Mühendislik en itibarlı mesleklerden biridir. Mühendis olmak isteyip hangi mühendislik daha avantajlı karar veremeyenler için en iyi mühendislik bölümleri listesi hazırladık. En zor veya en kolay mühendislik bölümü gibi mühendislik bölümlerine ilişkin tüm detayları sizler için mini rehber haline getirdik. Hadi başlayalım!
En İyi Mühendislikler
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan verilere göre mühendislik mezunlarının istihdam oranı % 77,6’dır. Mühendislik, pek çok farklı araştırmada en çok itibar gören meslekler arasında ilk sıralarda yerini almıştır. 200’e yakın mühendislik fakültesinin bulunması da mühendisliğin popülerliğine işaret eder. Tüm bu istatistikler şu soruyu gündeme getirir: En iyi mühendislikler hangileri? Soruyu detaylıca yanıtlamadan önce kaç mühendislik dalı var merak edenler için şu tabloyu paylaşalım:
| Bilgisayar Mühendisliği |
| Biyomedikal Mühendisliği |
| Bilişim Sistemleri Mühendisliği |
| Çevre Mühendisliği |
| Makine Mühendisliği |
| Elektrik Mühendisliği |
| Elektrik ve Elektronik Mühendisliği |
| Endüstri Mühendisliği |
| Enerji Sistemleri Mühendisliği |
| Geomatik Mühendisliği |
| İnşaat Mühendisliği |
| Fizik Mühendisliği |
| Jeoloji Mühendisliği |
| Gıda Mühendisliği |
| Geometrik Mühendisliği |
| Gemi Makineleri İşletme Mühendisliği |
| Harita Mühendisliği |
| Havacılık ve Uzay Mühendisliği |
| Kimya Mühendisliği |
| Maden Mühendisliği |
| Mekatronik Mühendisliği |
| Malzeme Bilimi ve Mühendisliği |
| Metalurji ve Malzeme Mühendisliği |
| Nanoteknoloji Mühendisliği |
| Orman Endüstri Mühendisliği |
| Nükleer Enerji Mühendisliği |
| Otomotiv Mühendisliği |
| Tekstil Mühendisliği |
| Yazılım Mühendisliği |
| Ziraat Mühendisliği |
| Endüstriyel Tasarım Mühendisliği |
| Raylı Sistemler Mühendisliği |
Mühendislik en eski bilim dallarından biridir. Türk Dil Kurumunun, mühendislik için yaptığı şu tanımlama mesleğin farklı dalları olduğunun göstergesidir: “İnsanların her türlü ihtiyacını karşılamaya dayalı yol, köprü, bina gibi bayındırlık; tarım, beslenme gibi gıda; fizik, kimya, biyoloji, elektrik, elektronik gibi fen; uçak, otomobil, motor, iş makineleri gibi teknik ve sosyal alanlarda uzmanlaşmış, belli bir eğitim görmüş kimse.”
Mühendisliğin elektrik, inşaat, kimya ve makine olmak üzere dört dalının olduğu kabul edilir. Zamanla gelişen teknolojisinin de etkisiyle farklı mühendislik dalları türemiştir. Mühendisliğin birçok dalı mesleki kariyer gelişimi vadeder. Bu noktada mühendislikte hangi bölüm daha iyi sorusu gündeme gelir.
Mühendislik dallarını istihdam potansiyeline ve otoritelerin gelecek öngörülerine göre en iyi olarak nitelendirmek mümkündür. Esasında önemli olan mühendislik dalının kişiye ne kadar uygun olduğudur. Örneğin, uzun süre bilgisayar başında çalışmaktan sıkılan kişilerin bilgisayar mühendisi olmak için bölüm okuması tercih etmesi doğru bir seçim olmayacaktır.
İş İmkânı Olan Mühendislikler
En iyi nitelendirmesinde şüphesiz ki belirleyici olan en önemli unsur iş imkanıdır. İş bulmayı etkileyen birçok unsur olsa da bazı bölümlerden mezun olanlar kolaylıkla iş bulabilirler. İş imkânı olan mühendislikler şunlardır:
Bilgisayar Mühendisliği – Yazılım Mühendisliği
Türkiye’de önü açık mühendislikler söz konusu olduğunda ilk akla gelen bölümler yazılım ve bilgisayar mühendisliğidir. Nitekim 2019 yılında açıklanan TUİK verilerine göre bilgisayar mühendisliği mezunlarının işsiz kalma oranı %10,3 şeklindedir. Meslekte mezun çok olması nedeniyle işsizlik oranına dahil olmamak için mezunların kendilerini geliştirmeleri önem taşır.
