İçinde yaşadığımız çağ, teknoloji ve bilim açısından ufuk açıcı gelişmeleri barındırıyor. Yalnız 21.yüzyıl aslında bir sonraki yüzyılın yeniliklerine hazırlık aşamasında da kalıyor. Bu çağın, önümüzdeki yüzyıla ışık tutacak alanlarından biri ise robotik kodlama oluyor. Robotik kodlama, bilgisayarla etkileşim hâlinde olan robotların kodlama arıcılığıyla mekanik bir sistemden çıkmalarına ve çeşitli hesaplamalarla çalışmalarına önayak olur. Peki robotik kodlama neden önemlidir, çocuklar için neden robotik kodlama önerilir? Gelin bu sorular eşliğinde robotik kodlamanın derinliklerine inelim.
Robotik Kodlama Ne İşe Yarar?
Giriş kısmında bahsettiğimiz üzere robotik ve kodlama, birbiri ile etkileşimde olan iki kavramdır. Robotlar, kodlamanın söz dizimleri olmadan istenen hesaplamaları yapamazlar. Bilgisayar arıcılığıyla analitik düşünme yetkinliği kazanan robot, hesaplamalara uygun bir performans gösterir. Yani herhangi bir işlevsel uygulama için robotu, kodlama programları yoluyla yönetebilirsiniz. Böylece 21. yüzyılın robotik sistemler arıcılığıyla karşımıza çıkardığı yetkinlikler de koca bir endüstriye kaynak olur: Yapay zekâ ve robotik bilimi.
Bugün robotik kodlamayı sadece bir endüstri dahilinde de konuşmuyoruz. Eğitim yoluyla okul öncesi dönemden başlayarak çocukların ve genç yetişkinliklerin robotik kodlamaya dair bilgileri geliştirme olanakları da var. Bilhassa erken yaşta çocukların robotik kodlamayı tanımaları, kendi bilişsel ve eğitim süreçlerine önemli katkılar sunuyor. Yine ilköğretim-ortaöğretimdeki yaş grupları da STEM kapsamında robotik kodlamanın detaylarına vâkıf oluyorlar ve ileride bu becerileri kullanmaya da yatkın olabiliyorlar. Peki çocuklar için önemli bir eğitim yolu olan robotik kodlama nasıl öğrenilir, STEM becerileri nasıl edinilir?
Okul Öncesi Robotik Kodlama Eğitimi Nedir?
Robotik kodlamaya geçmeden önce STEM hakkında da birkaç şey söyleme gerekir. STEM+A, açılımı itibariyle bilim, teknoloji, mühendislik, sanat ve matematik ile ilgili uygulanabilir bilgileri içerir. STEM’in gelişmiş hâli olan STEAM, sanatı da içine alarak çok yönlü bir gelişim amaçlar. Bundan dolayı da okul öncesi dönemde STEAM’i kapsayan bilgilere ve becerilere dair eğitim verilmesi önerilir. Robotik kodlamada STEAM’in en önemli konu başlıklarından biridir.
Çocuklar robotik kodlamayı tanıyarak algoritmik sıralama, sayısal düşünme, problem çözme ve mühendislik becerilerini tanıma gibi kazanımlar elde ederler. Ayrıca yaratıcılık ve hayal gücü geliştirme açısından da robotik kodlamanın ve STEAM’in çocuklara geniş bir bakış açısı kazandırdığı da aşikardır.
Okul öncesi robotik kodlama kazanımları ise eğitim kurumları ve merkezleri arıcılığıyla aktarılır. Genellikle okul öncesi eğitim kurumlarında STEM eğitim programları aracılığıyla robotik kodlamanın temel bilgileri de aktarılmış olur. Aynı zamanda küçük yaştaki çocuklara aktarılan robotik kodlama bilgileri, unplugged kodlama (bilgisayarsız kodlama) ve blok tabanlı kodlama biçiminde veriliyor.
- Yaratıcılığı; bir kavram olarak değil, uygulamalı olarak tanımış olurlar.
- Ekip içi çalışma, iş birliği sayesinde sosyalleşme ve kişilerarası iletişim becerileri gelişmiş olur.
- Üretkenlik ve yaratma becerisi sayesinde özsaygıları ve özgüvenleri gelişir.
- Eleştirel düşünme ile birlikte günlük hayatta daha geniş düşünme becerileri gelişmiş olur.
- Bugünün ve geleceğin teknolojik gelişmelerini tanırlar.
- Programlama dillerinin ne işe yaradığını bilirler ve ileride bu dillere yönelik yabancılık çekmezler.
- STEAM ve robotik kodlama bilgisi ve becerileri edinerek ilerideki kariyer hedeflerini genişletebilirler. Bu bilgileri, uygulamalı bir şekilde nasıl gösterebileceklerini öğrenirler.
- Problem çözme becerilerinin asıl mantığını anlayarak matematik ve mühendislik becerilerini tanırlar.
Robotik Kodlama Öğrenme Hangi Yaşta Başlanmalı?
Robotik kodlama bilgisi ve becerisi, çocuklarla birlikte gençlere yönelik de kazanımlar sunar. Lise dönemindeki çocuklar, proje geliştirerek ve sunarak eğitim müfredatının daraltıcı sınırlarından sıyrılırlar. Robotik kodlamayı tanımanın ve öğrenmenin ideal yaş aralığı ise 5 ile 10 yaş arasıdır. Yalnız bilgisayarla kodlama içermeyen temel düzey STEAM etkinlikleri için 3 ile 5 yaş arılığındaki çocuklara da bilgiler aktarılabilir.
Ayrıca robotik kodlama yalnızca eğitim kurumları aracılığıyla verilmez. Evde robotik kodlamaya imkân tanıyan etkinlikler ve online eğitimler de söz konusudur. Eğer ebeveynler bu konuda bilinçliyse temel düzey STEAM etkinliklerini içeren oyun setleri alınabilir veya online eğitimler aracılığıyla robotik kodlamanın kazanımlarından yararlanılabilir.
Çocuklar için verilen robotik kodlama eğitiminde genel olarak Scratch, somut kodlama ve Code.org gibi kullanımları içeren program ve etkinlikler aktarılır. Aileler, bu eğitimlere çocuklarıyla birlikte katılarak etkinliklerinin nasıl uygulanacağını öğrenirler. Bu yaşta eğitimlere katılan çocuklar, ileride bu alanları içeren uygulamalar için düşünme altyapısı edinmiş olurlar. Sonuç olarak STEAM ve robotik kodlamanın amacı, çocukların kullanabilecekleri beceriler edinmelerini ve bu becerileri bir düşünce çerçevesinde uygulayabilmelerine imkân sağlamaktır.
Robotik kodlama nedir, nasıl öğrenilir sorusunu yanıtladık. Özellikle okul öncesi-ilköğretim döneminde STEM becerileri edinmek ve robotik kodlamayı temel düzeyde öğrenmek, 21.yüzyılın hızlanan dünyasına geri kalmamak adına oldukça önemli olacaktır.