GBF Nedir?
GBF, güvenlik bilgi formu kelimelerinin kısaltılmış halidir. Teknik bir belge olan GBF, iş yerlerindeki kimyasalları kontrol amacı taşıyan düzenleyici çerçeve çalışmalarında bilgi sağlar. MDS formu olarak da bilinen GBF formu, belirli kurallar doğrultusunda hazırlanır. Güvenlik bilgi formu GBF, şu bilgilerle ilgili rehber işlevi görür:
- Maddenin fiziksel ve kimyasal özellikleri; parlama, kaynama ve erime noktaları
- Toksisite bilgileri
- Sağlığa yönelik etkiler
- İlk yardım
- Muhtemel reaksiyonlar
- Depolama koşulları
- Bertaraf yöntemleri
- Koruyucu ekipman
- Yayılmaya karşı tedbirler
GBF Hazırlama Eğitimi Nedir?
GBF eğitimi, MDS eğitimi olarak da bilinir. AB CLP yönetmeliğine uyum kapsamında yürürlüğe giren 28848 sayılı “Madde ve Karışımların Sınıflandırılması, Etiketlenmesi ve Ambalajlanması Hakkında (SEA) Yönetmelik” ile tehlikeli madde ve karışımlarda sınıflandırma değişti. Bunun sonucunda GBF yönetmeliğinin uygulanması gerekliliği doğdu. Çevre Şehircilik Bakanlığı tarafından Kimyasalların Kaydı, Değerlendirilmesi, İzni Ve Kısıtlanması Hakkındaki Yönetmelik yayımlandı.
Çevre Şehircilik Bakanlığı’nın 29204 sayılı yönetmeliğine göre (Zararlı Maddeler Ve Karışımlara İlişkin Güvenlik Bilgi Formları Hakkında Yönetmelik) “GBF formu, belgelendirme kuruluşu tarafından belgelendirilmiş kişilerce hazırlanır. İthalatçı, ithal edilen madde ve karışımların güvenlik bilgi formlarını aynı niteliğe sahip kişilere hazırlatır.” Belgeyi GBF hazırlayıcısı eğitimi sonunda güvenlik bilgi formu hazırlayıcısı sertifikası olan kişiler hazırlayabilirler.
GBF hazırlama eğitimi, kimya mühendisleri odası veya TÜRKAK akreditesi olan kuruluşlar tarafından verilir. Kurs programının sonunda düzenlenen sertifika sınavına konu olan ve mesleki yeterlilik kazandıran GBF hazırlama eğitimi ders içerikleri şöyledir:
- Zararlıların Tanıtımı
- İlk Yardım Önlemleri
- Yangınla Mücadele Önlemleri
- Kaza Sonucu Yayılma Önlemleri
- Elleçleme ve Depolama
- Maruziyet Kontrolleri / Kişisel Korunma
- Fiziksel ve Kimyasal Özellikler
- Kararlılık ve Tepkime
- Toksikoloji, Ekoloji, Bertaraf Etme, Taşımacılık ve Mevzuat Bilgisi
- Kimyasalların Yönetimi
- Madde ve Karışımların SEA Çerçevesinde Sınıflandırması
- ADR’ye Göre Sınıflandırma
GBF Hazırlama Eğitimine Kimler Katılabilir?
GBF hazırlama eğitimi herkesin katılabileceği bir eğitim programı değildir. Aday en az lise mezunu ve üretim, laboratuvar, kalite kontrol vb. alanlarda 5 yıl deneyimli olmalıdır. Eğitime ve sertifika sınavının katılımcı profili şöyledir:
- Kimya Meslek Lisesi, Çevre Sağlığı Meslek Lisesi ve Kimya Teknik Lisesi mezunu olup söz konusu alanlarda 3 yıl deneyime sahip olmak
- Teknik lise mezunu olup söz konusu alanlarda 2 yıl deneyime sahip olmak
- Kimya, Kimya Teknolojisi, Petrokimya, Rafineri ve Petrokimya Teknolojisi, Çevre Sağlığı, Biyokimya, Boya Teknolojisi, Kozmetik Teknolojisi, İş/İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği gibi kimya bilimi ile ilgili diğer ön lisans bölümlerinden mezun olup söz konusu alanlarda en az 1 yıl deneyime sahip olmak
- Kimya, Kimya Öğretmenliği, Kimya Teknolojisi, Petrokimya, Biyokimya, Kimya Mühendisliği, Kimya Mühendisliği ve Uygulamalı Kimya, Kimya ve Süreç Mühendisliği, Kimya-Biyoloji Mühendisliği, Çevre Mühendisliği, Çevre Sağlığı, Tekstil Mühendisliği, Fen Bilgisi Öğretmenliği veya kimya bilimi ile ilgili diğer lisans bölümlerinden mezun olmak (lisans mezunlarında denetim şartı aranmaz)
- Kimya bilimi ile ilgili alanlarda yüksek lisans, doktora, doçent, profesör unvanına sahip olan kişiler (bu kişilerde de deneyim şartı aranmaz)
Online GBF Hazırlama Eğitimi Var Mı?
Teknolojideki gelişmelerin eğitim sektörüne yansımasıyla pek çok eğitim uzaktan eğitime uyarlanmıştır. Güvenlik bilgi formu eğitimi de online eğitim programlarına dahil olan eğitimlerden biridir. Bilgisayara ve internet bağlantısına sahip olan herkes, şartları da sağlayabiliyorsa online eğitime katılabilir. Yalnız online eğitim programının düzenlenebilmesi için yeterli katılımcı sayısına ulaşılması beklenir.
Online GBF Hazırlama Eğitimi Faydalı Mıdır?
Online eğitim örgün eğitime göre ekstra bazı avantajlara sahiptir. Belirli zamanda belirli yerde eğitim alma zorunluluğu olmadığı gibi eğitim içeriklerine eğitim sürecinin sonunda da ulaşmak mümkündür. İçeriğin dijital ortamda olması çıktı, ulaşım gibi ek masrafları oradan kaldırır.
GBF Hazırlama Eğitimi Kazanımları
GBF hazırlama eğitimi ile kursiyerlerin GBF/MDF formu hazırlayabilecek yeterliliğe sahip olmaları amaçlanır. Eğitim alan ve kimyasal uzman olarak nitelendirilen kişiler kimyasal hammadde ve karışım üreten, ithal eden işletmelerde çalışabilirler. GBF için “maddelerin kimlik kartı” denilir. Yani, bu eğitimi alan kişiler kimyasal maddelerin kullanıldığı her sektör ve işletmede çalışma imkanına sahip olur.
GBF Hazırlama Sertifikası Nasıl Alınır?
Sertifika kurs bitirme belgesi niteliği taşıyan yasal bir evraktır. Sertifika sahibi olmak için GBF hazırlayıcısı sertifikası eğitim programını başarıyla tamamlamak gerekir. Sertifika sınavında, önceden belirlenmiş olan geçerli puanı alan kursiyerler GBF sertifikası almaya hak kazanmış olurlar.
GBF Hazırlama Sertifikası Ne Kadar Süre Geçerlidir?
Milli Eğitim Temel Kanunu, iş yerleri için sertifika kabul etme zorunluluğu getirmiştir. Sertifikanın yasal nitelik kazanıp geçerli olmasını sağlayan üzerinde Millî Eğitim Bakanlığının veya herhangi bir üniversitenin onayı bulunmasıdır. Üniversite veya MEB onaylı GBF hazırlama sertifikası e devlet üzerinden sorgulanabilir.