İki mühendislik dalında da mezunların hem özel sektörde hem kamu sektöründe çalışmaları mümkündür. İki bölüm aynı algılansa da farklı yönleri olan bölümlerdir. Bilgisayar mühendisliği ile yazılım mühendisliği arasındaki fark bilgisayar mühendislerinin hem donanım hem de yazılım ile ilgilenmeleridir. Yazılım mühendisleri yazılım sistemlerinin oluşturulması ve geliştirilmesinden sorumludur. Bilgisayar veya yazılım mühendisi olmak isteyenlerde bulunması gereken özellikler şunlardır:
- Analitik düşünme yeteneği,
- Sayısalda başarılı olmak,
- Detaylara önem vermek,
- Bilgisayar kullanımına hakimiyet
- Takım çalışmasına yatkınlık.
Elektrik Elektronik Mühendisliği
En kapsamlı mühendislik dallarından biri elektrik elektronik mühendisliğidir. Elektrik, elektronik ve elektromanyetizmanın odak noktasında olduğu bu bölümden mezun olanlar için çalışma alanı geniştir. Mezunlar; araştırma ve geliştirme mühendisi, proje mühendisi ve bakım mühendisi unvanlarıyla çalışabilirler. Elektrik elektronik mühendisi olmak isteyenlerde bulunması gereken özellikler şunlardır:
- Özgün düşünme yeteneği,
- Üretkenlik,
- Yaratıcılık,
- Dikkatli ve titiz olmak
- Teknolojik gelişmeleri takip etmek,
- Takım çalışmasına yatkın olmak.
Kimya Mühendisliği
Kimya mühendisliği odasınca yapılan açıklamaya göre kimya mezunlarının işsizlik oranı %15’tir. Esasında bu düşük bir oran değildir; fakat teorik açıdan mezunların iş bulması oldukça olasıdır. Hem özel sektör hem kamu sektörü kimya mühendislerine fırsat verir. Üstelik çalışma alanı oldukça geniştir. Alanda uzmanlaşan kimya mezunları, yüksek maaşlar kazanabilirler. Bu nedenle bölümün en yüksek maaşlı mühendislikler arasında bulunduğunu ifade etmek yanlış olmayacaktır. Kimya mühendisi olmak isteyenlerde bulunması gereken özellikler şunlardır:
- Ezberi kuvvetli olmak,
- Analitik düşünmek,
- Yüksek sorumluluk bilincine sahip olmak
- Dikkatli ve titiz olmak,
- Sonuç odaklı düşünmek,
- Sabırlı olmak.
İnşaat Mühendisliği
İnşaat mühendisliği Türkiye’de en çok itibar gören mesleklerden biridir. Bu durumun da etkisiyle en çok tercih edilen mühendislik bölümlerinden biri inşaat mühendisliğidir. İnşaat mühendisleri inşaat projelerinin tasarım, inşa ve denetim aşamalarında çalışabilirler.
İnşaat mühendisliğinde iş bulma olasılığı yüksektir. Ne var ki bu durum deneyimli mühendisler için geçerlidir. Genç inşat mühendislerinin ve kadın inşaat mühendislerinin iş bulması olasılığı düşüktür. Nitekim TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası tarafından yayımlanan “Türkiye`de İnşaat Mühendisleri Gerçeği: İş, İstihdam ve İşsizlik” raporuna göre kadın inşaat mühendislerinin %47,1`i işsizdir. İnşaat mühendisi olmak isteyenlerde bulunması gereken özellikler ise şöyledir:
- Yoğun tempoda çalışmaya yatkınlık,
- Analitik düşünme becerisi,
- Ekip çalışmasına yatkınlık.
Makine Mühendisliği
Makine mühendisleri, makine tasarımı ile imalatı yapmakla sorumlu kişilerdir. Kamu sektöründe kadro sayısı az olsa da özel sektörde makine mühendisi olarak iş bulmak daha kolaydır. Elbette diğer tüm bölümler için geçerli olduğu gibi yeni mezunlar veya İngilizce dışında yabancı dil bilmeyenler için bu olasılık biraz daha düşüktür. Makine mühendisi olmak isteyenlerde bulunması gereken özellikler ise şöyledir:
- Muhakeme yeteneği,
- Ekip çalışmasına yatkınlık,
- Teknolojiye ilgi,
- Yüksek sorumluluk bilinci,
- Analitik düşünme becerisi,
- Planlı olmak.
Petrol Mühendisliği
Türkiye’de en çok kazandıran mühendislik dalı petrol mühendisliğidir. Petrol kaynağının insanlığa sunulmasındaki tüm süreçler petrol mühendisinin sorumluluğundadır. Mezunların dünyanın büyük petrol ve doğal gaz şirketlerinde çalışmaları mümkündür.
