Tarım, Türkiye’nin ekonomik gelişim sürecine istihdam, zorunlu gıda maddesi üretimi, toplam ihracat gibi kanallardan katkı sağlayan bir sektördür. Tarımın ekonomik disiplinlerin gelişmesinde etkili olmasını sağlayan en önemli unsur ise çiftçidir. Çiftçilerin düzenli tarımsal faaliyet gerçekleştirmeleri çiftçi belgesine bağlıdır. Peki, çiftçi belgesi nasıl alınır? Çiftçi belgesi alma şartları ve daha fazlasını sizler için araştırdık.
Çiftçilik Belgesi Nedir?
Tarımın ekonomi için taşıdığı önem tarımda sürdürülebilirlik için çalışmalar yapılması gerekliliğini ortaya çıkarmıştır. Sürdürülebilirliğin yollarından biri çiftçilerin desteklenmesidir. Bu noktada Tarım ve Orman Bakanlığı çiftçilik belgesi uygulaması başlatmıştır. Bu uygulamaya göre çiftçi bilgileri merkezi veri tabanında toplanır. Çiftçi belgesi veya çiftçilik belgesi olarak adlandırılan belge sayesinde çiftçilerin kayıt alına alınması;
- Tarıma dair tüm desteklerden faydalanma,
- Bağ -Kur (4/1-b) sigortası yaptırma,
- Müstahsil yol belgesi alma,
- Tarım Kredi kartı başvurusunda bulunma,
- Çiftçiler için üretilmiş cep telefonu hattına sahip olma avantajı sağlar.
Çiftçilik belgesi, tarımsal faaliyetlerin gerçekleştirildiği veya gerçekleştirileceği il ya da ilçedeki ziraat odaları tarafından verilir. Çiftçi adayının, çiftçilik belgesi alması için çiftçilerin kayıt altına alındığı çiftçi kayıt sistemine kayıt olmaları gerekir. Çiftçi belgesi alma süreci şöyle ilerler:
- Hem gerçek hem de tüzel kişiliği haiz çiftçilerin yararlandığı sisteme e devletten giriş yapılır.
- Çiftçi kayıt formu indirilir, çıktısı alınır ve istenen bilgilerle doldurulur.
- İstenen evraklar tamamlanır.
- Evraklar ve başvuru belgesi ile tarım il müdürlüğüne başvuruda bulunulur.
Toprak sahiplerinden, toprak kiralayan kişilerden veya birinci dereceden yakınlarına ait toprağı işlemek isteyen kişilerden çiftçilik belgesi için istenen belgeler şunlardır:
- Kimlik fotokopisi (1 adet)
- Nüfus kayıt örneği,
- Vesikalık fotoğraf (en fazla altı ay öncesine ait olmalı)
- Sigorta numarası
- Çiftçi kütük belgesi (ziraat odasından temin edilerek muhtar tarafından onaylanır)
- İmza sirkülerinin, yetki belgesinin ve vergi levhasının fotokopisi,
- Tapu kayıt örneği veya tapu fotokopileri (ilçe tapu müdürlükleri tarafından onaylanmış olmalıdır)
Birinci dereceden yakınlarına ait toprak için başvuruda bulunan çiftçilerden muvafakatname-2 belgesi; toprak kiralayan çiftçi adaylarından ise kira sözleşmesi istenir.
Çiftçi Kayıt Belgesi Nasıl Alınır?
Çiftçi kayıt belgesi (çiftçi izin belgesi) e-devlet üzerinden alınan bir belgedir. Belgeyi alabilmek için süreç şöyle ilerler:
- Kullanıcı bilgileri ile e-devlet sistemine giriş yapılır.
- Arama kısmına çiftçi kayıt sistemi ÇKS yazılır.
- Çiftçi kayıt sistemi kayıt yenileme başvurusu seçilir.
- Yeni açılan ekranda ilk başvuruyu yapmak için yeni başvuru butonuna tıklanır.
- Aydınlatma metni okunur ve ‘onaylıyorum’ kutusu işaretlenir.
- Devam edildiğinde açılan sayfada kayıtlı bilgiler görüntülenir.
- İlk destek ödemesinden mahsup edilecek başvuru ücreti onaylanır.
Tamamlanan başvurular ‘başvuru listesi’ butonuna tıklanarak görüntülenir. Tamamlanan başvurular ilçe tarım müdürlüğü tarafından değerlendirilir.
Sigortalı Çalışan Çiftçi Belgesi Alabilir Mi?
Sigortalı çalışan çiftçi belgesi alabilir. Çiftçi belgesi almak için tarımsal faaliyet yapılan bir araziye sahip olmak gerekir. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası 4/b maddesi gereği ziraat odası kaydı bulunan kişiler sigortalılık muafiyet belgesi almamışsa Tarım Bağkur (4/b tarım sigortalısı) olur.
Devlet memurlarının ticari faaliyette bulunmaları yasaklanmıştır. Bu durum çiftçilik belgesi alamayacakları yönünde algıya sebebiyet vermiştir. Oysa devlet memurlarının çiftçilik yapması için sınırlama yoktur. Devlet memurları, çiftçilik belgesi alabilecekleri gibi tarımsal amaçlı düşük faizli kredi de kullanabilirler.
Sigortalı olup olmadığı fark etmeksizin çiftçilik belgesi alabilmek için 500 metrekare arazi kaydı bulunması veya hayvancılık faaliyetleri (arıcılık, ipek böceği yetiştiriciliği vb.) yapılması gereklidir.
Çiftçi Kayıt Formu Nasıl Doldurulur?
Çiftçilerin çiftçi belgesi alabilmeleri için Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından oluşturulan tarımsal veri tabanında kayıt formu doldurmaları gerektiğinden bahsetmiştik. Gelelim bu formun nasıl doldurulduğuna. Çiftçi kayıt formunda arazinin vasfı, kime ait olduğu, türü ve arazide hangi ürünlerin ekili olduğu bilgileri bulunur. Doldurulması gereken bilgiler şöyledir:
- Ada ve parsel numarası
- Kullanılan alan
- Arazinin vasfı
- Tarım parsel numarası
- Ürün adı
- Ekim dikim tarihi
- Son hasat tarihi
- Sulanma durumu
- Tasarruf şekli (kendi malı/kira tahsis)
- Sözleşme başlangıç ve bitiş tarihi
Özetle;
Tarım sektörü stratejik açıdan sağladığı katma değerle en değerli sektörlerden biridir. Bu sektörde çiftçilerin yaptığı her faaliyet kritik öneme sahiptir. Tarımsal faaliyetlerin gerçekleştirilmesi ÇKS belgesi alınmasına bağlıdır. Bu yazımızda çiftçi belgesi nasıl alınır sorusunu yanıtladık ve ÇKS formları konusuna değindik. Siz de tarımsal üretime katkı sağlayarak tarım sektörüne can veren bir çiftçiyseniz şu eğitimleri almanızı öneririz: Organik tarım kursu, bahçe bakımı ve peyzaj kursu.