullanmayı, beden dilini yönetmeyi, sahne sanatlarını ve oyunculuğa dair pek çok detayı öğrenebilir. Oyunculuk dersleri alanlar kamera önü oyunculuğu sırasında sahneye hâkim olur.
“Oyuncu olmak istiyorum” diyen kişilerin eğitime yönelik arayışında önceliği ünlülerin oyunculuk eğitimi aldığı yerler şeklindedir. Oysa bir projede rol almak için ilk gereken geliştirilebilir yeteneğin mevcut olmasıdır. Nitekim oyunculuk eğitimi veren üniversiteler, akademiler, sanat merkezleri ve tiyatrolarda amaç aynıdır: İyi oyuncu yetiştirmek.
Eğitimler dizi, sinema oyunculuğu eğitimi ve tiyatro eğitimi şeklinde farklı isimlerle de verilir. Bunun nedeni kamera önü oyunculuğu ile tiyatro oyunculuğu arasında birtakım farklılıkların bulunmasıdır. Örneğin, dizi oyunculuğu eğitimi alan oyuncu adayları kameranın önünde kendileri rahat hissetmelerini sağlayabilecek teknikleri öğrenirken; tiyatro kursu katılımcıları sahnede doğaçlama yapmayı kolaylaştıran teknikleri öğrenir.
Oyunculuk Sertifikası Ne İşe Yarar?
“Oyunculuk akademisi” veya “oyunculuk okulu” gibi ibarelerle de ifade edilen oyunculuk kursu sonunda MEB onaylı sertifika da verilebilir. Oyunculuk üzerine alınan eğitim MEB onaylı sertifika ile belgelendiğinde, pek çok sektör için olduğu gibi güven sağlanmış olur. MEB’e bağlı hizmet veren tiyatro eğitim merkezi veya kültür merkezi tarafından verilen eğitime katılarak oyunculuk sertifikası alan kişilerin mesleğini icra etme, hatta oyuncu koçu olma şansı yüksek olur. Elbette esas önemli olan sahnede veya kamera önünde en iyi şekilde rol yapabilme becerisi kazanmaktır.
Oyunculuk Eğitimi Ders İçerikleri
Oyunculuk eğitimlerinde sinema ve dizi oyunculuğu ile tiyatro oyunculuğu için gerekli teknikler öğretilir. Eğitimlerde ortak olarak ses kullanımı ve diksiyon üzerinde durulur. Tiyatro eğitimlerinde; tiyatronun tarihi, tiyatro sanatının kuralları, sahne aksesuarları ve metot oyunculuğu ana konu başlıklarıdır. Eğitimin verildiği kurum doğrultusunda konu başlıklarında ufak değişiklikler olabilmekle birlikte temel oyunculuk eğitimi konu başlıkları şu şekildedir:
- Ses, nefes ve artikülasyon
- Diksiyon, fonetik, tonlama ve vurgu
- Sahne kullanımı
- Beden dili kullanımı
- Doğaçlama
- Karakter çözümleme
- Sahne çalışmaları
- Kamera oyunculuğu
- Yönetmen ile oyuncu arasında iletişim
- Showreel çalışmaları (portfolyo sunumu)
- Metot oyunculuğu
Oyuncu Nerede Çalışır?
Oyunculukta çalışma alanı prodüksiyon türü doğrultusunda değişkenlik gösterir. Reklam oyuncuları için çalışma alanı stüdyolar, dizi ve sinema oyuncuları için setlerdir. Tiyatro oyuncuları ise sahnede çalışır. Çalışma alanı belli olmakla birlikte set, stüdyo ve sahnelerin konumu farklılık gösterir. Bu nedenle iyi bir oyuncunun farklı ortamlara uyum sağlaması gerekir.
Oyuncu Olmak İçin Gerekenler
Oyuncu ajanslarına başvuran ve deneme çekimine katılma fırsatı bulan oyuncu adaylarının yeteneklerini göstermesi mümkün olsa da büyük rolleri alabilmesi pek mümkün değildir. Oyunculuğun ilk adımı temel oyunculuk eğitimi almaktır. Oyuncu olmak için gerekenler eğitim almak ve güvenilir cast ajansları veya menajer ile birlikte çalışmaktır.
Profesyonel oyunculuk için en önemli adım lise eğitiminin ardından konservatuar eğitimi veren üniversitelerde eğitim almaktır. Sahne Sanatları veya Tiyatro Bölümü olan konservatuarlar şunlardır:
- Afyon Kocatepe Üniversitesi Devlet Konservatuarı
- Akdeniz Üniversitesi Antalya Devlet Konservatuarı
- Anadolu Üniversitesi Devlet Konservatuarı
- Ankara Üniversitesi Devlet Konservatuarı
- Başkent Üniversitesi Devlet Konservatuarı
- Bilkent Üniversitesi Müzik ve Sahne Sanatları
- Çukurova Üniversitesi Devlet Konservatuarı
- Hacettepe Üniversitesi Ankara Devlet Konservatuarı
- Haliç Üniversitesi Konservatuarı
- İstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuvarı
- Kafkas Üniversitesi Devlet Konservatuvarı
- Mimar Sinan Üniversitesi Devlet Konservatuvarı
- Ondokuz Mayıs Üniversitesi Devlet Konservatuvarı
- Selçuk Üniversitesi Devlet Konservatuvarı
Oyunculuk eğitimleri, konservatuvar mezunu olmayanların tercih edebileceği eğitim programlarıdır. Oyunculuk ajansları da deneyimi ve eğitimi bulunmayan adayları özel oyunculuk eğitimi için yönlendirir. Bu noktada doğru cast ajansını seçmek önemlidir. Bazı ajanslar yalnızca figürasyon temini yaparken; bazı ajanslar kariyer, şöhret ve yetenek yönetimi yapar.
Farklı pek çok sektör için geçerli olduğu gibi yeteneği yönetmenin en iyi yolu eğitimdir. Bu nedenle sanatsal bir yetenek olan oyunculuk yeteneğini yöneterek oyuncu olmak isteyenlerin ilk adresi oyunculuk kursu olmalıdır. Oyunculuk eğitimleri almanın ötesinde yapılması gereken ise sabırlı ve istikrarlı olmaktır.