Petrol mühendisliği, yurt dışındaki üniversitelerde yüksek lisans ve doktora yapma imkanının geniş olmasıyla da dikkat çeken bir bölümdür. Sağladığı bu avantajlarla petrol mühendisliği, pek çok araştırma raporunda “en iyi mühendislik bölümü” olarak kendine yer bulmuştur. Petrol mühendislerinin şu özelliklere sahip olmaları gerekir:
- Saha ve arazilerde çalışmaya uygun olmak,
- Teknik konulara ilgili olmak
- Takım çalışmasına yatkın olmak,
- Analitik becerisine sahip olmak.
Endüstri Mühendisliği
Dünyanın en eski mühendislik dallarından biri endüstri mühendisliğidir. Endüstri mühendisliği, üretim ve hizmet sistemlerinin daha verimli olmasını amaçlayan bir mühendislik dalıdır. Birçok platformda “en kolay mühendislik bölümü” olarak lanse edilen endüstri mühendisliğinde iş bulmak özellikle deneyimli mühendisler için kolaydır. Endüstri mühendisleri genellikle proje müdürü, proje geliştirme uzmanı olarak istihdam edilir. Endüstri mühendisi olmak isteyenlerde bulunması gereken özellikler ise şöyledir:
- Matematiksel modelleme becerisi,
- Yaratıcılık,
- Problem çözme becerisi,
- Disiplinli ve planlı olmak,
- Takım çalışmasına yatkınlık.
Geleceğin Mühendislik Dalları
Mühendislik kariyer yapma seçeneğinin en fazla olduğu bölümdür. Alanında uzman kişilerin öngörülerini araştırdığımızda geleceğin mühendislik dalları olarak ifade edebileceğimiz bölümlerin şunlar olduğunu gördük:
Genetik Mühendisliği
Genetik mühendisliği, canlıların genetik özelliklerini değiştirip onlara yeni işlevler kazandırmaya odaklanan bir mühendislik dalıdır. Genetik mühendisliği bölümünü olduğu çok sayıda üniversite vardır. Türkiye koşullarında iş bulmak zor olsa da genetik mühendisliği itibarlı ve yüksek kazançlı bir meslektir. Genetik mühendisi olmak isteyenlerin sahip olmaları gereken özellikler ise şöyledir:
- Pozitif bilimlere ilgili olmak,
- Detaycı olmak,
- Dikkatli olmak,
- Analitik düşünmek.
Biyomedikal Mühendisliği
Biyomedikal mühendisliği hem temel tıp bilimlerine hem de diğer mühendislik dallarının temel ilkelerine odaklanan bir bölümdür. Tanı ve tedaviye yönelik cihazların tasarlandığı ve imal edildiği bu bölümden mezun olanların çalışma alanı geniştir. Mezunlar özellikle de genç yenilikçi şirketlerde çalışma fırsatı bulurlar. Sağlığın ve teknolojinin sürdürülebilirliği bu bölümün gelecekte çok ihtiyaç duyulacak bölüm olduğuna işaret eder. Biyomedikal mühendisi olmak isteyen kişilerin şu özelliklere sahip olmaları kritik önem taşır:
- Ekip çalışmasına uyumlu olmak,
- Düzenli ve planlı olmak,
- Problem çözme becerisine sahip olmak,
- Sonuç odaklı düşünebilmek,
- İnovatif fikirli olmak.
Havacılık ve Uzay Mühendisliği
Prestijli kariyer vadeden mühendislik dallarından biri de uzay mühendisliğidir. Çok popüler bir mühendislik bölümü olmayan uzay mühendisliği diğer mühendislik dallarını da içerir. Uzay mühendisleri yerel ve küresel çapta hizmet veren TÜBİTAK, THY (Türk Hava Yolları), TAI (TUSAŞ Havacılık ve Uzay Sanayi) gibi kurumlarda çalışabilirler. Uzay mühendisliği, özellikle de gelecekte Amerika’da çalışma düşüncesi olan kişilerin tercih edebileceği bir bölümdür. Uzay mühendisi olmak isteyenlerin şu özelliklere sahip olması önem taşır:
• Yaratıcılık,
• Detaylara önem verme,
• Zamanı etkin kullanabilme,
• Sektör hakkında bilgili olma,
• Takım çalışmasına yatkın olma.
