Dünya öngörülemez biçimde değişirken eğitim sisteminde de büyük reformlar yapılmıştır. Bu yazımızda eğitim sisteminde yapılan reformlardan biri olan hibrit eğitim konusuna değinerek hibrit eğitim ne demek, üniversitede hibrit eğitim nedir gibi merak edilen soruları yanıtladık.
Sanayi toplumunun bilgi toplumuna evrildiği çağımızda geleneksel öğrenme anlayışı yerini farklı eğitim modellerine bırakmıştır. Hibrit eğitim de reform niteliğinde bir eğitim modelidir. Eğitim öğretim dünyası için yenilikçi bir dokunuştur. Öyle ki bazı üniversiteler bu yöntemi kullanır.
Hibrit Model Eğitim Nedir?
Hibrit kelimesi, Fransızca “hybride” kelimesinden Türkçeye geçmiş bir kelimedir. TDK hibrit kelimesini “İki farklı güç kaynağının bir arada bulunması” şeklinde tanımlamıştır. Bu bağlamda hibrit model eğitim nedir sorusunu şöyle yanıtlayabiliriz: Yüz yüze ve uzaktan eğitim bir arada kullanılmak suretiyle eğitim verilmesi. Nitekim hibrit eğitim modeli, harmanlanmış öğrenme kavramı ile bir arada kullanılır.
Hibrit eğitim yalnızca online eğitimlerin eğitim sürecine dahil edilmesi veya eğitimde teknolojiden yararlanılması anlamına gelmez. Hibrit sistem şöyle işler: Eğitim sadece yüz yüze, yani örgün öğretim olarak değil, online eğitim ve seyreltilmiş eğitimin de sürece dahil edilmesi suretiyle gerçekleşir.
Yüz yüze eğitim: Örgün öğretim anlamına da gelen yüz yüze eğitim sistematik eğitim modelidir. Okul öncesinden üniversiteye tüm eğitim kademelerinde örgün eğitimden yararlanılır. Eğitim anlayışı için kullanılan “geleneksel” ibaresi de aslında örgün öğretime işaret eder.
Online eğitim: Online eğitim, eğitimin online platformlar aracılığıyla gerçekleştiği modeldir. Online kavramı uzaktan eğitime işaret eder. İnternet teknolojilerindeki gelişmelerle birlikte hemen her alanda online eğitim verilmeye başlamıştır.
Seyreltilmiş eğitim: Eğitimin haftanın bazı günlerinde fiziki ortamda bazı günlerinde ise online ortamda gerçekleşmesi seyreltilmiş eğitimdir. Bu yönüyle hibrit eğitime dahildir; fakat hibrit eğitimden farklı olarak öğrencilerin bir kısmı online bir kısmı örgün öğretime devam eder.
Hibrit öğrenmede geleneksel ve uzaktan öğrenme deneyimi harmanlanmış olur. Hibrit öğrenmenin bir parçası olan uzaktan eğitime dair sürecin verimli işlemesi için altyapı olanakları, uzman insan kaynağı, bilgi güvenliği ve kullanım yeterliliği olmazsa olmaz unsurlardır. Hibrit öğrenmenin temel prensipleri şöyledir:
- Yönteme değil öğrenmenin amaçlarına odaklanmak
- Herkesin farklı bilgilerle öğrenme sürecine dahil olmasını sağlamak
- Anlık olarak ihtiyaç duyulan bilgileri de verebilmek
Üniversitede Hibrit Eğitim Nedir?
Hibrit eğitim sistemine ilişkin en çok merak edilenlerden biri de üniversitelerde hibrit eğitim sistemidir. Üniversite için hibrit eğitim sistemi nedir sorusunun aslında farklı bir yöntemi yoktur; fakat uygulama için kullanılan yöntemler diğer eğitim kademelerine göre farklılık gösterir. Üniversitelerde hibrit eğitimin nasıl yapıldığına dair bilgi paylaşmadan önce hibrit eğitime nasıl karar verildiği konusuna açıklık getirelim.
Hibrit eğitimin tarihi aslında uzaktan eğitimin ortaya çıktığı döneme uzanır. Uzaktan eğitim yöntemi ilk defa 1956 yılında Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü tarafından denenmiştir. Üniversitelerin neredeyse tamamının hibrit eğitim kararını alması ise pandemi ile mücadele sürecinin başlangıcına denk gelir. Sağlık Bakanlığı Bilim Kurulu önerisiyle başlayan süreç sona ermiş olsa da hibrit eğitim geleceğin eğitim modeli olarak görülmektedir.
Hibrit eğitimin hangi bölümler için uygulanabileceği hibrit eğitim veren üniversiteler doğrultusunda değişkenlik gösterir. Üniversiteler hibrit eğitime ve içeriği konusuna kendisi karar vermiştir. Teorik dersler online olarak işlenirken uygulamalı dersler için fiziksel öğrenme ortamı gereklidir.
Hibrit eğitimde sınıf mevcudu doğrultusunda öğrenciler gruplandırılır. Derslerin eğitimin yapıldığı platformda kaydedilmesi sayesinde öğrenciler istediği zaman dersleri izleyebilir. Bu yönüyle hibrit eğitim dijital çağa ayak uydurmayı sağlayan bir eğitim yöntemidir. Hibrit öğrenme ortamı için şu örnekleri verebiliriz:
- Eğitmenler öğrencilerden konuya ilişkin videolar izlemelerini ister.
- Öğrenciler çevrimiçi ortamda öğrendikleri teorik bilgileri yüz yüze çalışma ile destekler.
- Her yıl geleneksel olarak düzenlenen bir etkinlikte katılımcıların bir kısmı açılış konuşmasını ön koltuklardan izleyip bir kısmı da canlı yayından takip eder.
Hibrit Eğitimin Faydaları
Hibrit eğitim, uzaktan eğitim ile yüz yüze eğitimi harmanlayan bir eğitim sistemidir. Dolayısıyla hibrit eğitimin en önemli avantajı iki eğitim türünün eksikliklerini kapatmasıdır. Hibrit öğrenme sisteminin esnek olması öğrencilerin daha verimli olmasını sağlar. Genel olarak hibrit eğitimin faydalarını şöyle sıralayabiliriz:
- Öğrenme daha etkili olur.
- Öğrenmede süreklilik sağlanır.
- Hibrit eğitimin uzaktan eğitim unsuru zaman ve mekân kısıtlamasını ortadan kaldırır.
- Çalışmalardan kısa sürede sonuç almak mümkün olur.
Özetle;
Eğitim sisteminin iyileştirilmesi yönünde atılan önemli adımlardan biri hibrit sistemdir. Bu gerçekten yola çıkarak hibrit eğitim ne demek sorusunu odak noktamıza alarak en çok merak edilen; üniversitede hibrit eğitim nedir gibi konulara açıklık getirdik. Bu bilgiler ışığında hibrit öğrenme uygulamaları bilişsel süreç becerileri, eğitim süreci ve akademik başarı üzerinde önemli ölçüde etkilidir diyebiliriz.