Metalurji ve Malzeme Mühendisliği
Metalürji ve malzeme mühendisleri, metal parçalarının tasarımından sorumludur. Endüstriyel ürünlerin üretilmesinde metalürji mühendisleri kritik öneme sahiptir. Türkiye’de Endüstri 4.0 yatırımları hız kazanmaktadır. Bu durum bölümün gelecekte en iyi mühendislik dalları arasında bulunağının göstergesidir. Metalürji ve malzeme mühendisi olmak isteyenlerin sahip olmaları gereken özellikler şöyledir:
- Sayısal alanda başarılı olmak
- Ekip çalışmasına uyumlu olmak,
- Sorumluluk bilinci taşımak,
- Teknik alana yatkın olmak,
- İş disiplinine sahip olmak.
Yapay Zekâ Mühendisliği
Yapay zekâ alanındaki gelişmeler göz önünde bulundurulduğunda, yapay zekâ mühendisliğinin dünyanın en iyi mühendislik bölümleri arasında bulunduğu bir gerçektir. Nitekim Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından yayınlanan On Birinci Kalkınma Planı’nda yapay zekaya yer verilmiştir.
Yapay zekâ mühendisliği Türkiye’de sınırlı sayıda üniversitede vardır. Mezun sayısının azlığı ve çalışma alanının genişliği bölümün en iyi olarak nitelendirilmesi için yeterlidir. Nitekim TÜİK tarafından yayımlanan Araştırma-Geliştirme Faaliyetleri Araştırması, ülkemizde en fazla Ar-Ge harcamasının yüksek teknoloji faaliyetlerindeki girişimlerce yapıldığını ortaya koymuştur.
En İyi Mühendislik Üniversiteleri
YÖK (Yükseköğretim Kurulu) tarafından yapılan açıklamada Türkiye’de mühendislik için 71 bin 244 kontenjan ayrılmıştır. Son yıllarda mühendislik fakülteleri, alan farklı olsa da tıp fakültelerinin alternatifi haline gelmiştir. Amerika’nın ünlü haber dergisinin raporuna göre 2022’de Türkiye’nin en iyi mühendislik fakülteleri şu üniversitelerdedir:
- İstanbul Teknik Üniversitesi
- Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Boğaziçi Üniversitesi
- Yıldız Teknik Üniversitesi
- Bilkent Üniversitesi
Bilimin ve matematiğin gücüne inananların tercih edebileceği en iyi üniversite URAP’a göre de İstanbul Teknik Üniversitesi olmuştur. URAP 2021-2022 üniversiteler sıralamasında ilk 1.000 üniversite arasında yer alan 10 üniversite Türkiye’dedir.
Üniversiteler özellikle belli mühendislik dallarında öne çıkar. Aşağıdaki tabloda hangi mühendislik dalında en iyi eğitimin hangi üniversitede alınabileceğini görebilirsiniz:
| Bölüm | Üniversite |
| Makine Mühendisliği | Koç Üniversitesi, Boğaziçi Üniversitesi |
| Endüstri Mühendisliği | Koç Üniversitesi, Boğaziçi Üniversitesi |
| Bilgisayar Mühendisliği | Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Boğaziçi Üniversitesi |
| Yazılım Mühendisliği | Bahçeşehir Üniversitesi, İzmir Ekonomi Üniversitesi |
| Kimya Mühendisliği | Koç Üniversitesi, Boğaziçi Üniversitesi, Hacettepe Üniversitesi |
| Ziraat Mühendisliği | Ege Üniversitesi, Akdeniz Üniversitesi |
| Çevre Mühendisliği | Orta Doğu Teknik Üniversitesi, İstanbul Teknik Üniversitesi |
| Fizik Mühendisliği | İstanbul Teknik Üniversitesi, Hacettepe Üniversitesi |
| Havacılık ve Uzay Mühendisliği | Orta Doğu Teknik Üniversitesi, İzmir Ekonomi Üniversitesi, Türk Hava Kurumu Üniversitesi |
| Metalürji ve Malzeme Mühendisliği | Orta Doğu Teknik Üniversitesi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Yıldız Teknik Üniversitesi |
Özetle;
Mühendislik alanında çok fazla bölüm seçeneği vardır. Bu nedenle hangi mühendisliği seçeceğine karar vermek, meslek seçim dönemindeki öğrenciler için kolay değildir. Türkiye’nin eğitim portalı olarak bu süreci kolaylaştırmak üzere en iyi mühendislik bölümleri derledik. Bu sayede en iyi mühendislik dalı hangisi sorusuna kolaylıkla yanıt bulabilirsiniz. Dipnot olarak her mühendisliğin kendine özgü avantajları olan özel bir dal olduğunu belirtmeliyiz. Meslekler sayfamızı takip ederek farklı mesleklere ilişkin bilgi edinebilirsiniz.
